موسسه مطالعات ایران و اوراسیا
3.89K subscribers
7.04K photos
3.57K videos
33 files
8.4K links
🔰پایگاه اطلاع رسانی و گزارش‌های تحلیلی موسسه مطالعات ایران و اوراسیا (ایراس)

⭕️بررسی سیاست، فرهنگ و اقتصاد در حوزه کشورهای اوراسیایی (روسیه، آسیای مرکزی، افغانستان، قفقاز، ترکیه، چین و شبه قاره هند)

Iras.ir

📍https://g.co/kg

👨‍💼 @iras_admin
Download Telegram
#برگی_از_تاریخ
❗️تلاش دستگاه دیپلماسی ایران برای جلوگیری از اشغال کشور توسط ارتش سرخ

در بحبوحه آغاز جنگ جهانی دوم، دولت ایران که گویی تازه به خود آمده بود و نشانه هایی از نقض بی طرفی کشور و اشغال احتمالی آن را از سوی نیروهای ارتش سرخ می دید، به تکاپو افتاد، تا با گفت وگو و دیگر شیوه های دیپلماسی از بروز فاجعه جلوگیری کند. اما، نشانه ها همانهایی بود که اداره دوم سیاسی وزارت امور خارجه در نامه ای به سفارت ایران در مسکو شمه ای از آنها را آشکار کرد. به نظر اداره دوم سیاسی، از رفتار مقامات سفارت کبرای شوروی در تهران چنین بر می آمد که سفارت می خواست به تدریج مزایا و حقوق و امتیازاتی را که در گذشته دولت روسیه تزاری در ایران داشت و حکومت شوروی از همه آنها صرف نظر کرده بود، بار دیگر به گونه ای به دست آورد.

چنانکه بر آن بودند تا باشگاه اتباع شوروی را جزو سفارت به شمار آورند و آن را مشمول حقوق برون مرزی کنند. همچنین می خواستند به همه اتباع شوروی در ایران، که در مؤسسات و بنگاههای گوناگون روسی کار می کردند، روادید خدمت داده شود و آنان از پرداخت پروانه اقامت معاف شوند. سفارت شوروی بنا به دستور مسکو، مایل بود شرکت شیلات را تأسیس یافته قلمداد کند و نفت خوریان را، که مذاکراتش ناتمام مانده بود، مانند دوره های پیش، به شکل امتیاز وانمود کند. در صورتی که روسها خود به خوبی می دانستند که سایر دول هم بعدها همین تقاضاها را از دولت ایران خواهند نمود و دولت را با محظورات عمده مواجه خواهند ساخت. با توجه به همين آگاهيها و مشاهدات بود که مقامات ایرانی کوشیدند، از کشیده شدن برای جنگ به داخل کشور جلوگیری کنند. تلگراف رمز اداره دوم سیاسی به سفارت ایران در مسکو گویای همین تکاپوست. در این تلگراف خطاب به سفیر ایران، محمد ساعد مراغه‌ای، آمده است:

«تأکید می شود در کلیه ملاقات‌ها و تماس‌هایی که با اشخاص و ادارات مربوطه برقرار می کنید، به طور خصوصی و مقتضی تذکر دهید، دولت شاهنشاهی در حفظ مناسبات حسنه با دولت شوروی و رعایت بی طرفی کامل همیشه توجه مخصوص داشته و عملا تا آنجایی که مخالف مقررات و قوانین نبوده در کارهای شوروی از مساعدت دریغ ننموده است، در مقابل هم انتظار دارد که این رویه در مسکو حسن اثر بخشیده، موجب حسن تفاهم شود و از سیاست متین و صمیمانه و بی طرفی کامل دولت شاهنشاهی که با وجود هرگونه تبلیغات و انتشارات و تحریکات دیگران تحت تأثیر واقع نشده است، اظهار قدردانی و خرسندی نمایند، نه اینکه وقوع قضایای کوچک و بی اهمیت را به وضعیت روابط بین دولتين ارتباط داده و آنها را طور دیگر جلوه دهند. در هر حال همیشه آنها را به حسن نیت و صمیمیت دولت شاهنشاهی با رعایت حفظ بی طرفی مطمئن ساخته طوری نمایید که هرگونه سوء تفاهمی برطرف و به نیات پاک و علاقه مندی دولت شاهنشاهی که در حفظ حسن همجواری و مناسبات دوستانه و صمیمانه با وجود وضعیت کنونی مصر است اطمینان حاصل کند.»

