مراکز علوم‌اعصاب‌و روانشناسی سایبر

🔴 آن‌ها را گوشه رينگ نگذاريم (قسمت دوم)

از نظر اين روانشناس نمي‌توان آدم‌ها را صرفا به خاطر سن و سال فاقد اين مزايا دانست و در موردشان تصميم‌گيري كرد:

«بيان اينكه فردي سالمند است و بنابراين توان كمتري براي زندگي كردن دارد درست نيست، چنين موضوعي به آيتم‌هاي مختلفي بستگي دارد از جمله اينكه او در چه شرايطي جواني‌اش را گذرانده، در سنين مختلف چگونه بهداشت فردي را رعايت كرده و اعتقادات و باورهاي مذهبي يا معنوي‌اش تا چه اندازه در سبك زندگي او دخيل بوده.

از قضا بايد اين را مدنظر داشت كساني كه با همه شرايط كشور در دهه‌هاي اخير در حال حاضر در دهه مثلا هفتاد زندگي خود هستند از ميزان توانايي جسمي و روحي و اجتماعي خوبي برخوردار بوده‌اند.» قاسم‌زاد اين‌گونه مداوم مطرح كردن كلمات «پير» و «سالخورده» و اطلاق آن به گروه‌هاي سني مختلف را جفا در حق بسياري از شهروندان مي‌داند كه اتفاقا اگر جامعه براي آنها برنامه‌ريزي كرده بود شايد حالا به آنها برچسب كم‌توان نمي‌زد: «در كشورهاي پيشرو رسيدن به سن سالمندي يعني كسب تجربه فراوان.

سالمندان در برنامه‌هاي مختلف نقش دارند و براي استفاده از اين تجربه‌هاي اندوخته از آنها دعوت مي‌شود تا با دولت‌ها، سازمان‌هاي مردم‌نهاد و موسسه‌هاي گوناگون همكاري داشته باشند، مشاوره بدهند و اين تجربه‌ها را منتقل كنند. در اينجا متاسفانه وقتي فردي از يك سيستم دولتي بازنشسته مي‌شود از فردايش همان مجموعه دولتي هم او را به فراموشي مي‌سپارد.» اين حال و روز رها شدن را حالا كه خيلي‌ها در قرنطينه‌هاي خودخواسته خانگي هستند شايد بهتر درك كنند، كساني كه به گفته اين استاد دانشگاه در مشاوره‌هاي تلفني اين روزها بارها تكرار كرده‌اند كه ديگر نمي‌دانند در چارچوب محدود خانه بايد چه كنند.

مراقبت از روان پدرها و مادرها

«يكي از مواردي كه در اين روزها براي مشاوره تماس گرفته بود، مردي بود كه مي‌گفت 5 فرزند دارد و حالا بيست روز مي‌شود كه هيچ‌ يك از آنها به او سر نزده‌اند چون نگران ناقل بودن هستند.» اين موردي كه قاسم‌زاد مثال مي‌زند يكي از بسيار نمونه‌هايي است كه اين روزها مي‌توان يافت؛ فرزنداني كه از روي ترس دور ديدن والدين را خط كشيده‌اند تا مبادا ناقل بيماري به آنها باشند. هرچند اين ترس تا حدود زيادي منطقي است، اما اين روانشناس مي‌گويد كه در اين مراقبت‌ها بايد از روان والدين هم غافل نشد:

«حفظ روحيه براي همه افرادي كه حالا در معرض خطر انتقال ويروس هستند، اهميت دارد. براي همين حتما اگر پدر و مادر يا فرد عزيز سالمندي داريد به مراقبت‌هايي كه نياز دارند، فكر كنيد. گرفتن مهماني و جمع شدن اكيدا توصيه نمي‌شود اما سر زدن به والدين به خصوص اگر نيازمند كمك هستند بايد به طريقي انجام شود. رفت و آمدهاي كلي را قطع كنيد اما مي‌شود سيستمي تعريف كرد كه ارتباط را كامل با اين افراد قطع نكنيد.»

نكته ديگري كه قاسم‌زاد به آن اشاره دارد، موضوعي است كه در فضاي مجازي مطرح شده و دست به دست مي‌چرخد؛ اينكه كادر پزشكي براي درمان بيماران دست به انتخاب مي‌زند و در اين ميان افراد سالمند ممكن است به حال خود رها شوند: «جلوي اين شايعات را بگيريم. وجدان هيچ پزشك سوگند خورده‌اي اجازه نمي‌دهد دست به چنين كاري بزند. كادر درماني از كساني كه با اين بيماري درگير هستند مراقبت مي‌كند، اين استرس را به كساني كه سن بالاتري دارند وارد نكنيم كه فكر كنند ممكن است جامعه پزشكي در مورد آنها تبعيض قائل شود.

اين استرس‌ها فشار رواني سيستم دفاعي بدن را تضعيف مي‌كند. تكرار مداوم اين حرف‌ها مثل اين است كه اين گروه سني را گوشه رينگ گذاشته‌ايم.»مساله اضطراب و ناآرامي‌هايي كه شيوع كرونا با خود به همراه آورده است، داستان‌هاي گوناگون به دنبال دارد، از زواياي بسيار و از چشم گروه‌هاي اجتماعي متفاوتي مي‌توان به آن نگريست و موضوع ميانسالان در حال حاضر يكي از اين موارد است.

براي همين است كه قاسم‌زاد معتقد است زمان فراخوان دادن رسمي و كمك گرفتن رسانه‌اي مثل صداوسيما از تمامي كارشناسان و متخصصان فرا رسيده است: «اين ويروس بسته به ميزان همكاري همگاني با ما خواهد بود. احساس خطر براي درازمدت شدن زمان شيوع وجود دارد و البته وقتي هم كه اين دوره بگذرد بايد به عواقبش فكر كرد؛ وسواس‌هاي فكري، نااميدي‌ها و افسردگي‌هاي حاصل از در خانه نشستن تكليف بزرگي را بر گردن صداوسيما مي‌گذارد. اين رسانه بايد وسعت ديدش را افزايش دهد، از همه صداها كمك بگيرد و به اين فكر كند كه ما پس از اين بيماري هم قرار است جامعه‌اي باشيم كه نبايد در دست غم و افسردگي رها شده باشد.»

651 views18:44