دین نوشت 📝
734 subscribers
45 photos
6 videos
219 links
💠 گاهی باید برای "دین نوشت"

💠 به شرط عدم تغییر در متن، نقل مطلب بدون ذکر منبع، بلامانع است.

💠 وب سایت 👇
www.dinnevesht.com


💠 صفحه اینستاگرام 👇
https://instagram.com/dinnevesht?utm_medium=copy_link
Download Telegram
🌹از کولر گازی تا ولنتاین و وجوب حجاب

◀️چند وقت پیش بود که وزیر نیرو از طرح حذف یک میلیون کولر گازی در جهت کاهش مصرف گاز سخن گفت. موج تمسخر وزیر در شبکه‌های اجتماعی شروع شد، که وزیر نمی‌داند کولر گازی با برق کار می‌کند نه با گاز و این صرفه جویی در برق است. البته اهل فن می‌دانستند که سخن وزیر درست است چون سوخت نیروگاه‌های تولید برق کشور توسط گاز تامین می‌شود و صرفه جویی در برق عملا یعنی صرفه جویی در مصرف گاز کشور.

◀️ از این دست مثال‌ها که افراد بدون اطلاعات و با یک دانش و سواد اندک به تحلیل و نقد و بعضا تمسخر می‌پردازند، پدیده‌ای است که این روزها به دلیل وجود شبکه‌های اجتماعی و قدرت نوشتن و نقد توسط تمام افراد جامعه رو به فزونی گذاشته است.

◀️البته این اظهارنظرها در هر زمینه‌ای وجود دارد. مثلا وقتی به تاریخ ۱۴ فوریه نزدیک می‌شویم صحبت‌ها و متن‌ها در مورد روز ولنتاین شروع می‌شود. از تحلیل‌های مذهبی تا تحلیل‌های سیاسی. از ایران دوستانی که این سنت را سنتی ایرانی دانسته که بعدا توسط رومیان مصادره شده و یا از مسلمانانی که این روز را مصداق تهاجم فرهنگی و عقیدتی مسیحیان می‌دانند. البته مطالعه تاریخچه این روز انسان را با پیچیدگی فراوان آن و وجود افسانه‌ها و داستان‌های مختلف روبرو می‌کند. اگر گردش مالی حدود ۵۰۰ میلیارد دلاری روز ولنتاین را نیز همراه با توییت وزارت خارجه امریکا در تبریک این روز به ایرانیان در اوج تنش‌های سیاسی و ترورهای ناجوانمردانه در نظر بگیرید، تحلیل این پدیده بسیار پیچیده‌تر می‌شود.

◀️آری پدیده‌ها، اتفاقات، سخنان و بسیاری از مسائلی که امروزه با آن در رسانه‌ها برخورد می‌کنیم، بسیار پیچیده‌تر از آن چیزی است که تصور می‌کنیم. لذا تحلیل عجولانه و ساده انگارانه کار بسیار خطرناکی است.

◀️حال خطرناک‌تر از تحلیل سخنان وزیر نیرو و روز ولنتاین، تحلیل مسایل دینی و تاریخی است. وقتی افراد با مختصر آگاهی یا مطالعه و خواندن دو آیه و یا روایت بدون در نظر گرفتن روند سخت تشخیص تاریخ حدیث، شرایط اجتماعی، وجود دشمن، تفاوت کتابت و قرائت، سیر تحریف و بسیاری دیگر از مسایل تخصصی ناگهان به تحلیل‌های عجولانه و ناروا می‌پردازند.

◀️افرادی که بدون در نظر گرفتن سال‌ها تلاش و مطالعه بزرگان دین و بدون مطالعات عمیق اجتماعی-تاریخی با خواندن چند روایت گویا فهمی جدید از دین بدست آورده‌اند و با عدم تفکیک وجوب حجاب و اجباری بودن حجاب، حکم به عدم وجوب حجاب در اسلام می‌دهند. حکمی عجیب و بدیع و در تعارض با تمامی مطالعات عمیق سال‌ها در مذاهب و حتی ادیان مختلف.

◀️صرف‌نظر از نیت این افراد و جذاب بودن این حرف‌ها برای برخی مخاطبین به علت‌هایی چون گله‌مندی از دولت و در نتیجه ناخرسندی از وزیر نیرو و یا دلخوری از حجاب اجباری حاکمیت، به نظر می‌رسد افراد جامعه باید کمی در برخورد با مطالب، عمیق‌تر و مسوولانه‌تر واکنش نشان دهند. خصوصاً که این روزها به کمک شبکه‌های اجتماعی هر صحبتی و تحلیلی با پشتوانه یا بدون پشتوانه به سرعت در جامعه پخش می‌شود.

◀️وقت گذاشتن و عمق دادن به تحلیل‌ها و سخنان خصوصا در مسایل دینی به نظر یکی از مهمترین مقوله‌هایی است که باید مورد توجه انسان مدرن دیندار قرار گیرد. به عبارتی برای زندگی دیندارانه در دنیای مدرن نیازمند مطالعات عمیق‌تر دینی هستیم و نباید به راحتی هر تحلیل و سخنی را پذیرفت.

🌹 @DiNneVeSht
😷از معالجه کرونا تا پاکی ادرار

◀️کلید واژه کرونا امروزه در شبکه های اجتماعی معمولا همراه با توصیه های بهداشتی و پزشکی در دنیا همراه است. اما در جامعه ما کمی تفاوت وجود دارد. وقتی در مورد کرونا جستجو میکنید و یا پیامی با عنوان کرونا ویروس مشاهده میکنید خیلی بعید ندانید که با مطالبی دینی، سیاسی و اقتصادی هم مواجه شوید.

◀️از مطالبی چون مسلمان شدن برخی چینی ها، روش طب اسلامی برای مقابله با کرونا، اعلام خبر کرونا قبل از انتخابات برای تقابلهای سیاسی، ورود کرونا به ایران به خاطر منافع اقتصادی برخی، و بسیار مطالب مشابه از این دست با طعم های دینی، سیاسی و اقتصادی. به قول یکی از دوستان، شرایط حاضر برای بعضی ها که آماده اند پشت هر موضوعی، یک «..... در قرآن» «... در روایات» «... در اندیشه ...» و... بچسبانند و مقاله سازی و مدرک سازی کنند، بهترین موقعیت است تا مطالب خود را عرضه کنند.

◀️البته در کنار این مطالب نکته قابل تامل تر فوروارد و پخش سریع این مطالب در گروه ها توسط افراد جامعه است. گویا عده ای به دلایل دینی یا سیاسی وظیفه شرعی و یا اجتماعی خود را در پخش این مطالب میدانند. جامعه ای که گویا به دنبال فرصت تازه ای است که علایق مذهبی یا سیاسی خود را با هر خبر تازه ای به سرعت پخش کند. حال این فرصت ویروس کرونا باشد، یا هواپیمای اکراینی و یا هر اتفاق دیگری.

◀️اما به نظر خطرناک تر از شیوع کرونا شیوع این مطالب، خصوصا مطالب با طعم دینی توسط جامعه است. اما آیا به راستی دین نزد ما داعیه پاسخگویی در تمام زمینه های زندگی انسان مدرن امروزی را دارد؟ آیا قرار است که انسان متدین تمام جوانب زندگی دنیایی خود را با دینداری و بدون توجه به مسایل علمی حل کند؟ و آیا هدف دین فقط خدمت به انسان در جهت اصلاح زندگی دنیایی است؟ وقتی این نگاه را به دین داشته باشیم کرونا هم وسیله ای برای تبلیغ دینداری میشود.

◀️این همان نگاهی است که در سطحی دیگر و در نگاهی دیگر منظور از مطهرات و نجاسات در اسلام را حصر در مسایل بهداشتی و پزشکی میداند. لذا هر روز که میگذرد و علم بشر متفاوت میشود مصادیق حکم نجاسات تغییر میکند و در حکمی عجیب ادرار هم استریل و پاک و غیرنجس میشود!

◀️تبلیغ مداوای کرونا با استفاده از دوای طب اسلامی و حکم به غیر نجس بودن ادرار به خاطر استریل بودن آن، دو روی تبلیغ دین به وسیله تقابل و تطابق علم و دین است. گروهی میخواهند افراد را با مقابله با علم دیندار کنند و گروهی میخواهند افراد را در تطابق با علم دیندار نگه دارند. اما دینداری که اینگونه تبلیغ شود و اینگونه هم پذیرفته شود معلوم نیست که چقدر پایدار بماند. در اینگونه تبلیغ عده ای امکان دارد بی دین شوند، عده ای آنچنان بنیادگرا شوند که به تکفیر سایرین بپردازند، و آنچه قربانی میشود دین راستین است.

🌹 @DiNneVeSht
🌹شیوع سطحی نگری یا شیوع کرونا

◀️اسفند سال ۹۸ قم و ایران به علت شیوع کرونا بر سطر اخبار جهان قرار گرفتند. اما از این خبر عجیب تر حجم بالای نوشته ها و کلیپها در مورد دین، علم، قم، طهارت حرم و شبیه این مسایل بود. هرکس با هر توان و قلمی از این پدیده سخن گفت.

◀️عده ای این پدیده را مشابه زلزله لیسبون و آغاز عصر روشنگری در اروپا در نظر گرفتند، عده ای از علمای قم خواستند تا کاری برای دفع این آفت بکنند که آبروی اسلام رفت، کسی ضریح را لیسید تا ثابت کند این مکان پاک است، عده ای با خوشحالی نوشتند که الکل آزاد شد، برخی به مقایسه بسیج امکانات برای اربعین و مبارزه با بیماری کرونا پرداختند و ... .

