💥 دکتر محمدتقی #سبحانی در نشست توسعه و تکامل #فلسفه؛ افق‌ها و راهکارها / 8

📌 من حداقل ۱۵ مسئله و چالش را استخراج کردم که این ۱۵ مسئله از مسائلی است که به گمان حقیر، از درون فلسفه اولی ما پاسخ پیدا نمی کند، یعنی ضعف دانش فلسفه ماست. یا باید جامعه فلسفه ما به این پرسش ها پاسخ بدهد، یعنی نظام فلسفی را بازبینی کند و بازسازی کند؛ یا لااقل به کسانی مانند بنده نشان بدهد که این پاسخها در فلسفه هست؛ اما تو نمیدانی. این معنایش این است که باز آرایی کنیم؛ لااقل اصول و قواعد دانش فلسفه را. این حداقل کار است.

📌 یکی مسئله‌ی اراده، اختیار و فعالیت است. دستگاه فلسفی ما از زمان ارسطو تاکنون مقوله‌ی اراده و فاعلیت را به عنوان یک هویت مستقل، یک حقیقت، یک واقعیت ممتاز مورد توجه قرار نداده است. در فلسفه اولی ما، #علیت آنچنان بزرگ و برجسته شد که سایه اش بر روی فاعلیت افتاد و تا امروز هم در دستگاهای فلسفی ما نتوانستیم بگوییم این انسانی که نقطه تمایزش با موجودات دیگر در اراده است، این اراده چیست؟

📌 اشکال اصلی این بود که از روز اول، ارسطو مقوله اراده را در متافیزیک نیاورد، انسان را حیوان ناطق تعریف کرد، نقطه امتیاز انسان به حیوان را در نطق و عقل دید. از دیدگاه ارسطو، اراده بخشی از هویت حیوان است، و نه انسان. در متافیزیک ارسطویی چنین بود و تا امروز در فلسفه ما باقی مانده است. هنوز هم ما می گوییم «انسان، حیوان ناطق است». می گوییم حیوان یعنی چه؟ یعنی متحرک بالارادة. یعنی قدرت و اراده‌ای که شما در فقه، در دین شرط تکلیف می‌دانید و می گویید نقطه‌ی امتیاز میان انسان و حیوان اراده است و اگر اراده نداشته باشد تکلیفی ندارد. در دستگاه ارسطویی اینچنین نیست. او اراده را جزئی از حیوان می‌داند.

📌 لازمه‌ی این نحوه تعریف از علیت و مناسبات علیت، رسیدن به #جبر در انسان است. این مشکل از نظر من، مشکل دستگاه مفهومی و فلسفی ماست. در درون دستگاه فلسفی ما از آغاز مقوله اراده و اختیار در زیر مجموعه علیت تعریف شده است.چرا فیلسوفان ما با تجدید نظر در علم اولی به فلسفه ما قدرت نمی دهند؟ چه اشکالی دارد اگر فیلسوف الان بگوید تا حالا اینجوری تعریف کردیم، اما الان مفهوم اراده را می آوریم؟ مرحوم شهید صدر می فرماید: اراده به معنای سلطه و سیطره یک مفهوم مستقل در مقابل علیت است و براساس این، کل اراده انسان را تعریف می کند.


📌 امروز اگر شما نتوانید مفهوم انسان را بر محور اراده و فاعلیت معنا کنید، سخن از #علوم_اسلامی_انسانی گفتن، واهی است. خیلی صریح عرض کنم. یعنی اگر من، جامعه شناس سکولار باشم، مبانی فلسفی و متافیزیک را هم بدانم در مقابل سخن شما که بیایید جامعه شناسی اسلامی می خواهیم تولید کنیم، می گویم این علوم انسانی که شما دنبالش هستید چیست؟ این انسان را می شود برای من تعریف کنید؟ من به شما ثابت می کنم بین انسانی که شما در متافیزیک تعریف می کنید با انسانی که من سکولار در جامعه شناسی و روانشناسی تعریف می کنم فاصله اش بسیار بسیار محدود است.

👈🏻 دریافت متن و صوت نشست

@ekalam

‍ 💥 نشست‌های فلسفی کلامی - گروه آموزشی فلسفه و کلام مرکز تخصصی آخوند خراسانی

🔹 موضوع: تمایز #فاعلیت و #علیت در #لطیف_الکلام

👈🏻 سخنران: دکتر محمدحسین #منتظری

🕑 زمان: دوشنبه 4 دی ساعت 18 تا 20

📌 مکان: مشهد، خ شهید رجایی، دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، طبقه دوم، اتاق جلسات

«شرکت برای تمام علاقه‌مندان آزاد است»

@ekalam

🔹 #نشست_علمی

▫️موضوع: تمایز #فاعلیت و #علیت در #لطیف_الکلام

▫️سخنران: دکتر محمدحسین #منتظری
▫️ناقد: دکتر سید علی #طالقانی

📌 دریافت صوت:
https://goo.gl/zDWqzZ

#کلام_قدیم #تاریخ_کلام

@ekalam

✨ #نشست_علمی: مروری بر نظریه‌های فرایندی در تحلیل #علیت

🎤 ارائه دهنده: دکتر سید علی #طالقانی

📍 برگزارکننده: #مرکز_تخصصی_آخوند_خراسانی
▫️ مشخصات: 1 جلسه | صوت
⭐️ سطح مهارت: #تخصصی

🌐 مشاهده نشست علمی
eklm.ir/9FYrP

🔅راهنمای ثبت نام

👥 عضویت در کانال

@ekalam

💥تازه‌های نشر

📚 نام کتاب: جستارهایی در باب ضرورت علیت و اختیار
📝 نویسنده: رضا #برنجکار
🔹 ناشر: #نبأ
🔸 توضیحات: ۲۵۲ صفحه | وزیری | چاپ اول، ۱۳۹۹

📖کتاب «جستارهایی در باب ضرورت علیت و اختیار» مجموعه مقالاتی در خصوص اختیار و ضرورت علیت و ارتباط این دو است. این مقالات در سه دهه گذشته، در مجلات علمی کشور به چاپ رسیده است. این کتاب در سه فصل به «علّیت و اختیار از دیدگاه معارف وحیانی و فقیهان اصولی»، «علّیت و اختیار از دیدگاه فیلسوفان اسلامی» و «علّیت و اختیار از دیدگاه فیلسوفان غربی» می‌پردازد.

🖥دریافت و مطالعه نسخه PDF کامل
🌐 eklm.ir/BgZnQ

🔅 خرید آنلاین
🌐 dinook.ir/products/873

#فلسفه_اسلامی #فلسفه_غرب #اختیار #علیت #انسان‌شناسی

⭐️ کلام امامیه | پایگاه تخصصی دانش کلام اسلامی

@ekalam