دیپلماسی اقتصادی | IEDS
1.46K subscribers
585 photos
70 videos
21 files
387 links
🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی
دانشگاه امام صادق علیه السلام
Institute for Economic Diplomacy Studies (IEDS)
📌 اولین اندیشکده #تخصصی_دانشگاهی در حوزه دانش و تجربه روابط اقتصادی بین‌الملل

💻 سایت: http://www.eco-dip.ir

🆔 ارتباط با ما: @AHarabpour
Download Telegram
#تحلیل
#شرق_آسیا

♨️ تشکیل پیمان #منطقه‌ای مشارکت جامع اقتصادی

🔸منابع خبری به نقل از دولت #تایلند گزارش دادند بزرگ‌ترین قرارداد #تجارت آزاد میان ۱۶ کشور عضو پیمان منطقه‌ای مشارکت جامع #اقتصادی (RCEP) قرار است تا فوریه سال آینده میلادی امضا شود تا وسیع‌ترین منطقه برای تجارت #آزاد در جهان ایجاد شود.

🔸در صورت توافق، این پیمان علاوه بر ۱۰ کشور عضو آسه آن (#مالزی، اندونزی، فیلیپین، #سنگاپور، تایلند، کامبوج، لائوس، میانمار، ویتنام و برونئی) کشورهای #چین، هند، استرالیا، کره جنوبی، نیوزیلند و ژاپن را دریکی از بزرگ‌ترین #قراردادهای تجارت که تقریباً تجارت این کشورها ۳۰ درصد ناخالص داخلی جهان را به خود اختصاص می‌دهد، گرد یکدیگر جمع می‌کند.

🔸این #بلوک در صورت شکل گیری، می‌تواند قدرت اقتصادی رو به افول کشورهای غربی و #آمریکا را بیش از پیش به چالش بکشد.

🔸 کشورهایی نظیر #روسیه، چین، هند، برزیل، آفریقای جنوبی و کشورهای شرق آسیا، در زمره این کشورها هستند. این کشورها علاوه براینکه به‌صورت فردی در حال رشد و #توسعه اقتصاد خود در محیط بین‌الملل هستند، با تشکیل #اتحادیه‌های اقتصادی اقدام به تجمیع تجارب خودکرده و مشارکت‌های سرسام‌آور و موفقی را با یکدیگر تشکیل داده‌اند.

🔸یکی از این اتحادیه‌ها، گروه #بریکس می‌باشد که پیش‌بینی می‌شود تا سال 2025 میلادی، جایگاه آمریکا را در رتبه اول میزان #تولید ناخالص ملی در دنیا بگیرد.

🔸پیمان #جامع شرکای اقتصادی منطقه‌ای هم تابع همین وضعیت و شرایط است. درواقع اعضای این پیمان نظیر گروه بریکس به دنبال #رقابت اقتصادی با آمریکا و به دست آوردن سهم بیشتری در اقتصاد #جهانی هستند.

🔸از سوی دیگر طی سال‌های اخیر آمریکا با تشدید #حمایت_گرایی و به راه انداختن جنگ‌های #تعرفه‌ای، فضا را برای #همگرایی اقتصادی بیشتر میان سایر کشورها فراهم کرده است.

🔸بر این اساس کشورهای دیگر، به دنبال به زیر کشیدن #سلطه اقتصادی آمریکا در نظام بین‌الملل هستند تا مانع از اقدامات #یک‌جانبه این کشور شوند.

🔸برای مثال شمار زیادی از کشورها به دنبال جایگزینی یک واحد #پولی دیگر به‌جای #دلار آمریکا در مبادلات خود هستند. ازاین‌رو طی سال‌های اخیر شماری از کشورهای شرق #آسیا به سردمداری چین یک واحد پولی جدید به نام #رنمینبی (Renminbi) تعریف کرده و تلاش می‌کنند تا آن را جایگزین دلار آمریکا کنند/تبیین

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#گزارش_نشست
#کارگاه_تجربه

💢 ظرفیت ها و چالش های تجارت با #قطر

🔰دوشنبه ۳۱ شهریور ۱۳۹۹
اين نشست از سلسله جلسات كارگاه تجربه به میزباني دفتر مطالعات #ديپلماسی_اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع) و با حضور جناب آقای مرادی، #رایزن_اقتصادی سفارت ج.ا ایران در دوحه و جمعی از دانشگاهیان، #تجار و فعالان #پژوهشی بازارهای منطقه برگزار گرديد.