◀️خارج از بحث علتها و انگیزه های این نوشتارها، آنچه جلب توجه میکند، سطحی و معمولا غیرعلمی و سطحی بودن این نوشتارها و رفتارهاست. حرکت کودکانه و بی ادبانه لیسیدن ضریح که اصلا جای بحث ندارد. اما آنان که بروز خوشحالی از حلال شدن الکل کردند، اگر اندکی مطالعه حتی در اصطلاحات شرعی مینمودند، فرق بین انواع الکلها و مسکرها و تفاوت بین حلال بودن و طهارت و پاک کنندگی وآلودگی را تشخیص میدادند، همه این لغات را مثل هم بکار نمیبردند. آری خون نجس است چه بر روی لباس من باشد، چه بر روی ضریح و باید هر دو‌ را تطهیر کرد. ویروس سبب مرض میشود چه بر دست من چه بر ضریح و هر دو را باید ضدعفونی کرد. برابر گرفتن نجاست با آلودگی و طهارت با پاکی خلط مبحثی بوده که سالهای قبل هم انجام شده و اشتباه آن معلوم است.

◀️و یا آنانی که گمان کردن با آمدن یک بیماری آبروی اسلام به علت عدم شفا دادن افراد رفت، گویا تاریخ نخواندند که حضرت علی علیه السلام وقتی بر اثر زخم شمشیر ابن ملجم بر بستر افتادند از پزشک حاذق یهودی استفاده کردند و برای معالجه ابتدا سراغ طبیب رفتند و البته به فرزندانشان هم فرمودند که دعا کنند. سیره انبیا و اولیای الهی در طول تاریخ مراجعه به اسباب بشری چون طبیبها بوده است و البته هیچگاه از اسباب الهی که در دست بشر نبوده چون شفا توسط پیراهن یوسف هم غافل نبودند. اما آن بزرگواران به علت توجه به یکی دیگری را رها نمیکردند.

◀️این میزان سطحی نگری و برخورد غیرعلمی با مطالب دینی و تاریخی به نظر فاجعه ای بزرگتر از کرونا در پیش دارد. و نکته قابل تامل تر آنکه حتی بزرگوارانی که داعیه روشنگری دارند نیز مباحث را غیر علمی بیان میدارند. مباحث پیچیده فلسفی که در مورد قضا و قدر و خیر و شر پس از زلزله لیسبون مطرح شده امروزه به عنوان آغاز جنبش روشنگری در غرب مطرح میشود در حالیکه لوتر و گالیله دو قرن قبل شروع به روشنگری در اروپا کردند و مباحث تعارض یا تناقض و یا تطابق علم و دین گذشته ای بسیار قدیمی تر از زلزله لیسبون دارد.

◀️به نظر شیوع سطحی شدن نظر و بحث در مورد امور دینی چه از طرف مردم عادی متدین و یا بزرگواران روشنفکر و استفاده از ادبیات رسانه ای خطری بالاتر از شیوع کرونا برای ما دارد. جامعه ای که در عصر رسانه عادت کند بدون مطالعه و تعمق و صرف پدید آمدن یک موج اجتماعی یک نظر را بپذیرد و یا رد کند، با فاجعه ای عظیم تر از کرونا روبرو است. فاجعه ای که، شخص ستادهای حرفه ای، علمی و پزشکی پیشگیری و درمان کرونا را با ستادهای مردمی و حتی حکومتی برگزاری اربعین مقایسه میکند!

◀️این شیوع سطحی نگری نسبت به دین توسط جامعه و حتی به اصطلاح روشنفکری دینی که داعیه تفکر و تعمق را دارند، به هر دلیل و انگیزه ای که باشد بسیار خطرناک است. لذا باید از دین بیشتر نوشت اما با تعمق و تدبر و پرهیز از هیجانهای اجتماعی و رسانه ای.

🌹 @DiNneVeSht
👉👈دو قطبی دین و علم

◀️شاید عبارت دو قطبی شدن جامعه بیشتر عبارتی سیاسی به نظر میرسد که خصوصا در نزدیک انتخابات بروز میکند. البته با کمی دقت میتوان این عبارت را در جنبه های دیگر زندگی مانند طرفداری های ورزشی و یا مناسبات فامیلی خانواده عروس و داماد، دعواهای حیدری نعمتی و بسیاری دیگر از جنبه های اجتماع یافت. یکی از این دو قطبی شدنها تقابل علم و دین است. سالها در اروپا کلیسا دین را در برابر علم قرار داد، اما به مرور زمان و با شروع رنسانس عده ای سر شوق از فتوحات علمی، علم را در برابر دین قرار دادند. هرچند این شوق بسیار سریع در بین نخبگان فروکش کرد.

◀️زلزله لیسبون سال ۱۷۵۵ یکی از نقاط اشتراکی در مورد بازشدن بحثهای علمی، دینی و فلسفی در اروپا است. ولتر فیلسوف فرانسوی به بهانه این زلزله رمان مشهورش «کاندید» را مینویسد و زلزله را دلیلی بر رد نظریه علمی «بهترین جهان های ممکن» ریاضیدان و فیزیکدان مشهور آلمانی لایب نیتس میکند. روسو زلزله را دلیل خوبی برای بازگشت به زندگی طبیعی میداند و کانت فیلسوف شهیر تلاشهایی را برای نگاه علمی به منشا زلزله آغاز میکند. در واقع کانتی که به مقام استادی در فلسفه مابعدالطبیعه رسیده و برهان اخلاقی را برای اثبات خدا مطرح میکند به دنبال منشا علمی زلزله هم هست.

◀️لذا در غرب بعد از رنسانس نخبگان به دنبال اندیشیدن درباره مسایل مادی و غیرمادی هستند و لذا در فضای نخبگانی این دو قطبی بین علم و دین کمتر دیده میشود، هرچند در سطح عوام هنوز این بحثها وجود دارد! البته هرچه تاریخ علم بشر جلوتر رفت عدم تقابل و قرار دادن این مباحث بیشتر شد. پیشرفتهای علومی چون فیزیک کوانتوم، نجوم، ژنتیک و ... بزرگ و پیچیده بودن عالم و کوچکی و محدودیت علم در عین کاربردی بودن آنرا بیشتر نمایش داد.

◀️در مناظره ای که در سال ۲۰۰۶ بین دو دانشمند بزرگ؛ فرانسیس کالینز مدیر کشف ژنوم انسان و یک خداباور و ریچارد داوکینز زیست شناس و یکی از مشهورترین خداناباوران توسط مجله تایم مطرح شد، میتوان ریشه های برخی از این دو قطبی بودن را در عوام گرایی افراد دید. آخرین جمله داوکینز در این مناظره به عنوان یک خداناباور این است: «اگر خدایی در کار باشد آن خدا بسیار بزرگتر و غیرقابل تصورتر از هر چیزی است که دینداران معرفی میکنند».

◀️آری برخورد عامیانه با خداوند و دین و حتی برخورد عامیانه با علم سبب این دو قطبی در جامعه میشود. جامعه امروز ما به تعبیر مرحوم دکتر قانعی راد رییس انجمن جامعه شناسی ایران دچار دو قطبی ناشی از عوام گرایی شده است. در یک قطب مدعیان دینداری که دین را در برابر علم قرار داده اند. در این طیف از روحانیونی میتوان یافت که دین و‌ روشهایی که منتسب به دین میکنند را در برابر علم قرار داده و به سوزاندن کتابهای علمی و تجویزهای بی پشتوانه (به اصطلاح دینی!) رو آورده اند. البته عوام به ظاهر متدینی را هم میتوان دید که با لیسیدن ضریح مطهر، طهارت ضریح را به جنگ آلودگی بیماری میطلبد، قیاسی عامیانه بدون درک تفاوت طهارت و رفع آلودگی.

◀️در یک قطب دیگر مدعیان روشنفکری که علم را در برابر دین قرار داده اند. در این طیف نیز میتوان به ظاهر اندیشمندانی را دید که ساده انگارانه حتی زلزله لیسبون را نقطه عطفی در پیروزی علم بر دین میشمارند و آنرا با واقعه ویروس کرونا در ایران مقایسه میکنند! یا عده ای دیگر بدون دانستن موارد اثبات شده ژنتیکی از اثرات دعا و مباحث فرامادی در درمانهای جدید، بی پروایانه و سطحی نگر به انواع دعاها و توسلهای متدینین درکنار درمانهای پزشکی میتازند. البته عوام به ظاهر دارای سوادی را هم میتوان دید که بدون دانستن فرق الکل طبی و صنعتی فکر کرده اند که متدینین تازه قدرت استریل و پاک کنندگی الکل را فهمیده اند و اخیرا استفاده از آنرا حلال اعلام کرده اند.!

◀️بی شک دوقطبی شدن جامعه معلول عوامل متعدد، پیچیده، ریشه‌دار و قدیمی است و گاه کنترل آن از دست ما خارج است اما آگاهی و هشیاری نسبت به این خطر، کمک می‌کند تا در دام آن نیفتیم. در این بین نشر مطالب دینی و علمی بدون ذهنیت تقابلی کمک بسیار بزرگی است. ترویج سیره مغفول مانده پیشوایان دینی و حجتهای خدا در زندگی روزمره نیز یکی دیگر از این راهکارهاست. آن دو امام بزرگواری که بر بستر امیرالمومنین علیه السلام پزشک یهودی می اورند، اما به دستور حضرت از دعا و توسل برای شفا نیز غافل نمیشوند. این روایت یکی از بسیار نمونه های تاریخی است که به ما می آموزند استفاده از علم روز و دینداری در تناقض باهم نمی باشند و نباید کلمات معالجه و شفا را که از دو ادبیات علمی و دینی می آیند در برابر هم قرار داد.