پس از اعلام بی طرفی ایران در جنگ و انعقاد قرارداد بازرگانی، اسمیرنوف، سفیر دبیر شوروی، در ۹ تير ۱۳۲۰ با علی منصور، نخست وزیر ایران، دیدار کرد و پس از ابلاغ تشکر دولت متبوع خود درباره بی طرفی ایران، تمایل دولت شوروی برای ایجاد تسهیلات لازم در امور اقتصادی و بازرگانی را به آگاهی نخست وزیر رساند.

✍️ منبع:اسناد روابط ایران و شوروی،محمودطاهر احمدی
http://iras.ir/?p=4325
💠تهیه شده در تحریریه ایراس

📎تلگرام
https://t.me/joinchat/TwVmEsJtqEJZ8fNu
📎اینستاگرام:
https://www.instagram.com/iras_institute/

@IRAS_INSTITUTE
#برگی_از_تاریخ
❗️مذاکرات وزیر امورخارجه ایران با آقای پاستوخف، سفیر کبیر شوروی، راجع به اختلافات سرحدی

روز پنجشنبه، ۲۸ فروردین ۱۳۱۴. نیم ساعت بعداز ظهر، در جلسه ای که مرکب از آقایان وزیر امورخارجه و معاون وزارت امورخارجه و آقایان پاستوخف، سفیر کبیر شوروی و کارتاشف، مستشار سفارت کبرای شوروی، بود مذاکرات ذیل به عمل آمد:

آقای وزیر امورخارجه اظهار داشتند: چند روز قبل به ما پیشنهادی راجع به رفع اختلافات ، سرحدی نمودید. البته چون من نمی توانستم همان روز نظریات دولت ایران را نسبت به پیشنهاد شما بدهم، حالا می خواهم قدری در این موضوع مذاکره کنیم. اساسا دولت ایران خیلی امتنان دارد که دولت شوروری حاضر شده است به اختلافات سرحدی خاتمه دهد. پیشنهادی که شما داده بودید و راجع به قسمت سرحدی مغان، یعنی بین بهرام تپه و پیله سوار بود، تحت مطالعه مامورین ایران قرار گرفته، شاید در اساس آن زیاد اشکالی نداشته باشیم، ولی مذاکره در جزئیات آن موکول به آن است که مطالعات کافی در آن باب به عمل آید و پس از مطالعات نظر دولت ایران را اظهار خواهم داشت. ولی مطلب مهم این است که اختلاف عمده ما در قسمت شرقی بحر خزر، یعنی در حدود رود اترک است که در این باب میل داشتم نظریات شما را بدانم. به طوری که اطلاع دارید، در قسمت رود اترک اختلافی بین دولتين موجود است که سالها است مورد گفتگو می باشد و حل نشده است. دولت ایران میل دارد به طوری که در عهدنامه ۱۹۲۱. نیز تصریح شده برطبق عهدنامه ۱۸۸۱. خط سرحدی بین دولتین در آن ناحیه تشخیص شود، در صورتی که این قسمت حل گردد و در قسمت مغان هم منظور دولت شاهنشاهی تامین شود، دولت ایران ممکن است از دعاوی خود نسبت به سایر نقاط سرحدی قسمت خراسان یعنی، سرخس و غیره چشم پوشیده و قریه فیروزه را هم که به موجب عهدنامه ۱۹۲۱، حق مسلم دولت ایران است به دولت شوروی واگذار کند و چون بر طبق اطلاعاتی که وزارت خارجه دارد دولت شوروی به شما اختیارات لازم را برای رفع اختلافات کلیه نواحی داده امیدوارم که قبل از مسافرت به خاک شوروی در این موضوع قدم مهمی بردارید.

✍️ منبع:اسناد روابط ایران و شوروی،محمودطاهر احمدی
http://iras.ir/?p=4325
💠تهیه شده در تحریریه ایراس

📎تلگرام
https://t.me/joinchat/TwVmEsJtqEJZ8fNu
📎اینستاگرام:
https://www.instagram.com/iras_institute/

@IRAS_INSTITUTE