❇️ #مرادی در ابتدا ضمن بیان خلاصه ای از روابط اقتصادی #ایران و قطر به بیان ظرفیت های #قطر برای تجار ایرانی پرداخته و با اشاره به این نکته که بخش مهمی از رشد اقتصادی قطر در سالهای اخیر مدیون بخش های #ساختمانی و #نفتی این کشور بوده است، چنين ادامه داد که: #صادرات ایران به قطر پس از #تحریم این کشور توسط #همسایگان خود، رشد خوبی یافت و در حوزه های گوناگون شاهد جهش در این روابط بودیم. وی با یادآوری از تجربه های گسترده خود در حوزه #بازرگانی در کشورهای #آفریقایی و آسیایی، به مقايسه تجربیات خود از #روابط_تجاری گذشته خود و دوره فعاليت خود در #بازار_قطر پرداخت.

❇️ سپس او به گزارش اهم مشکلات #صادرکنندگان و تولیدکنندگان ایرانی در این بازار، به شرح ذیل پرداخت:
اشباع بازار قطر از #تجار کشورهای گوناگون، #رقابت شدید در این بازار در حوزه های گوناگون کالایی و #خدماتی، اقدامات نادرست برخی از تجار و #بازرگانان ایرانی در کشور مقصد، کلاهبرداری شرکت های #قطری از طرفهای ایرانی، و مهم تر از همه مسائل #تحریم های بين المللی.

❇️ در این میان، مشکل #تحریم ایران در سايه #يكجانبه_گرايی ايالات متحده مطرح و اشاره شد: به دلیل تحریم ها، متاسفانه ایرانیان با مشکلات عدیده ای در حوزه #روادید، اجازه فعالیت های اقتصادی و روابط #مالی و #بانکی در قطر مواجه اند. البته #عدم_اعتماد دوطرفه به علت سوابق تجار و شرکت های تجاری ایرانی و قطری از دیگر دلایل ضعف #صادرات ایران به این کشور #همسایه است.

❇️ مرادی افزود: حضور قدرتمند رقبای #فرش_ایرانی چون #چین و #ترکیه، ورود ایران به بازار فرش این کشور را بسیار سخت کرده است. کالاهای #دارویی و تجهیزات #پزشکی نیز به دلیل وجود رقبای قدرتمند #اروپایی در این بازار و تکمیل زیرساخت های بخش #سلامت این کشور تقریبا اشباع شده است. در حوزه پسته و زعفران هم به دلیل سطحی نگری #ایرانیان مقیم قطر و ورود نامناسب به این بازار، فضای تنفس صادرکنندگان بین المللی این #محصولات در کشورمان از بین رفته است.

❇️ وی همچنين با تأكيد بر آنكه البته #روابط_اقتصادی ایران و قطر، کاملا با شکست رو به رو نشده است و برخی #شرکت های ایرانی توانسته اند موفقیت های اندکی را در این بازار کسب کنند، به تجربه شرکت های #فناوری ایرانی در حوزه #نفت و گاز اشاره داشت و افزود: با توجه به ظرفیت رقابت پذیری اين شركت ها در حوزه #اکتشافات نفتی و گازی قطر، آنها توانسته اند كه پروژه هایی را بدست آورند.

