#نکته_های_دستوری
#نقش_ها_ی_تبعی
▪️بدل:
گروه اسمی‌ای است که گروه اسمی پیش از خود را توضیح می‌دهد و می‌تواند جایگزین آن شود و از نقش گروه اسمی پیش از خود، تبعیت می‌کند؛ نمونه:
فردوسی، شاعر حماسه‌سرای ایران، در قرن چهارم می‌زیست.
شاعر حماسه‌سرای ایران، بدل است.
▪️نکته: بدل در شعر معمولاً به صورت ضمیر مشترک «خود»، «خویش» یا «خویشتن» به کار می‌رود که آن را بدل تأکیدی می‌گویند؛ نمونه:
واژه‌های «خود» و «خویشتن» در بیت زیر، نقش بدل دارند:
او را خود التفات نبودی به صید من
من خویشتن اسیر کمند نظر شدم
یا:
ما خود نمی‌رویم دوان از قفای کس
آن می‌برد که ما به کمند وی اندریم
▪️معطوف:
گروه اسمی‌ای است که پس از حرف عطف می‌آید و از نقش گروه اسمی پیش از خود تبعیت می‌کند؛ نمونه:
مولوی و سعدی در قرن هفتم می‌زیستند.
«سعدی» معطوف است.
▪️نکته:
اگر بیش از یک معطوف داشته باشیم، به جای حرف عطف، ویرگول به کار می‌رود.
فردوسی، سعدی، مولوی و حافظ بزرگ‌ترین شاعران ایرانی هستند.
نمونه‌هایی از معطوف در شعر:
بر حدیث من و حُسنِ تو نیفزاید کس
حد همین است، سخندانی و زیبایی را
یا:
نفاق و زَرق نبخشد صفای دل، حافظ
طریق رندی و عشق اختیار خواهم کرد
یا:
عشق و شباب و رندی مجموعه‌ی مراد است
چون جمع شد معانی، گوی بیان توان زد
▪️تکرار:
یک واژه برای تأکید، در یک نقش، تکرار می‌شود؛ نمونه:
سیب آوردم سیب
سیب، که نقش مفعول دارد، برای تأکید، تکرار شده‌است.
نمونه‌هایی از تکرار در شعر:
شاد زی با سیاه‌چشمان شاد
که جهان نیست جز فسانه و باد
یا:
دریغ و درد که تا این زمان ندانستم
که کیمیای سعادت، رفیق بود رفیق
یا:
یکی را ساخت شیرین‌کار و طنّاز
که شیرینی تو، شیرین، ناز کن ناز
یکی را تیشه‌ای بر سر فرستاد
که جان می‌کَن که فرهادی تو، فرهاد
▪️نکته:
هر نوع تکرار واژه را نمی‌توان نقش تبعی تکرار دانست؛ در نقش تبعی تکرار حتماً باید یک واژه برای تأکید، در همان نقش، تکرار شده باشد.
🆔 @jamshidfarahmand
#نقش_ها_ی_تبعی
▪️بدل:
گروه اسمی‌ای است که گروه اسمی پیش از خود را توضیح می‌دهد و می‌تواند جایگزین آن شود و از نقش گروه اسمی پیش از خود، تبعیت می‌کند؛ نمونه:
فردوسی، شاعر حماسه‌سرای ایران، در قرن چهارم می‌زیست.
شاعر حماسه‌سرای ایران، بدل است.
▪️نکته: بدل در شعر معمولاً به صورت ضمیر مشترک «خود»، «خویش» یا «خویشتن» به کار می‌رود که آن را بدل تأکیدی می‌گویند؛ نمونه:
واژه‌های «خود» و «خویشتن» در بیت زیر، نقش بدل دارند:
او را خود التفات نبودی به صید من
من خویشتن اسیر کمند نظر شدم
یا:
ما خود نمی‌رویم دوان از قفای کس
آن می‌برد که ما به کمند وی اندریم
▪️معطوف:
گروه اسمی‌ای است که پس از حرف عطف می‌آید و از نقش گروه اسمی پیش از خود تبعیت می‌کند؛ نمونه:
مولوی و سعدی در قرن هفتم می‌زیستند.
«سعدی» معطوف است.
▪️نکته:
اگر بیش از یک معطوف داشته باشیم، به جای حرف عطف، ویرگول به کار می‌رود.
فردوسی، سعدی، مولوی و حافظ بزرگ‌ترین شاعران ایرانی هستند.
نمونه‌هایی از معطوف در شعر:
بر حدیث من و حُسنِ تو نیفزاید کس
حد همین است، سخندانی و زیبایی را
یا:
نفاق و زَرق نبخشد صفای دل، حافظ
طریق رندی و عشق اختیار خواهم کرد
یا:
عشق و شباب و رندی مجموعه‌ی مراد است
چون جمع شد معانی، گوی بیان توان زد
▪️تکرار:
یک واژه برای تأکید، در یک نقش، تکرار می‌شود؛ نمونه:
سیب آوردم سیب
سیب، که نقش مفعول دارد، برای تأکید، تکرار شده‌است.
نمونه‌هایی از تکرار در شعر:
شاد زی با سیاه‌چشمان شاد
که جهان نیست جز فسانه و باد
یا:
دریغ و درد که تا این زمان ندانستم
که کیمیای سعادت، رفیق بود رفیق
یا:
یکی را ساخت شیرین‌کار و طنّاز
که شیرینی تو، شیرین، ناز کن ناز
یکی را تیشه‌ای بر سر فرستاد
که جان می‌کَن که فرهادی تو، فرهاد
▪️نکته:
هر نوع تکرار واژه را نمی‌توان نقش تبعی تکرار دانست؛ در نقش تبعی تکرار حتماً باید یک واژه برای تأکید، در همان نقش، تکرار شده باشد.
🆔 @jamshidfarahmand