🌹 @DiNneVeSht
چقدر نمی دانستیم⁉️

◀️نمیدانستیم که از ابتدا الکل جهت استفاده به عنوان ضدعفونی کننده پاک بوده و سالها توسط مسلمانان به عنوان ادکلن و یا موارد مختلف پزشکی و دارویی استفاده میشده است، و چه اشتباه برخی سالیانی فکر میکردن که هر نوع استفاده ای از الکل کلا حرام است!

◀️نمیدانستیم که وقتی میگوییم حرم مطهر منظور حصر طهارت در پاکیزگی نیست و سالهاست که حرمها از مکه تا کربلا و مشهد بوسیله مواد بهداشتی ضدعفونی میشود و اصلا حرمها سالهاست بوی گلاب میدهد، چون گلاب ماده سنتی ضدعفونی کننده هست و چه اشتباه برخی فکر میکردند که نباید در پاکیزگی حرمها مانند منازلمان بکوشیم!

◀️نمیدانستیم که حفظ جان و سلامت واجب است و حتی اگر سلامتت به خطر بیفتد روزه واجب بر تو حرام است چه برسد بر نماز جماعت و زیارت مستحبی و چه اشتباه برخی سالها به سلامتی خود که واجب است نمی اندیشیدند!

◀️دینمان را نمیشناسیم که ارزش جان انسانها و کمک به زندگی انسانها آنقدر در آن بالاست که در قرآنش آمده وَمَنْ أَحْيَاهَا فَكَأَنَّمَا أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعًا اگر کسی یک نفر را زنده کند گویا همه مردم را زنده کرده است.

البته ارزش و حیطه علم را هم نمی دانستیم.

◀️نمیدانستیم علم مدرن ادعای حل تمام مشکلات را ندارد و میداند حیطه هایی است که در تجربه و اظهار نظر او نمیگنجد.

◀️نمیدانستیم که در پزشکی مدرن به اثرات مباحث ماورای ماده چون دعا و نیایش رسیده اند البته تاکنون نتوانسته اند این دانش را کلاسه بندی کنند.

◀️نمیدانستیم داعیه داران علم در دانشگاه های امروز دنیا چه بسیار برای آموختن درباره امور معنوی و‌روحانی هزینه میکنند.

◀️نمیدانستیم که پیشروترین کشور دنیا در عرصه علم در مجلات و رسانه های خود روزی را برای نیایش و دعا برای فائق آمدن بر مشکلات قرار داده است.

◀️نمیدانستیم که علم با تمام کاربردی بودنش اما بسیار بر عدم قطعیت سوار است و لذا در کشوری برای بهبود یک اپیدمی روش قرنطینه را امتحان میکنند و در کشوری دیگر میگویند قرنطینه شاید علمی نباشد.

◀️وای که ما چقدر از دینداری و عالم بودن به دور هستیم، و وای بر ما که نه در علم تحقیق کردیم و نه در دینمان. لذا سر تعظیم در برابر ندانسته‌هایمان فرود بیاوریم، چون نه از علم چیزی دانستیم نه از دین

◀️کرونا با تمام مضراتش مشخص کرد جهل هم دشمن دین است هم دشمن علم
باید با دشمن مشترک این دو جنگید تا با هر کدام از این دوستان

🌹 @DiNneVeSht
🕋ما و نقش خدا در زندگی

◀️امسال هم سال نو در اکثر خانه ها با دعای یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِ یَا مُدَبِّرَ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ یَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِآغاز شد. اما شاید امسال باید بیشتر درباره عبارات این دعا تفکر و تعقل کنیم. آیا به راستی ما خدا را تغییر دهنده میدانیم؟ و یا خدا را تدبیرکننده در عالم میدانیم؟ و یا خدا را محول احوال انسانها میدانیم؟ به راستی ما دقیقا چه کسانی را محول احوال خود میدانیم؟

◀️در چند سال اخیر انسانها به کمک رشد علم و فن آوری در زمینه های مختلف مهندسی، پزشکی، علوم انسانی و ... به پیشرفتهای بزرگی نسبت به نسلهای قبل رسیده اند، تا حدی که آرزوهای اجداد خود را به خاطره بدل نموده و خود را تغییر دهنده احوال و روزگار خود یافته اند. این پیشرفتها در حدی شگرف و برای انسانها غیرقابل وصف بوده که نویسنده شهیر یووال نوح هراری یک کتاب از سه گانه خود را به کتابی با عنوان «انسان خداگونه» اختصاص داده است. یعنی انسان امروزی نسبت به اجداد خود احساس خدایی بودن میکند، زیرا خود را فرمانروای عالم و‌فرمانروای خود میداند.

◀️اما این احساس برای انسان مدرن در عمق وجودش ریشه ندارد. از سویی انکار خداوند و آفریدگار برای انسان مدرن به سبب یافته های پیچیده در علومی چون فیزیک کوانتوم، نجوم، ژنتیک و ... امکان ندارد. از سویی دیگر با تمام پیشرفتهای علمی مقهور برخی قوانین طبیعت شده و گاهی از کنترل ریزترین موجودات (ویروس) حداقل تا مدتی عاجز میماند.

◀️لذا انسان امروزی نیازمند خدایی است که هم قدرت دارد و هم مانع فرمانروایی انسان نشود. در این میان با توجه به نظریات ماشین نیوتن و مباحث نظری لایب نیتس نظریه خدای ساعت ساز فلسفه یونان مجدد ظهور کرد. خدای ساعت ساز، خدایی مقتدر است که این جهان منظم را بر طبق قوانینی پیچیده ساخته است. اما این جهان برای اداره و ادامه مانند آن ساعت نیازی به سازنده خویش ندارد و اصلا دخالت خدا در جهان آن نظم پیش ساخته را بهم میزند. وظیفه انسان خردمند در این دنیا کشف این قوانین و بهره برداری از آن است. این تعریف جا را برای سلطنت و‌فرمانروایی انسان مدرن به وسیله پیشرفت علوم باز کرده و خدا را نیز در حدی از قدرت نگاه میدارد.

◀️حال آیا خدای لحظه تحویل سال ما، خدای ساعت ساز تقریبا دست بسته شده توسط قوانین طبیعت است؟ آیا وقتی دعای ابتدای سال را خواندیم، خدا را در این مشکلات تغییر دهنده میدانیم؟ آیا ما خدا را تدبیر کننده بر امور سال جدید میدانیم؟ و بسیاری از این آیاها؟

◀️کرونا آمد و نقش شافی بودن خدا در ذهن بسیاری مورد سوال قرار گرفت. گویا باید این سوال جدی را یکبار از خودمان بپرسیم که در عین اینکه میدانیم باید به دنبال روشهای مدرن و بهتر معالجه و درمان برویم، اما آیا در عین حال واقعا خدا را شافی و تغییر دهنده حال خود و تبدیل کننده به احسن حال هم میدانیم؟ یا اینکه خدا را مقهور و مغلوب در آفرینش خودش میدانیم؟

◀️آیا وقتی عمیقا باور نداریم که خدا می‌تواند در هر شرایطی بهترین حال را به ما عرضه کند و در نظام انسان‌مدارانه امروزی برایش جایگاه واقعی قائل نیستیم؛ می‌توانیم انتظار داشته باشیم دعای زمان حلول سال برایمان مستجاب شود؟ گویا امروزه این کلام وحی بیشتر به یاد می آید که «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ، ای کسانیکه ایمان آورده‌اید، به خدا و رسولش ایمان بیاورید!»

🌾 @DiNneVeSht
🌹کرونا؛ جسم و روح

◀️در هفته های اول سال ۲۰۲۰ میلادی خبر شیوع بیماری کرونا دنیا را کمی شوکه کرد، اما پس از گذشت مدتی و افزایش تعداد جانباختگان در کل دنیا چهره ای وحشتناک از این بیماری نمود پیدا کرد. آرام آرام با عادی شدن اخبار رسانه ها در مورد این ویروس افراد از جنبه های دیگری به این پدیده نگاه کردند.

◀️از افراد مشهوری چون بیل گیتس و یووال نوح هراری تا افراد غیرمشهور، نوشته ها و سخنرانی هایی داشتن که به مزیتهایی در زندگی بشر اشاره میکنند که با آمدن کرونا اتفاق افتاد. به قول برخی شاید در تحلیل پدیده ها باید دنیا را از این به بعد به دنیا قبل و بعد از کرونا تقسیم کرد.

◀️برخی به داشته ها و نداشته هایی اشاره میکنند که سالهاست به سبب پیشرفت علم و صنعت در سالهای اخیر فراموش شده است. به با یکدیگر بودن خانواده ها، به زیبا بودن محیط زیست بدون دخالت انسان، به توجه به توزیع عادلانه امکانات در جهان، به بی ارزشی تجملات و سبک زندگی لاکچری، به کم اهمیت بودن برخی افراد چون اکثر سلبریتی ها، به کم اهمیت بودن عنوانها و سمتهای شغلی و به بسیاری دیگر از داشته هایی که قبلا داشته ایم و به بسیاری از نیازهای کاذبی که برای خود درست کردیم.

