#نکته_ها_ی_نگارشی
#بیاندیش_یا_بیندیش_؟
#نیافروزد_یا_نیفروزد_؟
#بیافتد_یا_بیفتد_؟
برخی مصدرها با الف آغاز می‌شود:
انداختن، انگاشتن، افتادن، آفریدن، ایستادن و... .
این الف همان آوای همزه است
یا به‌تعبیر آواشناسانه‌اش «انسدادیِ چاکنایی».
برای چگونگی املایش در حالت‌های صَرف فعل،
باید فرق بگذاریم بین دو الفِ آغاز مصدرِ فعل:
۱. آغاز با اَ اِ اُ
۲. آغاز با آ ای او
۱. الف + واکهٔ (مصوّت) کوتاه
«الفِ» مصدر تبدیل می‌شود به «ی»:
۱.۱. اَ: افروختن > بیفروخت
۲.۱. اِ: انگاشتن > بینگارد
۳.۱. اُ: افتادن > بیفتد
۲. الف + واکهٔ (مصوّت) بلند
«الفِ» مصدر باقی می‌ماند:
۱.۲. آ: با «ی» و «الف»: آراستن > بیاراید
۲.۲. ای: بدون تغییر: ایستادن > بایستد
۳.۲. او: مصدرِ آغازشده با «او» نیافته‌ایم.*
این قواعد در همهٔ حالت‌های زیر جاری است:
در «ب‍ـ» التزامی و امر و زینت (تأکید)
و در «ن‍ـ» نهی و نفی
و در زمان حال و گذشته:
بیفروزد، بیفروز، نَیفروز، مَیفروز، بیفروخت.
بیفکنَد، بیفکن، نَیفکن، مَیفکن، بیفکنْد.
بیاورَد، بیاور، نیاور، مَیاور، نیاورْد.
بایستاد، بایستد، بِایستی، نَایست، مَایست.
اگر «ب‍ـ» در کلام بیفتد،
نه «الف» لازم است، نه «ی»:
انگیختن: بربیَنگیز، برانگیز
آوردن: بیاور، آور، آر
چکیده
اَ اِ اُ: حذف «ا» و آمدن «ی»
آ: هم «ی» و هم «ا»
ای: بدون تغییر
* استاد پارسه‌دَوشتا:
برای او-، مصدر اوباردن یا اوباشتن (بلعیدن) هست. ظاهراً هر دو صورتِ بیوبارد و باوبارد در متون فارسی پیشینه دارد. ممکن است این تفاوت ناشی از تلفظ متفاوت او- باشد (ow / ū) که نیاز به بررسی دارد.
🆔 @jamshidfarahmand
#بیاندیش_یا_بیندیش_؟
#نیافروزد_یا_نیفروزد_؟
#بیافتد_یا_بیفتد_؟
برخی مصدرها با الف آغاز می‌شود:
انداختن، انگاشتن، افتادن، آفریدن، ایستادن و... .
این الف همان آوای همزه است
یا به‌تعبیر آواشناسانه‌اش «انسدادیِ چاکنایی».
برای چگونگی املایش در حالت‌های صَرف فعل،
باید فرق بگذاریم بین دو الفِ آغاز مصدرِ فعل:
۱. آغاز با اَ اِ اُ
۲. آغاز با آ ای او
۱. الف + واکهٔ (مصوّت) کوتاه
«الفِ» مصدر تبدیل می‌شود به «ی»:
۱.۱. اَ: افروختن > بیفروخت
۲.۱. اِ: انگاشتن > بینگارد
۳.۱. اُ: افتادن > بیفتد
۲. الف + واکهٔ (مصوّت) بلند
«الفِ» مصدر باقی می‌ماند:
۱.۲. آ: با «ی» و «الف»: آراستن > بیاراید
۲.۲. ای: بدون تغییر: ایستادن > بایستد
۳.۲. او: مصدرِ آغازشده با «او» نیافته‌ایم.*
این قواعد در همهٔ حالت‌های زیر جاری است:
در «ب‍ـ» التزامی و امر و زینت (تأکید)
و در «ن‍ـ» نهی و نفی
و در زمان حال و گذشته:
بیفروزد، بیفروز، نَیفروز، مَیفروز، بیفروخت.
بیفکنَد، بیفکن، نَیفکن، مَیفکن، بیفکنْد.
بیاورَد، بیاور، نیاور، مَیاور، نیاورْد.
بایستاد، بایستد، بِایستی، نَایست، مَایست.
اگر «ب‍ـ» در کلام بیفتد،
نه «الف» لازم است، نه «ی»:
انگیختن: بربیَنگیز، برانگیز
آوردن: بیاور، آور، آر
چکیده
اَ اِ اُ: حذف «ا» و آمدن «ی»
آ: هم «ی» و هم «ا»
ای: بدون تغییر
* استاد پارسه‌دَوشتا:
برای او-، مصدر اوباردن یا اوباشتن (بلعیدن) هست. ظاهراً هر دو صورتِ بیوبارد و باوبارد در متون فارسی پیشینه دارد. ممکن است این تفاوت ناشی از تلفظ متفاوت او- باشد (ow / ū) که نیاز به بررسی دارد.