❇️ #رایزن_اقتصادی سفارت کشورمان در دوحه در پايان با ذکر این نکته كه از سالیان پیش بسياری از کشورهای گوناگون #جهان از طريق #تجار و شرکت های بسیاری، نمایندگی های خود را در #قطر دایر کرده و در این بازار ریشه دوانده اند، توان ورود #صادرکنندگان جدید در این بازار را محدود دانسته و تلاش، پشتکار و صبر بسیار در این بازار را لازمه #موفقیت در قطر عنوان نمود و با گريز به مسئله #کرونا روابط اقتصادی دو کشور را متأثر از اين شيوع فراگیر جهانی برآورد نمود.

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#آمریکای_لاتین

🔴 اهداف حضور چین در آمریکای لاتین

🗞 اندیشکده کارنگی

🔰 تارنمای اندیشکده #کارنگی در گزارشی در رابطه با حضور #چین در آمریکای لاتین، نفوذ در نهادهای منطقه‌ای را کلید موفقیت چین در این منطقه می‌داند.

🔶 این گزارش در ابتدا می‌نویسد: «سال‌هاست که چین برای پیشبرد طیف وسیعی از اهداف خود در آمریکای لاتین مانند توافق‌نامه‌های #تجارت_آزاد، یادداشت‌های تفاهم و سازوکارهای دیرینه همکاری نظیر کمیته عالی هماهنگی و همکاری چین و #برزیل، به تعامل دوجانبه با کشورهای #آمریکای_لاتین تکیه کرده است. حتی ارسال محموله‌های #تجهیزات_پزشکی چین به منطقه از جمله تجهیزات حفاظت شخصی و سایر کمک‌های پزشکی که پس از شیوع ویروس #کرونا به منطقه ارسال شد اغلب در سطح دوجانبه هماهنگ شده است».

🔶 در ادامه گزارش آمده است: «مشارکت در #سازمان‌های_منطقه‌ای آمریکای لاتین نیز بخش حیاتی تعامل چینی‌ها با منطقه است. این منطقه به‌طور ویژه از زمانی که روابط #چین با آمریکای لاتین از اواخر دهه ۱۹۹۰ تقویت شد، موردتوجه قرار گرفته است».

🔶 دلایل بی‌شماری برای تعامل روزافزون چین با سازمان‌های منطقه‌ای وجود دارد. برای چین، نهادهای #منطقه‌ای مانند سازمان دولت‌های آمریکایی (OAS) و کمیسیون #اقتصادی سازمان ملل متحد در آمریکای لاتین و حوزه #کارائیب (EClAC)، پنجره‌های مفیدی به سوی سیاست و #دیپلماسی حوزه آمریکای لاتین و همچنین بسترهایی ارزشمند برای اولویت‌های سیاسی چین در منطقه است.

🔶 چین از مشارکت در سازمان‌های خاص، ازجمله بخش #سرمایه‌گذاری بانک توسعه میان‌-آمریکایی (IDB) به دنبال آن است که منافع اقتصادی و #وجهه_بین‌المللی کسب کند. با این‌حال، تا امروز نفوذ گسترده #آمریکا مانعی برای تلاش‌های چین برای گسترش نفوذ خود در مؤسسات #چندملیتی منطقه شده است. با توجه به #نفوذ ایالات‌متحده، پکن در سال ۲۰۱۴ مجمع همکاری‌های اقتصادی چین–آمریکای لاتین را به‌منظور #تعامل با منطقه با شرایط خاص خود تأسیس کرد.

🔶 این مجمع تاکنون به ‌عنوان بستری جهت پیشبرد اهداف اصلی سیاسی چین از جمله موارد مرتبط با ابتکار «#یک_کمربند_یک_جاده» خدمت کرده است. با وجود برخی از چالش‌ها، چین همچنان به همکاری با سازمان‌های منطقه‌ای آمریکای لاتین از طریق سرمایه‌گذاری در #بانک‌های_چندجانبه منطقه‌ یا حضور به ‌عنوان ناظر در سایر نهادها ادامه داده است.