◀️از سوی دیگر توجه به امور فرامادی و خصوصا معنوی نیز به فراوانی دیده شد. قرارهای دسته جمعی و ملی برای ساعاتی برای نیایش، دعا برای ظهور منجی به بیانهای مختلف، احساس نیاز به رهبری یکپارچه جامعه جهانی با شاخصهایی غیر از شاخصهای مرسوم سیاسی - اجتماعی موجود، نیاز به وجود خداوند و دخالت او در رفع این بلا و دیگر صداهای معنوی که سالها در لابلای اخبار علمی و سیاسی رسانه ها گم گشته بود.

◀️به احتمال زیاد واکسن کرونا ساخته میشود و کرونا نیز مانند بسیاری از بیماری ها به خاطره ها سپرده میشود. اما کرونا مانند بسیاری دیگر از پدیده ها، دارای اثرات مثبت و منفی ای است که انسان با مرور زمان به آنها پی خواهد برد. اما تا همین چند وقت معلوم شد، تمام دستاوردهای علم تجربی انسان لزوما یافته های مثبت و رو به جلویی نبوده است. تخریب محیط زیست، گسستگی های خانوادگی، دل مشغولی های ساختگی، تجارتهای تسلیحاتی و پزشکی، مادی گرایی افراطی، کاهش توجه به عالم معنا و دیگر مشکلاتی که قسمتی از آنها ریشه در پیشرفتهای سریع و بی ضابطه علم در کشف طبیعت داشته است.

◀️امروز که کرونا سبب شده کمی سرعت و هیاهوهای جامعه انسانی کم شود، اعمالی از انسانها برمیخیزد که نه زاده علم تجربی بلکه برخواسته از ذات و فطرت آنهاست. کارهایی میکنند که نه فعل جسم آنها که گویی فعل روح آنهاست. امروزه که جسمها از هم دور افتاده و با فاصله هستند، گویا ارواح و فطرتها بیشتر همدلانه به یکدیگر نزدیک میشوند.

◀️به نظر توجه توامان به روح و جسم در زندگی انسانی و اثرات آنها بر یکدیگر امری اجتناب ناپذیر و مهم است. کاری که شاید در زندگی صنعتی مبتنی بر علوم تجربی به فراموشی سپرده شده بود، و با آمدن یک پدیده جهانی مجدد به یاد انسانها آمد.

◀️فراموشی وجود دو سنتی که توسط خداوند در دنیا قرار داده شده است؛ وجود اسباب و علتهای مادی قابل کشف توسط علم تجربی بشر و اسباب و علتهای غیرمادی. فراموشی توجه به جسم و روح. فراموشی که بعضا سبب ایجاد تقابلی اشتباه بین علم و دین میگردید.

🌹 @DiNneVeSht
🌹کارکرد منجی موعود!

◀️اعتقاد به وجود منجی، بحثی است که در ادیان الهی مطرح شده است. فرای بحث مصداق این منجی، از زرتشت تا یهود و از مسیحیت تا اسلام همه قائل به ظهور حجت الهی و احیا کننده عدل و داد در آخر الزمان هستند.

◀️اما نظریه دیگری در کنار اعتقاد به منجی تعریف شده است. و آن اینکه این منجی موعود ادیان نه یک مصداق عینی بلکه یک مفهوم نمادین برای بشر است. لذا اوصافی که برای این منجی در ادیان در نظر گرفته شده است، مانند عدل و داد و یا مبارزه با ظلم، تکامل عقول، شفای دردها و آلام و ... همه مفاهیمی هستند که انسان در طی تاریخ آرام آرام به کمک پیشرفتهایش به آن میرسد.

◀️این سوال در حالی مطرح میشود که قبلا سوال در مورد وجود یا عدم وجود این منجی بود. ارجاع به حجم بسیار زیاد و غیرقابل انکار آیات و روایات تاریخی که بیان شده در ادیان الهی و خاصتا گزارشهای مدون و محکمی که در کتب شیعی در مورد ولادت مهدی موعود و اثبات زندگی ایشان موجود است، پاسخی بر این سوال قدیمی بوده است که در این مقال نمیگنجد.

◀️اما سوال انسان امروزی سوال دیگری است. سوالی نسبتا جدید است که قاعدتا ریشه ای جدیدتر باید داشته باشد. شاید این سوال را باید به گونه ای دیگر پرسید؟ و حتی ریشه ای تر!

◀️دین به چه درد من میخورد؟ دین قرار است چه مشکلی از مشکلات زندگی این دنیای من را حل کند؟ در این بستر فکری که کارکرد دین برای زندگی دنیوی من کجاست، کارکرد منجی موعود این دین نیز باید معلوم شود؟ اگر طبق برخی تعاریف اخیر دین، دین را صرفا برای کارکردهای اجتماعی و روانشناسی تعریف کردیم، آنگاه این ادعا تا حدودی درست است که منجی این دین نیز قاعدتا کارکردی صرفا اجتماعی داشته و لذا میتواند به جای یک مصداق عینی یک مفهوم باشد. منجی و مهدویت در این نگاه یک مفهوم نمادین ارائه شده توسط ادیان است که قرار است انسان با پیشرفتهای روز به روز خود به آن برسد.

◀️پس سوال نه در مفهوم منجی و خاصتا مهدویت است، بلکه سوال اساسی این است که من از دینداری در زندگی دنیا چه توقعاتی دارم؟ حال آیا دین و در آینده منجی موعود فقط میتواند پاسخگوی توقعات من باشد و یا انسان با پیشرفتهای علمی خویش نیز میتواند توقعات من را پاسخ دهد؟

◀️لذا قبل از نوشتن بیشتر از این دست سوالات در این مورد باید به تعریفی از دین و کارکرد آن رسید! و یا حتی به تعریفی از رابطه ما و خدا رسید! توقع ما از خدا چیست؟ توقع ما از دین چیست؟ توقع ما از موعود این دین چیست؟ و یا در نگاهی کاملا متفاوت؛ توقع خدا از ما چیست؟ توقع دین از ما چیست؟ و توقع حجت خدا از ما چیست؟ و بسیاری از این دست سوالات.

◀️برخی سوالات انسان امروزی به دلیل توقع کارکردگرایی است که از هر پدیده ای در زندگی خود دارد. دین و‌موعود ادیان نیز باید این کارکرد را برای انسان مدرن مشخص کند وگرنه تبدیل به یک مفهوم نمادین میشود نه مصداق عینی. لذا باید بیشتر در مورد کارکردگرایی (پراگماتیسم) مورد نظر انسان نوشت. مفهومی که هرچند در بسیاری موارد کارکرد دارد اما در بسیاری از مفاهیم نیز کارکرد ندارد.

◀️به عبارتی کارکرد گرایی که بعضا ریشه در برخی مفاهیم جدید چون اومانیسم داشته و سبب پیشرفتهایی در علم تجربی شده است دارای یک نگاه خاص است؛ قرارگیری انسان در مرکز پدیده ها. یعنی آنکه انسان به تمام پدیده ها از منظر خویش نگریسته و با ارزیابی کارکرد آن برای او با آن پدیده مواجه میشود. حالا باید دید آیا باید به تمام پدیده ها از این منظر نگاه کرد؟ خصوصا پدیده ای چون دین و موعود جهانی ادیان که داعیه دار مسایلی فراتر از ماده و دنیا هم هستند!

◀️چگونگی نگاه کارکردگرایانه مادی دنیوی به مساله دین و مهدویت، در کنار مسائل غیرمادی و نامکشوف بشر تا اینجا در مورد دین و مهدویت موازنه سختی است که باید بیشتر در مورد آن نوشت... .


🌹@DiNneVeSht
🌙به خاطر رمضان نه به خاطر کرونا

◀️این روزها اتفاق مبارکی در راه است که در عین برخی مشقتها زیبایی های خود را دارد. ماه رمضان به سمت ما میآید. مهمانی که خالق برای ما تهیه و تدارک دیده است.

◀️سالها ماه رمضان در بین مسلمانان، ماهی متفاوت بود. ماهی که افراد از دلبستگی های دنیایی خود کم‌میکردند. سبک زندگی خود را عوض میکردند. کاسبها کمتر کار میکردند و‌بیشتر وقت به عبادت میگذراندند. کارفرمایان کمتر به کارمندان و‌کارگران‌خود سخت میگرفتند. افراد و‌خیریه ها شتابان درصدد تهیه ارزاق و‌دستگیری از نیازمندان جامعه بودند.

◀️اما در سالهای اخیر شتاب زندگی صنعتی مدرن، ماه رمضان را شبیه بقیه ماه ها کرده بود. گویا انسان نباید حتی در یک ماه از سال کمی از زندگی مادی خود کنده شود و دل به عبادت خدا دهد. گویا همین کمی دل کندن حتی یک ماهه، ما را از دوندگی دنیا باز میدارد و گویی از چیزی عقب می ماندیم.

◀️اما امسال جهان از دوندگی ایستاد. البته نه به خاطر رمضان، بلکه به خاطر کرونا. کرونا باعث تعطیلی موقت خیلی از کارها و رفت و آمدها شد. حتی پس از رفع برخی قوانین محدود کننده نیز هنوز زندگی جامعه به آن دوندگی های پشت سرهم قبل از کرونا نرسیده است. تجربه زندگی با کرونا با تمام سختیهایی که داشت نکات قابل توجهی را هم با خود به همراه آورد.

◀️دلبستگی خیلی از افراد به مادیات زندگی کمتر شد. مسابقه های تجمل و تفاخر کاهش پیدا کرد. خیلی از انسانها بیشتر هوای همدیگر را داشتند. کارفرمایان با مرخصی بیشتر کارمندان و کارگران موافقت کردند. افراد بسیاری فردی یا در قالب گروه هایی در صدد کمک به نیازمندان برآمدند. و بسیاری از این دست جلوه های زیبای زندگی که در عین مشقت کرونا، در جامعه قابل رؤیت است.

◀️پس میشود به خاطر کرونا از برخی کارها و دلبستگی های دنیایی کم کرد و به جلوه های دیگری زندگی نیز دقت کرد، آیا به خاطر رمضان نمیشود؟! نمیشود در عین تحمل کمی مشقت روزه داری کمتر کار کرد و با خدا بیشتر خلوت کرد؟ نمیشود به خاطر رمضان به نیازمندان بیشتر کمک کرد؟ نمیشود به خاطر رمضان بیشتر هوای افراد مسن را داشته باشیم؟ نمیشود به خاطر رمضان ....

◀️و همه این نمیشودها را پیامبر خدا در نزدیکی ماه رمضان توصیه کردند، در همان خطبه ای که فرمودند: «ای مردم! ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به سوی شما رو کرده است.»

🌙 @DiNneVeSht
🌍زلزله نشانه ای بر زلزله بزرگ

◀️قرنها افراد زلزله را پدیده ای مجهول میدانستند و برای منشا آن هر گروهی علتهایی مادی یا غیرمادی را بیان میکردند. با پیشرفت علم، انسان مدرن گویا به علت زلزله پی برده بود. به بیان ساده مردمان عصر جدید، علت بروز زلزله را جابجایی صفحات زیرین زمین در جهت آزاد شدن انرژی ناگهانی نهفته در اعماق زمین میدانند. اما واقعیت آن است که در محافل علمی هنوز به دلیل عدم آگاهی بشر به منشا و علت اصلی این اتفاق، زلزله پدیده ای غیرقابل پیش بینی گزارش میشود، هرچند هنوز تحقیقات ادامه دارد.

◀️لذا در واقعیت هنوز هم منشا اصلی بسیاری از پدیده ها از زلزله تا ویروس کرونا برای انسان مدرن ناشناخته است. اما فارغ از دانستن منشا یک حادثه، در دیگر سو برای انسان نحوه برخورد با این پدیده ها مهم است. ضدزلزله ساختن ساختمانها، شناسایی مناطق زلزله خیز و دستورالعملهای فرار در هنگام زلزله کارهایی است که انسان در مواجهه با این پدیده انجام میدهد.

◀️در ادبیات دینی نیز در مواجه با برخی از این پدیده ها مانند زلزله دستوراتی وجود دارد. از جمله این دستورات خواندن نماز آیات است. برخلاف تصور عمومی خواندن نماز آیات صرفا به علت ترسیدن از یک پدیده نیست، بلکه خواندن نماز توجه به خداوندی است که این پدیده ها نشانه هایی از عظمت خلقت او هستند. گویا وقتی حتی برای چند لحظه زندگی انسان از روند عادی خود خارج میشود، خداوند او را به سوی خویش دعوت میکند.

◀️در زندگی صنعتی مدرن امروزی نشانه هایی هست که انسانها را کمی از این مسابقه مادی گرایی خارج کند تا به علتها و حکمتهای فرامادی آفرینش بیشتر دقت کند. به تعبیر قرآن انسانها با ترس و گرسنگی و برخی دیگر از پدیده ها مورد آزمون و تذکر قرار میگیرند تا عادی شدن زندگی دنیا آنها را از خدا غافل نکند (وَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ‏ بِشَیْ‏ءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرین).

◀️البته در برخی روایات نیز پدیده هایی همچون زلزله، کسوف، خسوف و ... از نشانه های قیامت برشمرده شده است و فرمودند «پس هنگامی که یکی از این پدیده ها رخ داد، قیامت را به یاد آورید». تذکر و توجه به زلزله بزرگ قیامت در پس زلزله کوچک دنیا شاید یکی از حکمتهای نماز آیات و توجه به این آیه الهی برای انسان دیندار است.

◀️لذا میتوان در حالی که در تلاشی علمی برای مواجهه با زلزله بود، در عین حال زلزله را آیه ای از طرف خداوند دانست برای تذکر به این مطلب که؛ ما فقط حصر در این دنیا و علتهای مادی دنیایی پدیده ها نیستیم و قیامت و زلزله بزرگتر و حکمتهای دیگری نیز وجود دارد.


🌍 @DiNneVeSht
🌙شب قدر انسان یا خدا

◀️در ادبیات دینی هر زمانی که انسان دلش لرزید و قلبش برای خدا تپید، به خدا نزدیک میشود و آن زمان برای او زمانی است متفاوت تر از بقیه زمانها. زمانی که قدرش از بقیه زمانها متفاوت است. لذا به بیان امام عید برای مومن آن روزی است که در آن معصیت خالق را انجام ندهد.

◀️اما در کنار بسیاری از شبهای سال که میتواند برای هرکس شبی باشد به قدر هزاران شب عادی، خداوند شبی را متفاوت قرار داده است. شب قدر را خداوند ارزشمند قرار داده است تا انسانها به آن شب خاص بیشتر به سوی او متوجه شوند.

حال دو نگاه از دو‌منظر به شبهای قدر وجود دارد؛

◀️در نگاه اول که از انسان شروع میشود و به خواست او، شبهای قدر، شبی نیست که اتفاقی دربیرون بیفتد، بلکه اتفاق قراراست در درون آدمیان بیفتد. به همین سبب میتوان اینگونه گفت که به تعداد آدمیان شب قدر وجود دارد.

◀️اما در نگاه دوم که از خدا شروع میشود که خالق ایام و شبها است، داستان متفاوت میشود. در این منظر خدا شبی را به گونه ای قرار داده که در عالم معنا اتفاقاتی کاملا متفاوت از بقیه شبها می افتد. شب قدر شبی است که در بیرون از انسان کوچک و در عالم بزرگ اتفاقی می افتد. حال اگر انسان خود را محور عالم نداند، بهتر است که در شب قدر اتفاق درون خود را با اتفاقات بیرون خود و اتفاقات در عالم ملکوت یکی کند.

◀️لذا شب قدر برای انسانی که با تفکر اومانیستی خود را محور عالم میداند، شبی خاص نیست، زیرا هرکسی قدر خودش را دارد. اما شب قدر شبی خاص است که خدا برای انسانی که خود را محور عالم نمیداند خاص قرار داده و مسیر قرب به سوی خودش را در آن شب آسانتر کرده است.

🌙 @DiNneVeSht
🎂تولد من و عید من

◀️بزرگترین و ارزشمندترین روزها برای بزرگداشت نزد افراد متفاوت هستند. در سالیان اخیر شاید سالروز جشن تولد انسانها به مهمترین روزها برای بزرگداشت تبدیل شده باشند. تاریخ تولدی که برای گذشتگان و اجداد ما اصلا روز مهمی نبوده است. چه بسیار مادربزرگها و پدر بزرگها که اصلا روز تولد خود را نمیدانستند چه برسد به بزرگداشت هرساله آن به نام جشن تولد.

◀️حتی وقتی به تاریخ گذشته برگردیم، روز تولد برای پادشاهان و بزرگان نیز اهمیت نداشته است. آنان معمولا روز تاجگذاری یا پیروزی در یک جنگ خاص را بزرگ میداشتند. علت این امر شاید به این دلیل باشد که تولد یک انسان به خودی خود نه پدیده خاصی نیست بلکه لحظه پیرشدن و نزدیک شدن به مرگ است، اما پیروزی در جنگ یا تاجگذاری در واقع نشان از کاری است که شخص انجام داده است، لذا بزرگ داشته میشود.

◀️در پدیده های ناشی از مدرنیسم، انسان مدرن از آنجا که تحت آموزه های اومانیستی خود را محور آفرینش میداند، مهمترین روز برای بزرگداشت را روز تولد خود میداند. اما در ادیان توحیدی از آنجا که خدا محور آفرینش است، مهمترین روز برای بزرگداشت طور دیگری تعریف میشود.

◀️روز بزرگ یا عید در دین الهی روزی است که اتفاقی بزرگ برای انسان نسبت با خدا افتاده باشد نه خودش. مثلا اخر ماه رمضان و پس از یک ماه روزه داری و عبادت خداوند، به عید فطر میرسیم. به پاس شکرانه یکماه بندگی خداوند توسط انسان، بزرگداشتی به نام عید فطر داریم.

◀️و یا پس از انجام اعمال عبادی حج به عید قربان میرسیم. و از همه مهمتر هنگامی که حجتهای خدا و اوصیای نبی توسط پیامبر معرفی میشوند و لازمه مسیر دینداری که دنباله روی از آنها است معلوم میشود، عید بزرگ غدیر را داریم.

لذا بزرگداشت ایام برای هر شخص متفاوت است: برای انسان مدرن تحت آموزه های اومانیستی روز تولدش مهمترین و بزرگترین روز برای گرامی داشتن است. اما برای انسان دیندار، در عین آنکه روز تولد خود و عزیزانش را مورد توجه قرار میدهد، اما آن روزی برای او ارزشمندتر و قابل احترام تر است که تعبد و دینداری او بیشتر از قبل باشد، حال این روز عید فطر باشد یا قربان یا غدیر.