🆔 @jamshidfarahmand
#نکته_ها_ی_نگارشی
#بیاندیش_یا_بیندیش_؟
#نیافروزد_یا_نیفروزد_؟
#بیافتد_یا_بیفتد_؟
برخی مصدرها با الف آغاز می‌شود:
انداختن، انگاشتن، افتادن، آفریدن، ایستادن و... .
این الف همان آوای همزه است
یا به‌تعبیر آواشناسانه‌اش «انسدادیِ چاکنایی».
برای چگونگی املایش در حالت‌های صَرف فعل،
باید فرق بگذاریم بین دو الفِ آغاز مصدرِ فعل:
۱. آغاز با اَ اِ اُ
۲. آغاز با آ ای او
۱. الف + واکهٔ (مصوّت) کوتاه
«الفِ» مصدر تبدیل می‌شود به «ی»:
۱.۱. اَ: افروختن > بیفروخت
۲.۱. اِ: انگاشتن > بینگارد
۳.۱. اُ: افتادن > بیفتد
۲. الف + واکهٔ (مصوّت) بلند
«الفِ» مصدر باقی می‌ماند:
۱.۲. آ: با «ی» و «الف»: آراستن > بیاراید
۲.۲. ای: بدون تغییر: ایستادن > بایستد
۳.۲. او: مصدرِ آغازشده با «او» نیافته‌ایم.*
این قواعد در همهٔ حالت‌های زیر جاری است:
در «ب‍ـ» التزامی و امر و زینت (تأکید)
و در «ن‍ـ» نهی و نفی
و در زمان حال و گذشته:
بیفروزد، بیفروز، نَیفروز، مَیفروز، بیفروخت.
بیفکنَد، بیفکن، نَیفکن، مَیفکن، بیفکنْد.
بیاورَد، بیاور، نیاور، مَیاور، نیاورْد.
بایستاد، بایستد، بِایستی، نَایست، مَایست.
اگر «ب‍ـ» در کلام بیفتد،
نه «الف» لازم است، نه «ی»:
انگیختن: بربیَنگیز، برانگیز
آوردن: بیاور، آور، آر
چکیده
اَ اِ اُ: حذف «ا» و آمدن «ی»
آ: هم «ی» و هم «ا»
ای: بدون تغییر
* استاد پارسه‌دَوشتا:
برای او-، مصدر اوباردن یا اوباشتن (بلعیدن) هست. ظاهراً هر دو صورتِ بیوبارد و باوبارد در متون فارسی پیشینه دارد. ممکن است این تفاوت ناشی از تلفظ متفاوت او- باشد (ow / ū) که نیاز به بررسی دارد.
🆔 @jamshidfarahmand
#بیاندیش_یا_بیندیش_؟
#نیافروزد_یا_نیفروزد_؟
#بیافتد_یا_بیفتد_؟
برخی مصدرها با الف آغاز می‌شود:
انداختن، انگاشتن، افتادن، آفریدن، ایستادن و... .
این الف همان آوای همزه است
یا به‌تعبیر آواشناسانه‌اش «انسدادیِ چاکنایی».
برای چگونگی املایش در حالت‌های صَرف فعل،
باید فرق بگذاریم بین دو الفِ آغاز مصدرِ فعل:
۱. آغاز با اَ اِ اُ
۲. آغاز با آ ای او
۱. الف + واکهٔ (مصوّت) کوتاه
«الفِ» مصدر تبدیل می‌شود به «ی»:
۱.۱. اَ: افروختن > بیفروخت
۲.۱. اِ: انگاشتن > بینگارد
۳.۱. اُ: افتادن > بیفتد
۲. الف + واکهٔ (مصوّت) بلند
«الفِ» مصدر باقی می‌ماند:
۱.۲. آ: با «ی» و «الف»: آراستن > بیاراید
۲.۲. ای: بدون تغییر: ایستادن > بایستد
۳.۲. او: مصدرِ آغازشده با «او» نیافته‌ایم.*
این قواعد در همهٔ حالت‌های زیر جاری است:
در «ب‍ـ» التزامی و امر و زینت (تأکید)
و در «ن‍ـ» نهی و نفی
و در زمان حال و گذشته:
بیفروزد، بیفروز، نَیفروز، مَیفروز، بیفروخت.
بیفکنَد، بیفکن، نَیفکن، مَیفکن، بیفکنْد.
بیاورَد، بیاور، نیاور، مَیاور، نیاورْد.
بایستاد، بایستد، بِایستی، نَایست، مَایست.
اگر «ب‍ـ» در کلام بیفتد،
نه «الف» لازم است، نه «ی»:
انگیختن: بربیَنگیز، برانگیز
آوردن: بیاور، آور، آر
چکیده
اَ اِ اُ: حذف «ا» و آمدن «ی»
آ: هم «ی» و هم «ا»
ای: بدون تغییر
* استاد پارسه‌دَوشتا:
برای او-، مصدر اوباردن یا اوباشتن (بلعیدن) هست. ظاهراً هر دو صورتِ بیوبارد و باوبارد در متون فارسی پیشینه دارد. ممکن است این تفاوت ناشی از تلفظ متفاوت او- باشد (ow / ū) که نیاز به بررسی دارد.
🆔 @jamshidfarahmand