🔶 چین در پروژه #جهانی خود نگاه ویژه‌ای به #خاورمیانه، #آفریقا و آمریکای لاتین دارد و آمریکای لاتین به عنوان حیات خلوت سنتی #آمریکا محسوب می‌شود. چین از نفوذ در این مناطق، به دنبال کسب منافع اقتصادی و #تجاری و در نهایت گسترش نفوذ سیاسی خود در چارچوب #رقابت_جهانی با آمریکا است. آنچه مددکار چین در پیگیری این پروژه است، #قدرت_اقتصادی بالای این کشور می‌باشد که به آن توان سرمایه‌گذاری هنگفت را می‌دهد. حضور در #سازمان‌های_منطقه‌ای و یا تشکیل نهادهای اقتصادی جدید، می‌تواند ابزار لازم برای چین جهت بسط نفوذ منطقه‌ای را فراهم کند/تبیین.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#اقتصادجهانی

🔴 گروه هفت به کجا می‌رود؟

🗞 اندیشکده شورای روابط خارجی

🔰 اندیشکده شورای #روابط_خارجی در یادداشتی همزمان با اجلاس جدید #گروه_هفت، به ارزیابی وضعیت این گروه پرداخته است.

🔶 مطابق این یادداشت، گروه هفت یک بلوک غیررسمی از هفت کشور #صنعتی ایالات متحده، کانادا، #فرانسه، آلمان، ایتالیا، #ژاپن و #انگلستان است که هر ساله برای بحث در مورد حاکمیت #اقتصادی_جهانی، امنیت بین‌المللی و سیاست #انرژی تشکیل جلسه می‌دهد.

🔶 #روسیه از 1998 تا 2014 عضو این گروه بود. #آمریکا در ابتدا گمان می‌کرد عضویت روسیه سبب تبدیل آن به بازیگر مطلوب غرب خواهد شد ولی #توسعه_اقتصادی روسیه سبب تغییر رفتار سیاسی‌اش نشد و پس از الحاق کریمه، از این گروه اخراج شد.

🔶 اولین چالش این گروه، بازسازی روابط آمریکا با فرانسه و #آلمان پس از تنش‌های دوره #ترامپ است. ورود دوباره آمریکا به پیمان اقلیمی پاریس در همین راستا قابل ارزیابی است. علاوه بر آن‌که مخالفت با رفتار روسیه در #شرق_اروپا نیز جهت بازسازی ایدئولوژیک دو سوی آتلانتیک دور از ذهن نیست.

🔶 چالش دیگر اینکه این گروه در برابر #چین چه رفتاری در پیش خواهد گرفت؟ چین چالشی ایدئولوژیک، #ژئوپلیتیک و اقتصادی برای کشورهای غربی است. مسأله حقوق‌بشر و اقتدارگرایی از منظر ایدئولوژیک، پروژه «#یک_کمربندیک_جاده» از منظر ژئوپلتیک و #رقابت_تجاری کالا و خدمات چینی با موارد مشابه غربی از #چشم‌انداز_اقتصادی برای این گروه چالش‌برانگیز است.

🔶 چالش سوم، پیشی‌گرفتن «گروه بیست» از «گروه هفت» است. گروهی که علاوه بر اعضای گروه هفت، کشورهای چین و روسیه و #قدرت‌های_نوظهور اقتصادی مانند آفریقای جنوبی، #هند و #برزیل را نیز می‌شود. به نظر می‌رسد سهم این گروه در تصمیم‌گیری‌های بین‌المللی به مرور زمان از گروه هفت بیشتر خواهد شد.

🔶 به نظر می‌رسد #آمریکا برای احیای رهبری‌اش بر دولت‌های غربی در تقابل با چین و روسیه با دو معضل اساسی روبروست. از یک‌سو همکاری‌های #چین با اروپا، مانعی برای تعریف آن به عنوان تهدید حیاتی #غرب است و از سوی دیگر، افزایش تنش‌ها با #روسیه، مخالفت‌هایی درون گروه هفت برمی‌انگیزاند/تبیین.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#تحلیل_آماری
#اقتصادجهانی

📊 رتبه ایران در افزایش #نرخ_ارز در سطح جهانی

🔹 ارزش ارزهای دوازده کشور موجود از ژانویه 2020 دچار کاهش گسترده ای در برابر #دلار آمریکا شده اند. لیست بالا نشان می دهد که ترتیب رتبه ای نرخ تورم کشورها و کاهش #ارزش_پول با هم مطابقت دارند. در واقع، نرخ #تورم و کاهش ارزش پول مانند دوقلوهای بهم چسبیده هستند. در این میان #ایران از نظر کاهش ارزش، در رتبه هشتم جای دارد.