🎂 @DiNneVeSht
🤚🏿🤚🏻نژاد پرستی نمونه ای از انسان پرستی

◀️شاید هیچ کس گمان نمیکرد که انسان مدرن با انبوهی از شعارهای حقوق بشری، انقدر نژاد پرست باشد. اما این روزها که تمام جهان پر از تظاهرات و شعارهای ضد نژادپرستی شده، وقتی به مصاحبه های افراد گوش فرا میدهی متعجب میشوی! بسیاری از تجربه های وحشتناک نژاد پرستی در مدرن ترین کشورها و شهرهای جهان میگویند. هرچند که تمام انسانهای امروزی نژادپرست نیستند، اما تعداد زیاد اعتراضها؛ نشان از یک پدیده فراگیر است.

◀️اما به راستی مگر در اذهان و آموزشهای ما نژادپرستی و برده داری متعلق به قرون گذشته نبوده است؟ مگر انسانها پس از پیشرفتهای بسیار در علوم مختلف مدرن تر و متمدن تر نشده اند؟ قطعا پاسخ به این پرسشها مستلزم بحثهای طولانی و پاسخهایی از منظرهای مختلف است. اما شاید بتوان از نگاهی متفاوت نیز به این قضیه نگریست و پاسخی برای حل این مشکل داشت.

◀️داستانها و سفارشهای ضد نژاد پرستی حضرت عیسی و پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نمونه ای از تلاشهای ادیان الهی برای مبارزه با نژادپرستی است. اما چگونگی تذکر این دو بزرگوار به انسانها برای توجه به عدم تمایل به نژادپرستی شاید بتواند امروزه نیز راهگشا باشد.

◀️برای نمونه در کتاب مقدس اینگونه خداوند انسانها را به عدم نژادپرستی تذکر میدهد. «خدا جانبداری نمی کند و بین انسانها فرق نمی گذارد» (تثنیه فصل 10 آیه 17؛ اعمال رسولان فصل 10 آیه 34؛ رومیان فصل 2 آیه 11؛ افسسیان فصل 6 آیه 9).

◀️و یا خداوند در قرآن در آیه ۱۳ حجرات میفرماید؛ «يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِّنْ ذَكَر وَأُنثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوباً وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللهِ أَتْقَاكُمْ» (اى مردم! ما شما را از يك مرد و زن آفريديم و شما را تيره ها و قبيله ها قرار داديم تا يكديگر را بشناسيد؛ [اينها ملاك برترى نيست] گرامى ترين شما نزد خداوند با تقواترين شما است؛ به يقين خداوند دانا و آگاه است).

◀️
در هر دو آیه خداوند با اعلام محوریت خود در جهان نسبت به انسان، و تذکر به آنکه ملاک برتری و جانبداری را خدا تعیین میکند، نه انسانها، انسان را از نژادپرستی حذر میدهد.

◀️به نظر میرسد امروزه نیز باید انسان مدرن مسخر شده در پیشرفتهای علوم روز، خود را متذکر به امری متعالی تر از خود کند. وقتی انسان گمان میکند که او محور عالم است (اومانیسم)، و محوریت خدا را فراموش میکند، آرام آرام مجدد مانند اجداد خود نژاد به ظاهر مدرن تر و پیشرفته تر را بر سایر نژادها برتری میدهد. در واقع اومانیستی که منجر به انسان پرستی و خودبزرگ بینی انسانها نسبت به سایرین و حتی خداوند شده در درجه ای دیگر منجر به آفت نژادپرستی شده است.

🤚🏿🤚🏻@DiNneVeSht
🔬🔭جو زدگی علمی؛ خطری برای انسان مدرن

◀️این روزها که در خیابانها مجسمه های برده داران بزرگ قرون گذشته به پایین کشیده میشود، در کتابخانه ها نیز نظرات مبتنی بر نژادپرستی بزرگان گذشته از سیاسی تا علمی، از لابلای سطور کتابها به بیرون می آید. برای نمونه از سیاسیون میتوان به نظر تئودور روزولت رییس جمهور معروف امریکا نام برد که می گفت: «وقتی انسان وظیفه دشواری چون متمدن کردن نژادهای پست و وحشی را به عهده گرفت، باید قاطع باشد و تحت تاثیر احساسات، قرار نگیرد.» به نظر می‌رسد اکثر قاتلان سرخپوستان و سیاهان نیز اگر این را نگفتند، اما با تعاریف متفاوتی از تمدن و مدرنیسم به شدت به آن معتقد بودند!

◀️از افراد علمی نیز میتوان به نظریات داروین در کتاب خاستگاه انسان اشاره کرد که از انسان سفیدپوستِ اروپایی به عنوان گونهٔ تکامل‌یافته‌ترسخن می‌راند و دیگر امت‌ها را در رده‌های میانی نیاهای حیوانی و انسان قرار می‌دهد؛ چراکه تکامل آنان هنوز کامل نشده است. او در فصل ششم کتاب خود می‌نویسد: «بدون تردید، در آینده‌ای نزدیک نژادهای متمدن انسانی نژادهای وحشی سراسر جهان را نابود خواهند کرد و جایگزین آن‌ها خواهند شد.»

◀️نکته قابل توجه آن است که نظریه پردازیهای افراد سیاسی معمولا با اهداف سیاسی آنها در ارتباط است، و همگان میدانند سیاست را کمتر قید و بندی است. اما سوال بر نظریه پردازیهای افراد علمی است و دغدغه مهمتر از آن قبول این نظریات توسط افراد عادی جامعه است.

◀️بسیار واضح است که نظریه تکامل داروین مانند بسیاری از نظریه های علمی، یک نظریه محتمل و غیر اثبات شده است که مورد نقدهای فراوان در مجامع علمی قرار گرفته است. اما آنچه عجیب است پذیرش بیشتر این نظریه در بین افکار عمومی مردم نسبت به مجامع علمی است. نظریه ای که بعضا پیامدهای خطرناک اجتماعی مانند نژادپرستی را با خود به همراه داشته است. نژادپرستی که توسط برخی از انسانهای مدرن علم زده به عنوان یک اصل علمی پذیرفته شده است. در این مورد در 30 ژانویه 2009 روزنامه ایندیپندنت مقاله ای در مورد میراث خطرناک نظریه داروین ارایه داد. در قسمتی از مقاله آمده است: «هنگامی که چارلز داروین در 200 سال پیش وارد جهان شد ، یک سؤال واضح و ساده وجود داشت. همه مردان، مرد و برادر بودند، زیرا همه از تبار آدم بودند. اما وقتی زمان بزرگسالی داروین فرا رسید، عقاید پیرامون او دوچندان شد، زیرا وی توانست بشریت را در 15 گونه جداگانه با منشأ جداگانه قرار دهد»

◀️آری انسان مدرن امروزی بیشتر علم زده است تا علمی و لذا نظریات محتمل و غیرقطعی علمی را بعضا به عنوان حقیقت هایی ناب مورد استفاده قرار میدهد. هرچند علم بشر بسیار کاربردی است و در بسیاری مواقع نیز به کمک نسل انسانها آمده است، اما باید خارج از جو زدگیهای علمی، و با دیدن محاسن و معایب یافته های علمی یا شبه علمی به سراغ قضاوت در مورد پدیده ها، خصوصا امور دینی، اجتماعی و ... با خط کش علم رفت.

🔬🔭@DiNneVeSht
🎭سلبریتیها؛ جایگزینان جدید دانشمندان و عالمان

◀️درباره جوزدگی علمی انسان مدرن امروزی سخن بسیار گفته و مصادیق بسیار بیان شده است. بروز این به نوعی بیماری، ریشه های بسیار دارد. رشد تفکرات اومانیستی و رسانه ها از اصولی ترین زمینه های رشد این توهم علم زدگی است. هنگامی که یک فرد عادی در جامعه با چرخیدن در چند شبکه اجتماعی، و خواندن چندین گزاره به ظاهر علمی گمان میکند که به دانش دست یافته، و تربیت اومانیستی سبب شده که خود را فردی مهم و محوری در آفرینش قلمداد کند؛ بی پروایانه شروع به بحث و نقد علمی میکند.

◀️وقتی این جسارت اظهار نظرهای به ظاهر علمی در افراد عادی جامعه رو به فزونی گذاشت، این اجازه به افراد کمی مشهورتر نیز داده میشود که شروع به اظهار نظر در مورد مسائل مختلف کنند. چه بسیار که در تلویزیون، ماهواره و یا شبکه های اجتماعی سلبریتی هایی را میبینید که در مورد مسائل مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و دینی نظر میدهند.

◀️در زمان شیوع اولیه کرونا یک زیست‌شناس اسپانیایی گفته بود: «شما به یک فوتبالیست یک میلیون دلار در ماه میدهید و به یک محقق بیولوژی ۱۸۰۰ یورو. شما امروز در پی درمان هستید؟ سراغ رونالدو و مسی بروید، آنها برای شما یک درمان خواهند یافت.» این عبارت نشان از اوج بی اهمیتی علم واقعی در بین مردم دنیا در مقایسه با سلبریتی ها است.

◀️این برخورد نه تنها در مورد یک دانشمند زیست شناس بلکه در مورد یک جامعه شناس و روانشناس نیز صادق است. تسری این برخورد را میتوان در نقدهای غیرعلمی به نظریات دینی نیز دید. جایی که فردی عادی یا یک سلبریتی با اطلاعات ناقص علمی و دینی شروع به نقد نظرات عمیق و با پشتوانه سالها بحث و نقد میکند. هرچند قطعا به نظریات علمی و دینی نقدهایی مطرح است، اما برخوردهای شبه علمی توسط افراد غیرعلمی بحث مورد نقد این نوشتار است.

◀️اثرات رسانه در بزرگداشت انسانهای بسیاری عادی در بستر اومانیسم و پذیرفتن نظرات آنها روز به روز نقش سلبریتی ها را در جامعه پر رنگ تر میکند. در عوض دانشمندان، علما و روشنفکران واقعی کمتر مورد توجه قرار میگیرند. به عبارتی تربیت اومانیستی مانع کرنش افراد در مقابل عالمان و دانشمندان واقعی که سالها زحمت کشیده اند میشود، اما در نهایت به کمک رسانه و تبلیغات آن به تقلید از سلبریتی ها میپردازند. خطری بزرگ که جامعه انسانی را تهدید کرده و نتیجه آن تغییر باورها و ارزشها است. تغییراتی که معمولا با بهانه های مدرنیسم توسط رسانه ها فریاد زده میشود، اما در واقع پوششی برای قبول کردن بی پشتوانه نظریات و ارزشهای عصر جدید است.

🎭 @DiNneVeSht
🌹😷حجاب کرونایی یا حجاب خدایی

◀️قاعدتا داشتن حجاب به تنهایی ضامن دینداری نیست و نداشتن حجاب نیز شخص را کامل از دامنه دینداری خارج نمی کند. اما شاید مساله حجاب یکی از چالش برانگیزترین و پر بحث ترین مسایل دینداری بوده است. به همین علت در برخی اتفاقهای اجتماعی مثل قضیه کرونا، مثالهایی له یا علیه حجاب زده میشود.

◀️از نوشته ها و تبلیغاتی که حجاب زن را چون روکش شکلات و برای حفظ او‌ از آلودگی های محیطی تشریح کردند، تا مثالهایی که حجاب را مانند ماسکی دیدند که مانع از ورود ویروسهایی مانند کرونا میشود! هرچند در تمام این مثالها اشاره هایی به برخی جنبه ها و شاید کارکردها شده، اما عدم دقت در حکمتها و علتهای اصلی احکام و برداشتهایی صرفا پراگماتیستی (کارکردگرایی) سبب عدم مقبولیت اینگونه حرفها در جامعه شده است. به عبارتی حصر لزوم حجاب به خاطر مصونیت یا عفت، مخاطب مدرن را راضی نکرده و کارکردهای ذکر شده برای حجاب در مثالها را برای خود در جامعه امروزی نامانوس دانسته و از طرف خود حکم به عدم لزوم حجاب میدهد.

◀️اما واقعیت موجود این میباشد که حجاب یکی از مقوله های اصلی ادیان ابراهیمی است. علیرغم وجود معدود شبه تحقیق هایی که در مورد لزوم حجاب در صدر اسلام تشکیک کرده اند، اکثریت تحقیق ها و مناظره ها اثبات کننده این واقعیت تاریخی و دینی خصوصا در تاریخ اسلام میباشد، که مساله حجاب آنقدر پر رنگ است که نمیتوان از لزوم حکم حجاب در اسلام (نه اجبار) کوتاه آمد. اما سوال انسان مدرن اینجاست که خدای حکیم چرا و به چه منظوری این حکم را قرار داده است؟

◀️آری مردم حاضر هستند برای سلامتی خودشان در گرمای تابستان ماسک بزنند. چون به دکترها ایمانی از اعتماد دارند، هرچند که احتمال میدهند که برخی نظرات آنها غلط باشد و یقین ندارند که ماسک زدن همه مشکلات را حل کند. اما چرا نمیتوان اینگونه به حجاب هم نگاه کرد؛ حجاب هم مانند سایر احکام حکمتها و کارکردهایی برای انسانها دارد زیرا این حکمی است که خالق حکیمی که به او‌ ایمان دارم برای من قرار داده است.

◀️حال اگر انسان مدرن خود را بنده و مومن به خدای حکیم میداند و به او اعتماد دارد، چه به کارکرد مادی و یا معنوی حجاب برسد یا نرسد، حجاب را جز ملزومات زندگی دینی خود میداند.


🌹😷@DiNneVeSht
⚔️⚖️انسانها را نکشتید اما بکشید!

◀️هشتکهای اعدام نکنید این روزها به ترند جهانی تبدیل شده است. اگر بتوان به سختی بحثها و هیجانات سیاسی ناشی از این اتفاق را به کنار گذارد و فرای تمام جنبه های سیاسی قضیه به حکم اعدام یا به طور کلی کشتن یک انسان نگاه کرد، سوالات بسیار پیچیده تری در برابر انسان مدرن بوجود می آید.

◀️مرور شعارهای اعدام کنید یا اعدام نکنید جامعه در چند وقت اخیر تناقضهای جدی را مطرح میکند. برخی افراد جامعه به دلایلی از پدیده اعدام دفاع میکنند. این افراد به خاطر سابقه دزدی و شرارت این جوانان و یا در داستان قتل رومینا به خاطر قصاص و نگاه پدرسالارانه پدر، افراد را مستحق اعدام میدانند. اما در دیگر سو افرادی هستند که این دلایل را قانع کننده برای گرفتن جان یک انسان نمی دانند. نکته قابل تامل تر هم افرادی هستند که در چندماه قبل فریاد اعدام کنید برای پدر رومینا میزدند و امروز فریاد اعدام نکنید!! این رفتارها و تناقضها و اختلافها همه و همه اذعان به واقعیتی میکند که گویا کشتن انسانها ذاتا اشکال ندارد! تفاوت در چرایی کشتن است.

◀️البته این اختلافها و تناقضها منحصر به ایران و چین و جوامع جهان سومی نیست. اجرای نخستین اعدام فدرال در آمریکا پس از ۱۷ سال بعد از کلی بحثهای حقوقی و اخلاقی نیز نشان از همین واقعیت دارد که کشتن انسانها توسط انسانها ذاتا اشکال ندارد، بلکه باید دارای دلیلی موجه برای آن بود.

◀️البته قطعا میزان کشتن مستقیم انسانهای مظلوم توسط انسانها در دنیای امروز بسیار کمتر از دهه های گذشته و جنگهای جهانی است، که این اتفاق مبارکی میباشد. در واقع آنچه مورد ایراد است کشتن بدون دلیل انسان است و اینکه اصل بر حیات و زندگانی بخشیدن به انسانها است. مراجعه به ادیان الهی خصوصا اسلام نیز نشان از همین واقعیت دارد که جان انسانها مورد احترام است. برای نمونه در آیه ۳۳ اسرا می‌خوانیم: «وَلاَ تَقْتُلُواْ النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللّهُ» جانی را که خدا حرمت داده است نکشید. در اینجا نه جان فقط مسلمانان بلکه جان تمام انسانها محترم است.

◀️البته در ادامه همین آیه خداوند همانطور که خود، جان انسانها را محترم شمرده، استثنایی را برای این جان قرارداده است تا اینکه مبادا انسانها فکر کنند چون انسان هستند میتوانند هرکاری را انجام دهند. «وَمَن قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِیِّهِ سُلْطَانًا فَلاَ یُسْرِف فِّی الْقَتْل» و هر کس مظلوم کشته شود به سرپرست وى قدرتى داده‏ایم پس [او] نباید در قتل زیاده ‏روى کند. به عبارتی جان انسانها در حالت کلی محترم است و خدا که مالک وخالق همین جان انسانهاست آن را محترم شمرده اما استثنا هم قرارداده است؛ اگر کسی مظلوم و از روی عمد کشته شد دیگر جان قاتل محترم نیست البته توصیه شده در اینجا هم زیاده روی نکرد و بخشید.

◀️هرچند در اوج آموزه های اومانیستی اواخر قرن بیستم، جان انسانها ارزش ذاتی پیدا کرد اما به مرور زمان، انسانهای مدرن نیز یافته اند که جان انسانها محترم است اما استثناهایی هم وجود دارد. و باید این جراحی دردناک را در جامعه بشری انجام داد و جان برخی انسانها را به دلایل مختلفی گرفت، البته هنوز اختلاف در میان این دلایل باقیست. نتیجه ای که قبلا هم توسط خداوند و حجتهای الهی به انسانها گوشزد شده بود، با این تفاوت که فقط خدا و حجتهای او از آنجا که احاطه بر خلقت دارند میتوانند تمام جنبه های این تصمیم سخت را بدانند. و امروز که ارتباط با خدا و حجت او منقطع است این اختلافها به دلیل عدم احاطه داشتن دانش بشری همچنان ادامه دارد، و هنوز هم باید منتظر فریادهای بکشید و نکشیدها در سراسر دنیا باشیم.

⚔️⚖️ @DiNneVeSht
🕋🐏قربانی کردن دین

این روزهای کرونایی که صحبت از مخاطراتی است که ممکن است زندگی دیندارانه برای جان انسان ایجاد کند، اولین واکنش اغلب انسانها این است که قرار نیست دینداری باعث صدمه به انسان شود. اگر از برخی اظهارنظرهای به ظاهر دیندارانه بگذریم، بیانیه های بزرگان و‌مراجع دینی در مورد لزوم رعایتهای پروتکلهای بهداشتی در این چندماه اخیر همگی نشان از اهمیت جان انسانها در دین دارد. اما مسیر رسیدن به این نتیجه، تاثیرگذار و تعیین کننده ادامه مسیر زندگی انسان مدرن خواهد بود.

در دین صدمه به انسان ( جانی، مالی و... ) خط قرمز آداب و مناسک قرار داده شده است. اما علت این امر آن نیست که خداوند دین را در خدمت دنیای انسانها قرار داده باشد، بلکه در نگاه دیندارانه انسان به واسطه انتسابش به خدا ارزشمند است. حتی اگر این شرافت فقط و فقط از وجه مخلوقیت انسان به دست آمده باشد . یعنی شرافت مخلوق خدا ایجاب می کند که انسان دیندار مراقبت از خود و سایر انسانهای جامعه را یک اولویت غیر قابل انکار بداند.

اما آن زمانی که دستور دین اولویت بالاتری را هدف قرار داد ارزش زندگی انسان دیندار و جامعه پیرامونش تحت الشعاع ارزش بالاتر قرار می گیرد. به عنوان مثال وجود حکم قصاص و جهاد از این سنخ هستند که وجود یک ارزش بالاتر از جنس جان انسانها را مطرح میکنند. البته در تاریخ ادیان الهی، مثالها و اتفاقهایی برای توجه به این واقعیت و اولویت بندی وجود دارد.

برای نمونه عید قربان، تنها عید بزرگ اسلامی که ریشه ای قبل از تاریخ پیامبر دارد، برای بزرگداشت اوج بندگی یک انسان است. البته داستان قربانی کردن یک انسان بدون هیچ پیش زمینه ای، فقط و فقط به خاطر اجرای امر قطعی خداوند، امروزه برای یک انسان مدرن تحت آموزه های اومانیستی کاری به ظاهر غیراخلاقی و غیرانسانی است. اما برای انسان متدین مدرن هنگامی که با امری خدایی مواجه شود، هرچند ظاهر دنیایی کار موجه نباشد، اما چون امر خدای حکیم است برای او‌قابل پذیرش و انجام و در اولویت بالاتر است.

لذا انسانی که در دوران مدرن میخواهد زندگی کند باید برای تمام رفتارهای فردی و اجتماعی دینی و غیر دینی خود اولویتهایی داشته باشد، تا خصوصا در تعارضها کمتر دچار سردرگمی شود. برای نیل به این هدف نکته مهم شناختن ارزش بالاتر و عمل کردن به آن است. اما وقتی انسان بشود غایت آفرینش؛ دیگر همه اولویتها، حتی اوامر قطعی دین و خالق حکیم را با خود میسنجد. لذا پذیرش عید قربان عملا برای انسان مدرن اومانیسم زده به علت قربانی کردن دین در پیشگاه خودش سخت و پیچیده شده است.

🐏🕋 @DiNneVeSht
🙏🏻🙂بالاترین نعمت یا لذت

◀️در دنیای مدرن امروزی که اکثر چیزها مبتنی بر اقتصاد تعریف میشود، برخی کلمات معنای متفاوتی پیدا کرده اند. یکی از این لغات کلمه نعمت است. امروزه با توجه به جو اومانیستی حاکم بر دنیا در امور مختلف و اصالت لذت گرایی، نعمت معنایی مترادف لذت گرفته است. لذا امروزه آنانی که غرق در خوشگذرانی و لذت هستند، از نگاه افراد جامعه گویا غرق در نعمت هستند.

◀️البته برخی افراد در مقایسه زندگی امروز با گذشته با لحنی حسرت گونه به نعمتهای گذشتگان چون آرامش، صفا و صمیمیتهای قدیم اشاره میکنند. یا هنوز برخی در مواجهه با سختی و بیماری به نعمت سلامتی خود متذکر میشوند.

◀️آری هرچند امروزه اکثر افراد در اکثر اوقات نعمت را محصور در مادیات و لذت گرایی میدانند اما در مواقعی متذکر نعمتهای دیگری چون آرامش و امنیت و سلامتی هم میشوند. به فرموده پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله: «نِعْمَتَانِ‏ مَجْهُولَتَانِ‏ الْأَمْنُ وَ الْعَافِيَة دو نعمت است كه ناشناخته است: امنیت و تندرستی». البته در ادبیات دینی نعمتهای دیگر و بزرگتری نیز ذکر شده است. اما سوال اینجاست که بالاترین این نعمتها از نگاه خداوند چیست؟

◀️در قرآن نشانه بالاترین نعمت خداوند در آیه ۳ سوره مائده آمده است:
الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَ رَضِيتُ لَكُمُ الإِسْلاَمَ دِينا امروز، دين شما را كامل كردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و اسلام را به عنوان دین شما پذيرفتم. به روایت اهل سنت و شیعیان روز اشاره شده در آیه روز غدیر است. روزی که خداوند نعمت خود را بر بندگان خویش به تمامیت رساند. در واقع با معلوم شدن روند جانشینی پیامبر خاتم تا آخر الزمان و روند دینداری و بسته نبودن درهای آسمان برای انسان خاکی، خدا نعمتش را بر بندگانش به اتمام رسانیده است.

◀️به علت همین موضوع است که مستحب است مومنان وقتی در روز غدیر به یکدیگر میرسند با عبارت الحمدلله و شکر خدا به سبب این نعمت بزرگ بایکدیگر آغاز به سلام کنند.

◀️در نگاه دیندارانه برای مومن به خداوند؛ بزرگترین نعمت آن است که مسیر عبادت و بندگی او در پیشگاه خالق مشخص شود تا بتواند در عین لذت از امکانات دنیا اما بیشترین استفاده را از این امکانات در مسیر دینداری خود انجام دهد. اما در نگاه انسان مدرن تحت تعالیم اومانیستی؛ بزرگترین نعمت معادل با استفاده بیشتر از امکانات و رسیدن به اوج لذتهای دنیوی است.


🙏🏻🙂 @DiNneVeSht
🏴🏴 تعطیل، نیمه تعطیل، باز

◀️بحران کرونا سبب تعطیلی و نیمه تعطیلی تعداد قابل توجهی از کارها و تجارتها شد. اما از آنجا که در دنیای مدرن نمی توان اقتصاد را تعطیل کرد، پس از عبور از دوران اولیه شیوع ویروس، آرام آرام افراد با تغییر اندک و یا زیاد در طریقه و‌ روش کسب و‌کار خود مجدد به صحنه اقتصادی برگشتند. غلط یا درست، از آنجا که دنیای امروزی بیشتر بر متغیرهای اقتصادی و سپس اجتماعی میچرخد، اکثر نگاه ها و تصمیم ها رنگ اقتصادی دارد، حتی تصمیم گیریهای کرونایی.

◀️هرچند دین و دینداری هم برای برخی بیشتر رنگ و بوی اقتصادی دارد تا عبودیتی و معنوی، اما نگاه خالصانه دینی اینگونه نیست. در دینداری متعبدانه اصالت نگاه انسان به عالم معناست، هرچند از عالم دنیا غافل نیست. محرم و عزاداری بر سیدالشهدا علیه السلام جلوه یکی از این توجهات متعبدانه و عارفانه میباشد. امروزه اما با نزدیکی محرم و تلاقی این امر عظیم با چالش جهانی کرونا، شاهد بروز خیل نظرها و تصمیم های عجیب هستیم.

◀️از یک طرف برخی با همان نگاه صرف اقتصادی و اجتماعی به این پدیده مینگرند. لذا این حرکت بزرگ دینی را در حد حل مشکلات اقتصادی و اجتماعی جامعه فرو می کاهند و پیشنهاد تعطیلی هیاتها و جایگزینی آنها با صندوق صدقات و خیریه ها را میدهند! گویا کشیدن کارتی در بانکی میتواند جایگزین کشیدن آهی در روضه ای باشد. البته که حصر شدن عبادت در منافع اقتصادی و اجتماعی دنیا سبب شده که این نگاه و شبهه سالها در نزدیکی محرم گریبان انسان گرفتار اومانیسم را بگیرد و پدیده کرونا هم این نگاه را تشدید کرده است.

◀️از دیگر سو برخی بی توجه به نگاه دین به مسایل دنیوی و جان انسانها، و بدون ارایه راهکار و کلی گویی به برگزاری پرشورتر از قبل این مراسم توصیه میکنند! شاید عده معدودی به چنان عرفان و شهود شخصی رسیده باشند که جان خود و عزیزانشان را در راه عزای سیدالشهدا به خطر بیندازند، اما توصیه این روند برای اکثریت افراد جامعه و عدم دقت در حرمت جان سایر انسانها، جای شگفتی دارد!

◀️آنچه مسلم است امسال نیز باید مراسم ماه محرم به طریقی نیکو برگزار شود و هیچ عمل خوب دیگری نمیتواند جایگزین عزاداری بر امام حسین علیه السلام شود. از سوی دیگر واضح است که همانگونه که انسانها در این چندماه سبک و سیاق زندگی اجتماعی و اقتصادی خود را تغییر دادند و شاید این تغییر تا مدتها به طول بینجامد، در مدل و نحوه برگزاری عزاداری ها هم باید فکرها و اندیشه های جدیدی بکار بسته شود. هرچند مانند بسیاری از مدلهای جدید اجتماعات بشری در این چندماه این مدلهای جدید عزاداری نیز امکان دارد دارای سعی و خطا باشد.

🏴🏴 @DiNneVeSht