🔹 بنابراین کاهش #نرخ_ارز با افزایش نرخ تورم و افزایش نرخ تورم با نرخ پایین تر رشد #تولیدناخالص_داخلی همراه است. بنابراین یکی از عواملی که سرعت رشد تولید ناخالص داخلی سرانه را کاهش می دهد، کاهش ارزش پول است. برخلاف تصور عموم، کاهش ارزش ارز باعث #رقابت_پذیری بیشتر یک کشور در سطح بین المللی نمی شود.

🌐 دفتر مطالعات #ديپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#همسایگان

🔴 بازارهای مرزی یمن، از بستر توسعه اقتصادی تا خط مقدم نظامی

🗞 اندیشکده کارنگی

🔰 «احمد ناجی» کارشناس مسائل یمن اندیشکده «#کارنگی» در مقاله‌ای با عنوان «#بازارهای_مرزی، از بستر توسعه اقتصادی تا خط مقدم نظامی» به بررسی نقش جنگ اخیر #یمن و درگیری‌های مرزی انصارالله و عربستان، در از بین رفتن بازارهای مرزی بین دو کشور به عنوان یکی از ارکان #اقتصاد یمن پرداخته و معتقد است چگونگی و نحوه پایان #جنگ تعیین‌کننده آینده این بازارهای مرزی خواهد بود. در ادامه محورهای اصلی و یافته‌های این مقاله به صورت اجمالی می‌آید.

🔶 بازارهای مرزی در مرزهای شمال غربی یمن با #عربستان باعث ایجاد یک سیستم اقتصادی متمایز و جوامع پل زده شد. با این وجود جنگ در یمن آن‌ها را نابود یا به تعطیلی کشانده است. بازارهای مرزی مناطق مجاور یمن و عربستان در گذشته به یک #قطب_اقتصادی تبدیل شد و روابط مرزی جوامع را تحکیم بخشید. در این بازارها، بیشتر #محصولات از عربستان عرضه می‌شد و مشتریان یمنی بودند.

🔶 دلیل شکل‌گیری این بازارها این بود که #بازرگانان یمنی خواهان اجناس عربستانی، برای دسترسی به این اقلام مجبور بودند به #تجّار_مرزی که نقش دلالی دارند، مراجعه کنند. نابودی این بازارهای مرزی که ناشی از درگیری‎های دوطرف مرز است، فقط #سیستم_اقتصادی متمایز شکل گرفته در این مناطق را از بین نبرده بلکه در برخی موارد #روابط_اجتماعی بین مردم در دو طرف مرز را نیز منقطع کرده است.

🔶 بسته شدن همه گذرگاه‌های مرزهای شمال غربی یمن توسط مقامات سعودی بر مشکلات مناطق مرزی افزوده است. اکنون بسیاری از این #بازارها به طور کامل تعطیل شده و برخی نیز نقل مکان کرده و این مسئله موجب افزایش #قاچاق شده است. این مسئله همچنین باعث شده ارتش سعودی و #انصارالله برای کنترل بر مراکز اقتصادی سابق با یکدیگر #رقابت کنند. مقامات سعودی چندین بازار سابق را به پایگاه نظامی تبدیل کرده‌اند.

🔶 اگر یک #توافق_صلح بین سعودی و انصارالله به ریاض اجازه دهد تا به هدف خود برای ایجاد منطقه حائل در مناطق مرزی دست یابد، دوره بازارهای شلوغ در مرزهای شمال غربی یمن با عربستان سعودی به پایان قطعی می‌رسد/تبیین.

🌐 اندیشکده #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU