دیپلماسی اقتصادی | IEDS
1.46K subscribers
585 photos
70 videos
21 files
387 links
🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی
دانشگاه امام صادق علیه السلام
Institute for Economic Diplomacy Studies (IEDS)
📌 اولین اندیشکده #تخصصی_دانشگاهی در حوزه دانش و تجربه روابط اقتصادی بین‌الملل

💻 سایت: http://www.eco-dip.ir

🆔 ارتباط با ما: @AHarabpour
Download Telegram
#یادداشت_تحلیلی
#همسایگان

💢 دیپلماسی اقتصادی کشورهای #محورمقاومت

محمدمهدی #بازگیرخوب؛ پژوهشگر دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع)

🔰 در شرایطی که شدیدترین تحریم ها علیه جمهوری اسلامی ایران وضع شده است، #ایران به منظور برون رفت از بحران تحریمی باید با ایجاد یک کلان تصویر بزرگ #تجاری برای نقش آفرینی اش این مسیر را طی کند، البته این مسیر پیشتر از این و با حضور لایه های سخت #امنیتی جمهوری اسلامی در منطقه به نوعی گشوده شده است.

❇️ ایجاد یک #محورمقاومت_اقتصادی در برابر #تحریم‌های_آمریکا توسط کشورهای تحریم شده با بهره گیری از روشهایی مانند #تهاترکالا، #تهاتر_ارزی یا بهره‌گیری از یک ارز مستقل می‌تواند تمام معادلات تحریمی آمریکا را بر هم بزند.

❇️ ایران، #چین، #روسیه، لبنان، سوریه، #ونزوئلا و کوبا از جمله کشورهای #باشگاه_تحریمی‌ها هستند که می‌توانند وعده مقاومت و نادیده گرفتن تحریم‌های آمریکا را اجرایی کنند، البته این کشورها تاکنون نشان داده‌اند توانایی استفاده نکردن از سازوکارهای آمریکایی برای #تبادلات_مالی خود را ندارند. در شرایط کنونی نیاز به طراحی یک #ساختارمالی جدید برای انتقال پول یا حتی ایجاد واحد پولی مشترک در قالب متمرکز یا غیرمتمرکز برای سهولت #تجارت بین این کشورها دیده می‌شود.

🔻 متن کامل یادداشت در خبرگزاری #فارس:

🔗 http://fna.ir/f1y9i2

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#گزارش_تحلیلی
#تجارت_خارجی

💢 کالاهای مهم #صادراتی ایران به مقاصد منتخب (طی هشت ماهه نخست۱۳۹۹)

معاونت بررسى‌هاى اقتصادى اتاق بازرگانى، صنايع، معادن و كشاورزى تهران

✳️ بر اساس آمارهای #گمرک، طی هشت ماهه نخست ۱۳۹۹، حدود ۱۳.۳ میلیارد دلار کالای بدون احتساب #نفت_خام به ۲۰ کشور #همسایه و مجاور ایران صادر شده که در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۳۹۸، تقریباً ۱۴ درصد کاهش داشته است. با توجه به کشورهای مورد بررسی، بیشترین کاهش ارزش #صادرات در این مدت مربوط به کشورهای عربستان‏ سعودی، #گرجستان، لبنان و #ترکمنستان و بیشترین رشد ارزش صادرات نیز مربوط به #تاجیکستان، #روسیه و جمهوری آذربایجان است.

✳️ علاوه بر این، طی ۸ ماهه ۱۳۹۹، تقریبآً ۵.۳ میلیارد دلار و حدود ۶۱۰ میلیون دلار #کالای بدون احتساب نفت خام نیز به کشورهای #چین و #هند صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۸، به ترتیب ۲۱ درصد و ۳۸ درصد کاهش داشته‌اند.

🔻 متن کامل #گزارش در پیوند زیر:

🔗 http://www.tccim.ir/Images/Docs/1480.pdf

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#میزگرد_تخصصی
#اوراسیا

♨️ ظرفیت 860 میلیارد دلاری #تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا با جهان/ #روسیه در دو دهه اخیر یک متحد استراتژیک برای جمهوری اسلامی #ایران به حساب می آید.

🎙 محمد‌مهدی #بازگیر_خوب؛ پژوهشگر میز همسایگان دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی در گفتگو با #رادیو_اقتصاد گفت: با یک دیپلماسی فعال اقتصادی با 15 کشور همسایه و به خصوص #اتحادیه_اقتصادی_اوراسیا، ایران می تواند #بازار کشور های همسایه را تسخیر کند و #تولید داخل رونق بگیرد، بیکاری کاهش پیدا کند، ناترازی #بازار_ارز اصلاح شود، #پول_ملی تقویت شود و در نهایت رفاه اقتصادی به دست بیاید.

تامین مالی #رایزنان_بازرگانی می‌تواند از طریق بخش خصوصی تامین شود. استراتژی #صادراتی مشخصی برای ورود به بازار #روسیه نداریم و صرفا هر کالایی که با مازاد عرضه در داخل داشته باشیم را صادر می کنیم.

📻 صوت کامل گفتگو در #رادیو_اقتصاد:

🔗 http://player.iranseda.ir/epg-player/?VALID=TRUE&e=148040653

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#همسایگان

🔴 اقتصاد و رقابت ایران و ترکیه

🗞 مؤسسه خاورمیانه

🔰 «مؤسسه #خاورمیانه» در یادداشتی به ارزیابی رقابت منطقه‌ای ایران و ترکیه پرداخته است. به نظر نویسنده فرصت‌های نقش‌آفرینی ایران در #قفقاز پس از نبرد #قره‌باغ، کاهش یافته و اکنون تهران با پیشنهاد همکاری میان شش دولت ایران، #آذربایجان، #ارمنستان، ترکیه، #روسیه و #گرجستان، درصدد بازیابی این نقش برآمده است.

🔶 به نظر نویسنده، مهم‌ترین مانع افزایش همکاری‌های آذربایجان، ارمنستان و گرجستان با #ایران، تحریم‌های آمریکاست که در صورت رفع آن‌ها، روابط گسترده‌تر خواهد شد، ولی درباره #ترکیه، ملاحظات دیگری نیز در اشتراکات و اختلافات منافع در سطح #غرب_آسیا وجود دارد، از تنش‌ها در سوریه تا منطقه قفقاز. یکی دیگر از مهم‌ترین متغیرها، اهرم‌های #تجارت و #انرژی است.

🔶 عدم تعمیر زودهنگام #خط_لوله انتقال گاز از ایران به ترکیه و تلاش آنکارا برای افزایش گاز مایع #وارداتی از آمریکا نشانه‌هایی است که ترکیه با #فشار_اقتصادی بر ایران درصدد کاهش #نفوذمنطقه‌ای آن برآمده است. کاهش بیش از 70 درصدی میزان #تجارت_دوجانبه در شش ماهه اول 2020 نیز نشانه دیگری است که #ترکیه علاقه چندانی به افزایش منافع اقتصادی ایران ندارد.

🔶 علاوه بر این ترکیه در حالی برای طرح انتقال گاز ایران به #اروپا از این کشور همراهی نشان نمی‌دهد که #کریدور_گازی آذربایجان، گرجستان، ترکیه و ایتالیا از میدان شاه‌دنیز در #دریای_خزر، اولین محموله گاز را در دسامبر 2020 منتقل نمود و منافع سرشاری نصیب #باکو کرده است.

🔶 به نظر می‌رسد ترکیه ضمن ملاحظات اقتصادی در #روابط_تجاری با ایران، از تضعیف بنیه‌های #مالی ایران و کاهش روابط تجاری ناشی از #تحریم‌ها، برای گسترش نفوذ منطقه‌ای‌اش در #عراق و #سوریه و هم‌چنین افزایش نقش‌آفرینی در محدوده قفقاز بهره برده باشد/تبیین.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#یادداشت_تحلیلی
#انرژی

💢 مزیت‌های #هسته‌ای در بسترهمکاری‌های دوجانبه و دیپلماسی انرژی #روسیه در غرب و جنوب غربی آسیا

سیدفواد #علوی؛ پژوهشگر میز روسیه، قفقاز و آسیای مرکزی دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🔰 امروزه مطمئن‌ترین راهکار برای توسعه استفاده از #انرژی‌هسته‌ای بکارگیری #فناوری موسوم به راکتور نوترون سریع با چرخه بسته است. این فناوری امکان پردازش مجدد سوخت هسته‌ای مصرف شده را نیز فراهم می‌کند. کشور فدراسیون #روسیه از معدود کشور‌ها در دنیاست که به واسطه تلاش دانشمندان خود موفق شده این فناوری را به طور کامل #بومی_سازی کند و به همین دلیل دارای پتانسیل قابل توجهی جهت #صادرات و همکاری‌های بین‌المللی در زمینه‌ی هسته‌ای است.

❇️ به نظر می‌رسد با توجه به چالش‌های تامین #انرژی در کشور و شرایط #تحریمی و همچنین تعهداتی که به موجب #کنوانسیون_پاریس، جمهوری اسلامی #ایران ملزم به اجرای آن هاست ساخت #نیروگاه‌های_هسته‌ای با مشارکت طرف روسی راه منطقی باشد تا هم جذب #سرمایه_خارجی صورت گیرد و هم کشور که روزی اولین و تنها نیروگاه هسته‌ای منطقه را داشته در این ماراتن از رقبای خود در آن سوی آب‌های #خلیج‌فارس عقب نماند.

🔻 متن کامل #یادداشت در سایت پژوهشکده #تحقیقات_راهبردی:

🔗 https://csr.ir/0000La

🆔 @EconomicDiplomacyISU
دیپلماسی اقتصادی | IEDS
#کلیپ #سند_راهبردی 🎥 راهبرد‌های اصلی سند جامع همکاری‌های ایران و #چین 📌 امضای #سندجامع_همکاری راهبردی ایران و چین، محور سفر #وزیرخارجه این کشور به تهران است. این سند بازتاب‌های گسترده‌ای در عرصه بین الملل داشته است. 🔸 نقطه آغاز #رایزنی برای امضای این سند…
#تحلیل_روز
#ایران_چین

♨️ این سند شامل چه مواردی است و چه #منافعی برای ایران به همراه دارد؟

🔰 طبق اعلام مقامات تهران و پکن این سند را باید برنامه‌ای #سیاسی_راهبردی، #اقتصادی و فرهنگی دانست که سویه‌های #همه‌جانبه روابط دو کشور در ابعاد مختلف سیاسی، راهبردی، #اقتصادی و فرهنگی را در افقی #بلندمدت دنبال می‌کند.

❇️ یکی از مهم ترین ابعاد این سند، بعد اقتصادی آن و گسترش روابط دو کشور در حوزه های مختلف #تجاری، اقتصادی و #بازرگانی است؛ چرا که دو کشور بر این موضوع تاکید دارند که ظرفیت‌های بالقوه موجود برای #همکاری‌های_اقتصادی بین دو کشور فراتراز وضعیت کنونی است و در این چارچوب در سند مذکور همکاری های دو کشور در حوزه‌های #نفت، #صنعت و معدن و حوزه‌های مرتبط با #انرژی (نیرو، انرژی‌های تجدیدپذیر و ..) مورد تاکید قرار گرفته است.

❇️ از دیگر سو در راستای بهره‌برداری حداکثری از مزایای #ژئوپلیتکی و #ژئواکونومیک کشورمان، در این سند بر مشارکت موثر ایران در ایده "یک کمربند-یک جاده" (#جاده_ابریشم جدید) که چندین سال است، اجرای آن از سوی دولت #پکن پیگیری می شود، مورد تاکید قرار گرفته است. چین برای دستیابی به #بازارهای_اروپای شرقی و روسیه باید از ایران بگذرد. در حقیقت، #ایران مهم‌ترین بخش یک کمربند و یک جاده و دروازه ورود چین به بازارهای اروپای شرقی و #روسیه است.

❇️ یکی دیگر از جنبه‌های مثبت این توافق برای #چین، درگیری مستقیم و نزدیک این کشور در توسعه #زیرساخت‌های_حیاتی ایران است که در راستای ابتکار عمل کمربند یک جاده چین قرار گرفته است.

❇️ در بخش توسعه زیرساخت‌های #حمل‌ونقلی که یکی از بند‌های کلیدی توافق ۲۵ ساله ایران و چین است گفته شده #محصولات_نهایی باید به بازار #غرب سرازیر شوند و مسیر این بازار‌ها از جاده‌هایی می‌گذرد که توسط چین و با دخالت فزاینده این کشور در زیرساخت‌های حمل‌ونقلی #ایران ایجاد شده است.

❇️ بر اساس سند مذکور چین وارد کننده ثابت #نفت از ایران خواهد بود، گرچه در حال حاضر نیز علی رغم #تحریم ها و فشارهای امریکا، پکن همچنان به خرید نفت ایران ادامه می دهد. مزیت دیگر قرارداد ۲۵ ساله با چین برای ایران این است که در نهایت باعث می‌شود تولید نفت و #گاز ایران در سه #میدان_کلیدی کشور افزایش پیدا کند. چین توافق کرده روند توسعه فاز ۱۱ میدان گازی #پارس_جنوبی را سرعت ببخشد. شرکت ملی نفت چین (CNPC)، هنگامی که توتال #فرانسه به دلیل تحریم‌ها ایران را ترک کرد، سهام ۵۰.۱ درصدی #توتال را به سهم ۳۰ درصدی خود در پروژه توسعه پارس جنوبی اضافه کرده است.

❇️ همچنین بر اساس اخبار مذکور ارتقای همکاری های #بانکی، #مالی و بیمه ای و گشایش شعبات بانک های ایران و تاسیس بانک مشترک ایران و چین به ویژه ایجاد #پیام_رسان_ملی میان دو کشور ،کمک به ساخت #خط_آهن در نقاط مختلف کشور، افزایش #صادرات فراورده های نفتی به چین، کمک و #سرمایه_گذاری در حوزه زیرساخت های انرژی فسیلی، سرمایه گذاری در تقویت #کریدورهای_راهبردی که از ایران می گذرند، سرمایه گذاری برای توسعه #تولید و صادرات انرژی از ایران به کشورهای #منطقه، مشارکت در توسعه سواحل #مکران، سرمایه گذاری برای تولید انرژی های پاک در مناطق #کویری ایران و ...از جمله بخش های مهم سند است.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#ترانزیت

🔴 روسیه و ایران به دنبال عملی کردن طرح جایگزینی کانال سوئز

🗞 المانیتور

🔰 وبگاه «#المانیتور» در گزارشی به بررسی امکان جایگزینی #کریدورشمال_جنوب به جای کانال سوئز در مسیر #حمل‌و‌نقل_جهانی، مزایا و معایب آن پرداخته است.

🔶 پس از سانحه به گل‌نشستن کشتی غول‌پیکر کانتینری Ever Given در #کانال_سوئز، مجدداً ایده راه‌اندازی کریدور شمال-جنوب توسط #روسیه و #ایران مطرح شده است. بر این اساس این پرسش ایجاد می‌شود که آیا این #کریدور می‌تواند جایگزین کانال سوئز شود و یا روی درآمدهای آن تأثیر بگذارد؟

🔶 وزیرخارجه روسیه در مقاطع مختلف ازجمله پس از سفر به تهران بحث‌هایی برای تقویت همکاری و بررسی #مزایای_اقتصادی کریدور شمال-جنوب در مطبوعات طرح نمود. معاون نخست‌وزیر روسیه هم این کریدور را گزینه پشتیبان مهمی برای #تجارت_جهانی دانست. سفیر ایران در روسیه نیز اظهاراتی با موضوع اهمیت کریدور شمال-جنوب به عنوان جایگزین مناسب برای #حمل‌و‌نقل جهانی با مطبوعات انجام داد.

🔶 این کریدور یک شبکه حمل‌و‌نقل #ریلی و جاده‌ای به طول 7200 کیلومتر است که #اقیانوس_هند را از طریق #خلیج‌_فارس به دریای‌ خزر و از آن‌جا به روسیه و شمال #اروپا متصل می‌کند. روسیه و ایران در مورد ساخت کانال از طریق ایران تا #دریای_خزر صحبت کرده‌اند. پیشنهاد این مسیر به‌رغم طرح آن در سال 2002 توسط روسیه، ایران و #هند هنوز در مراحل اولیه است.

🔶 مشاور وزارت حمل‌و‌نقل در امور دریایی #مصر به المانیتور گفت که اعتقاد ندارد کریدور شمال-جنوب با #کانال_سوئز رقابت کند یا بر درآمد آن تأثیر بگذارد. وی گفت 12 درصد از حجم تجارت جهانی از این کانال عبور می‌کند و #پیش‌بینی می‌شود که این رقم به 28 درصد در سال ‌2050 برسد.

🔶 معاون سابق رئیس کانال سوئز نیز گفت: شرایط آب‌و‌هوایی مانع از این می‌شود که مسیر #شمال_جنوب در طول سال قابل استفاده باشد و بیشتر برای جابجایی #نفت و گاز قابل استفاده خواهد بود، در حالی‌که کانال در تمام سال با ظرفیت کامل برای انواع #کشتی‌ها ازجمله تانکرهای نفت و #کانتینری کار می‌کند/تبیین.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#یادداشت_تحلیلی
#آمریکای_لاتین

💢 برزیل و چین؛ از #شراکت_تجاری تا اتحاد راهبردی

امیرمحمد #رئیسیان؛ پژوهشگر میز آمریکای لاتین دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع)

🔰 در این یادداشت مشارکت راهبردی #چین و #برزیل را مورد واکاوی قرار می‌دهیم، چراکه در میان کشورهای #درحال‌توسعه برزیل داعیه رهبری ابتکار موسوم به همکاری #جنوب_جنوب را داشته و از یک دهه اخیر تاکنون همواره جزء ده اقتصاد برتر جهان به شمار می‌آید، #سیاست_تجاری برزیل عمدتاً بر مبنای حمایت از کالای داخلی و توسعه #تجارت با جهان سوم استوار بوده لذا شناخت #روابط_استراتژیک این دو قدرت نوظهور اقتصادی می‌تواند به شناسایی ابعاد و منافع سند راهبردی #ایران و چین در عرصه اقتصادی کمک کند.

❇️ برزیل و #روسیه به دلیل دارا بودن ویژگی‌های سیاسی و اقتصادی ممتاز، برای #چین از اهمیت بیشتری برخوردار شده اند. این واقعیت که این کشور پهناور یک نیروگاه بزرگ #کشاورزی، دارای منابع عظیم معدنی و #بازارداخلی قابل‌توجهی است و از همه مهم‌تر از #نفوذمنطقه‌ای قابل‌توجهی برخوردار است، #برزیل را تبدیل به متحدی استراتژیک کرده و امضای #سند_جامع همکاری راهبردی دو کشور در سال 2012 به ابزاری برای افزایش #قدرت_اقتصادی و سیاسی چین و برزیل در قرن 21 تبدیل‌شده است. اتفاقی که می‌تواند برای کشور پهناور، غنی و قدرتمند جمهوری اسلامی #ایران نیز رخ دهد و گامی مثبت در جهت تغییر سلطه #سیاسی_تجاری غرب بر کشورهای جنوب یا جهان سوم باشد.

🔻 متن کامل یادداشت در سایت #شورای_راهبردی روابط خارجی:

🔗 https://www.scfr.ir/fa/?p=132694

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#ترانزیت

🔴 همکاری روسیه و ترکیه در قفقاز

🗞 مؤسسه خاورمیانه

🔰 «#مؤسسه_خاورمیانه» در گزارش چندی پیش خود نوشته است که در طول سال 2020 #ژئوپلیتیک مرزهای شمالی غرب آسیا تحت تأثیر نفوذ فزاینده #روسیه و #ترکیه واقع شده است. دو قدرتی که امپراطوری تزارها در روسیه و عثمانی در ترکیه را نمایندگی می‌کنند. هر دو دارای جاه‌طلبی‌های گسترده‌ای هستند که توسط #ایدئولوژی‌ها و نوستالژی پشتیبانی می‌شود.

🔶 اکنون این دو دولت، در عین رقابت در #سوریه و لیبی و حتی حاشیه #خلیج_فارس، در زمینه فروش سامانه موشکی S400 به ترکیه و هم‌چنین راه‌اندازی خط لوله #انتقال_گاز آدریاتیک از ترکیه به #آذربایجان و روسیه، با یکدیگر همکاری دارند. نمونه دیگری از این همکاری در #قفقاز رخ داد. در جریان جنگ #قره‌باغ با وجود تعارض‌های اولیه در ارتباط با حمایت ترکیه از آذربایجان و روسیه از #ارمنستان، نهایتاً با نوعی همکاری میان دو طرف درگیری و میانجی‌گری مسکو به پایان رسید.

🔶 مسکو درصدد احداث #خط_ریلی است که پس از ورود به آذربایجان از ارمنستان وارد #نخجوان شود و سپس به ترکیه برسد. این خط ریلی در آذربایجان توسط ترکیه احداث خواهد شد. بدین ترتیب منطقه نخجوان از یک محیط منزوی امنیتی به مرکزی برای #حمل‌ونقل_کالا و #صادرات و #واردات کشورهای روسیه، ترکیه، #ایران، آذربایجان و ارمنستان بدل می‌شود.

🔶 در یادداشت مذکور آمده است این اقدام به تقویت #همکاری‌های_اقتصادی مسکو و آنکارا، افزایش #وابستگی آذربایجان و ارمنستان به روسیه و افزایش ارتباط آنکارا با جمهوری‌های #آسیای_مرکزی می‌انجامد. هم‌چنین #اتحادیه_اروپا را بیش‌ از پیش در قفقاز جنوبی به حاشیه می‌راند و موقعیت روسیه را در #اوکراین و #گرجستان نیز تثبیت می‌کند.

🔶 به نظر می‌رسد آغاز توسعه خطوط #حمل‌ونقل_جاده‌ای و ریلی در محدوده ارتباطی آذربایجان به ارمنستان، یکی از #فرصت‌های_اقتصادی ایران در حفظ انحصار ارتباط آذربایجان به نخجوان از طریق #مرز_ایران را سلب کند. بنابراین لازم است در صورت وقوع چنین امری، با مشارکت در #رشد_اقتصادی محدوده نخجوان، به طریق دیگری جبران شود/تبیین.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#اقتصادجهانی

🔴 گروه هفت به کجا می‌رود؟

🗞 اندیشکده شورای روابط خارجی

🔰 اندیشکده شورای #روابط_خارجی در یادداشتی همزمان با اجلاس جدید #گروه_هفت، به ارزیابی وضعیت این گروه پرداخته است.

🔶 مطابق این یادداشت، گروه هفت یک بلوک غیررسمی از هفت کشور #صنعتی ایالات متحده، کانادا، #فرانسه، آلمان، ایتالیا، #ژاپن و #انگلستان است که هر ساله برای بحث در مورد حاکمیت #اقتصادی_جهانی، امنیت بین‌المللی و سیاست #انرژی تشکیل جلسه می‌دهد.

🔶 #روسیه از 1998 تا 2014 عضو این گروه بود. #آمریکا در ابتدا گمان می‌کرد عضویت روسیه سبب تبدیل آن به بازیگر مطلوب غرب خواهد شد ولی #توسعه_اقتصادی روسیه سبب تغییر رفتار سیاسی‌اش نشد و پس از الحاق کریمه، از این گروه اخراج شد.

🔶 اولین چالش این گروه، بازسازی روابط آمریکا با فرانسه و #آلمان پس از تنش‌های دوره #ترامپ است. ورود دوباره آمریکا به پیمان اقلیمی پاریس در همین راستا قابل ارزیابی است. علاوه بر آن‌که مخالفت با رفتار روسیه در #شرق_اروپا نیز جهت بازسازی ایدئولوژیک دو سوی آتلانتیک دور از ذهن نیست.

🔶 چالش دیگر اینکه این گروه در برابر #چین چه رفتاری در پیش خواهد گرفت؟ چین چالشی ایدئولوژیک، #ژئوپلیتیک و اقتصادی برای کشورهای غربی است. مسأله حقوق‌بشر و اقتدارگرایی از منظر ایدئولوژیک، پروژه «#یک_کمربندیک_جاده» از منظر ژئوپلتیک و #رقابت_تجاری کالا و خدمات چینی با موارد مشابه غربی از #چشم‌انداز_اقتصادی برای این گروه چالش‌برانگیز است.

🔶 چالش سوم، پیشی‌گرفتن «گروه بیست» از «گروه هفت» است. گروهی که علاوه بر اعضای گروه هفت، کشورهای چین و روسیه و #قدرت‌های_نوظهور اقتصادی مانند آفریقای جنوبی، #هند و #برزیل را نیز می‌شود. به نظر می‌رسد سهم این گروه در تصمیم‌گیری‌های بین‌المللی به مرور زمان از گروه هفت بیشتر خواهد شد.

🔶 به نظر می‌رسد #آمریکا برای احیای رهبری‌اش بر دولت‌های غربی در تقابل با چین و روسیه با دو معضل اساسی روبروست. از یک‌سو همکاری‌های #چین با اروپا، مانعی برای تعریف آن به عنوان تهدید حیاتی #غرب است و از سوی دیگر، افزایش تنش‌ها با #روسیه، مخالفت‌هایی درون گروه هفت برمی‌انگیزاند/تبیین.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#تحلیل_آماری
#تجارت_خارجی

📊 تجارت غیرنفتی ایران با ۴ کشور حاشیه #دریای_خزر در سال ۹۹ / جمهوری آذربایجان مقصد اول صادرات ایران

🔹 #ایران در سال ۹۹ توانسته است بیش از ۶ میلیون و ۲۴۲ هزار تن کالا به ارزش دو میلیارد و ۵۲۵ هزار دلار با چهار کشور حاشیه دریای خزر #تجارت_غیرنفتی داشته باشد.

🔹 سهم #صادرات ایران به چهار کشور #آذربایجان، #روسیه، #قزاقستان و #ترکمنستان، سه میلیون و ۱۲۵ هزار و ۷۰ تن به ارزش یک میلیارد و ۳۲۰ میلیون و ۸۵۶ هزار و ۴۶ دلار است.

🔹 #جمهوری_آذربایجان با یک میلیون و سه هزار و ۸۷ تن به ارزش ۵۱۰ میلیون و ۹۸۷ هزار و ۲۴۲ دلار اولین مقصد #کالاهای_ایرانی در حاشیه دریای خزر در سال ۹۹ بود. کشورهای روسیه، قزاقستان و ترکمنستان به ترتیب در جایگاه های دوم تا چهارم قرار گرفتند.

🔹 #ترازتجاری ایران با کشورهای حاشیه دریای خزر در سال ۹۹ مثبت ۱۱۷ میلیون دلار بوده است.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#یادداشت_تحلیلی
#انرژی

💢 #آینده_همکاری روسیه و عراق در حوزه انرژی

سید فؤاد #علوی؛ پژوهشگر میز روسیه و آسیای مرکزی دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع)

🔰 کشور #عراق با دارا بودن منابع گسترده نفت و #گاز همیشه مورد توجه #سرمایه‌گذاران_خارجی و شرکت‌های مطرح و صاحب‌نام حوزه انرژی بوده است، اما اتفاقات و ناآرامی‌های سیاسی-#امنیتی چند دهه اخیر در این کشور باعث شده فعالیت در حوزه #انرژی سخت و گهگاه غیرممکن شود و برخلاف سایر کشورهای عربی حاشیه #خلیج‌فارس سرمایه‌گذاری چندانی در عراق و به‌خصوص در حوزه انرژی آن صورت نگیرد.

❇️ عراق با وجود اوضاع #سیاسی ناپایدار و نهادهای ضعیف دولتی، طی ده سال گذشته توانسته است موقعیت خود را در #بازارجهانی_نفت تثبیت کند. عراق به‌عنوان یک بازیگر تمام‌عیار، توانسته در #اوپک و مجمع کشورهای #صادرکننده_گاز تصمیم‌گیری کند و تأثیرگذار باشد. علاوه بر آن یک مزیت اضافی عراق ذخایر قابل‌توجه توسعه‌نیافته نفت و گاز و همچنین پایین بودن هزینه‌های #استخراج است.

❇️ #شرکت‌های_نفتی روسیه سرمایه‌گذاری‌های قابل‌توجهی در عراق انجام داده‌اند و حضور چشمگیری در مجموعه سوخت و انرژی آن دارند. لوک اویل، گازپرومنفت و باشنفت روابط کاری خوبی با دولت عراق دارند. درعین‌حال، خطراتی جدی نیز برای شرکت‌های نفت و گاز #روسیه در عراق وجود دارد؛ که مهم‌ترین آن‌ها را می‌توان رابطه پیچیده دولت فدرال در #بغداد و منطقه خودمختار کردستان و همچنین وجود بی‌ثباتی سیاسی همراه با تضادهای بین #مذهبی (شیعه-سنی) و تضادهای اجتماعی در عراق دانست.

🔻 متن کامل #یادداشت در سایت #شورای_راهبردی روابط خارجی:

🔗 https://www.scfr.ir/fa/?p=134157

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#گزارش_تحلیلی
#تجارت_خارجی

💢 مروری بر وضعیت تجارت کالایی ایران با کشورهای #اوراسیا طی دو ماهه نخست ۱۴۰۰

معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران

✳️ ارزش صادرات و #واردات_کالایی ایران به کشورهای اوراسیا طی دو ماهه نخست ۱۴۰۰ به ترتیب ۱۸۰.۲ میلیون دلار و ۲۰۱.۸ میلیون دلار بوده که نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل به ترتیب با افزایش ۶۶ درصدی و کاهش ۴۶ درصدی همراه بوده است.

✳️ طی دوماهه نخست سال‌جاری در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، #صادرات_کالایی ایران به همه طرف‌های تجاری اوراسیا افزایش، و در مقابل واردات (به استثنای #بلاروس)، کاهش داشته است.

✳️ طی مدت مورد بررسی، تراز تجاری #ایران با همه کشورهای اوراسیا به جز #روسیه، به نفع ایران، مثبت بوده ضمن اینکه کسری #ترازتجاری با روسیه نیز در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۳۹۹، کاهش یافته است. در مجموع، برآیند تحولات مزبور منجر به بهبود ۹۱.۹ درصدی کسری تراز تجاری ایران با کشورهای #اوراسیا طی دو ماه ابتدایی سال ۱۴۰۰ شده است.

🔻 متن کامل #گزارش در پیوند زیر:

🔗 http://www.tccim.ir/Images/Docs/fl_1624.pdf

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#انرژی

🔴 تأثیر خط لوله نورداستریم2 بر روابط دو سوی آتلانتیک

🗞 شورای روابط خارجی اروپایی

🔰 اندیشکده شورای #روابط_خارجی_اروپایی به ارزیابی اختلاف آمریکا و اروپا بر سر خط لوله انتقال گاز از #روسیه به آلمان پرداخته است. به گفته نویسندگان لغو کارکرد این #خط_لوله از سوی اروپا، تبعاتی برای مدیریت روابط درون‌اتحادیه‌ای خواهد داشت که باید از سوی #آمریکا و اتحادیه مدیریت شود. به همین دلیل از سه منظر مورد ارزیابی قرار داده است.

🔶 از منظر #آلمان
اصرار برلین بر این خط لوله سبب خواهد شد اعتبار #سیاست_خارجی این کشور نزد متحدان غربی‌اش خدشه‌دار شود. زیرا این تصور را شکل می‌دهد که در سیاست خارجی آلمان، مؤلفه‌ای مهم‌تر از #اقتصاد نیست و حاضر است منافع متحدان را فدای آن کند.

🔶 از منظر #آمریکا
سوءاستفاده از سلاح #تحریم علیه متحدان، پیام خوبی نخواهد داشت. بایدن باید رویه یک‌جانبه #ترامپ را کنار بگذارد و سعی نماید مسائل اختلافی با #اروپا را با گفتگو به نتیجه برساند. هزینه سیاسی این تحریم اقتصادی بر روابط دو سوی #اقیانوس_اطلس بالاست.

🔶 از منظر #روسیه
از نگاه روسیه، این بازی برد – برد است. اگر خط لوله عملیاتی شود که سهم روسیه از #بازار_گاز اروپا افزایش می‌یابد و اگر نشود، مستمسکی برای اختلاف‌افکنی درون اتحادیه و #توسعه نفوذش در شرق اروپا خواهد داشت.

🔶 در عین حال که دولت #بایدن از ابتدا مواضع سخت‌گیرانه‌ای نسبت به مسکو اتخاذ کرده و سعی در جلوگیری از فعالیت این خط لوله داشته، ولی #مسکو قدرتی نیست که به راحتی مانند دیگر دولت‌های رقیب یا دشمن آمریکا، در برابر مجازات‌های اقتصادی عقب‌نشینی کند. علاوه بر آن‌که ایالات متحده نیز از موقعیت قدرتمند پیشین در اروپا برخوردار نیست/تبیین.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#همسایگان

🔴 برای بحران بعدی در افغانستان آماده شوید

🗞 اندیشکده مطالعات راهبردی و بین‌المللی

🔰 در یادداشتی اندیشکده #مطالعات_راهبردی و بین‌المللی بیان می‌کند که #آمریکا اکنون با بحران خروج نظامیان و اتباعش، افغانستانی‌های همکارش و هم‌چنین چگونگی مدیریت #پناهندگان روبروست. ولی این مقدمه بحران بعدی است، اینکه #طالبان چگونه حکومت خواهد کرد.

🔶 نویسنده معتقد است گرچه آمریکا می‌تواند از اهرم #کمک‌های_مالی برای تعدیل شیوه طالبان بهره جوید، ولی تاکنون اراده‌ای برای مداخله بیشتر در امور این کشور نشان نداده است. چنان‌چه نتوانسته طرح صلحی که جایگزین ساخت #سیاسی کنونی شود، ارائه دهد و رییس‌جمهور بایدن نیز ایده «#ملت‌سازی» را به کناری نهاد.

🔶 به تعبیر این یادداشت، حملات هوایی، #تحریم، عدم شناسایی طالبان و فشار بر همسایگان #افغانستان برای عدم همکاری با این گروه از جمله اهرم‌های فشار آمریکا بر طالبان است. ولی این اهرم‌ها زمانی کاربرد دارند که ایده ایجابی برای تعدیل رفتار طالبان وجود داشته باشد. وگرنه مانند فشارها بر #ایران و کره شمالی، بی‌نتیجه خواهد بود.

🔶 در این یادداشت آمده است آمریکا می‌تواند با وعده #کمک‌های_اقتصادی در مذاکراتی پیچیده، بلندمدت و متمرکزِ بر تغییرات جزیی در رفتار طالبان، ایده ایجابی برای بهبود وضعیت ارائه کند. زیرا افغانستان وارث یک دولت فاسد و ناکارآمد و شکست‌خورده است و #طالبان نیز کادر اجرایی لازم برای اداره کشور را ندارد.

🔶 آمریکا باید با رویکردی #چندجانبه‌گرایانه از ترجیح ارزش‌های خود به ایده ایجابی‌اش برای افغانستان پرهیز کند. هم‌چنین هر طرحی باید مشروط به قطع رابطه طالبان با دیگر گروه‌های تروریستی باشد. البته نباید در طرح ایجابی، بر مؤلفه‌های #لیبرال‌دمکراتیک مانند حقوق زنان تأکید غیرضروری داشت. باید در مسیر تغییر تدریجی و بلندمدت طالبان گام برداشت.

🔶 ایده مذکور در این یادداشت در شرایطی امکان پیاده‌سازی را خواهد داشت که دیگر رقیبان جهانی آمریکا مانند #چین و #روسیه درصدد ارائه طرح‌های جایگزین برای تعامل با طالبان برنیایند. در غیر این صورت ممکن است طالبان بدون نیاز به رفع اهرم فشار اقتصادی آمریکا، به دیگر بازیگران گرایش یابد/تبیین.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#گزارش_تحلیلی
#تجارت_خارجی

⭕️ مروری بر وضعیت تجارت کالایی ایران با کشورهای #اوراسیا در فصل نخست ۱۴۰۰

معاونت بررسى‌هاى اقتصادى اتاق بازرگانى تهران

✳️ طی فصل نخست ۱۴۰۰ در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، #صادرات_کالایی ایران به همه طرف‌های تجاری اوراسیا افزایش داشته، و در مقابل #واردات نیز (به استثنای مبادی #بلاروس و #قزاقستان)، با کاهش همراه بوده است.

✳️ طی مدت مورد بررسی، #ترازتجاری ایران با همه کشورهای #اوراسیا به جز روسیه، به نفع ایران، مثبت بوده ضمن اینکه کسری تراز تجاری با #روسیه نیز در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۳۹۹، کاهش یافته است. در مجموع، برآیند تحولات مزبور منجر به بهبود ۶۸.۴ درصدی کسری تراز تجاری #ایران با کشورهای اوراسیا طی فصل نخست سال ‌جاری شده است.

🔻 متن کامل #گزارش در پیوند زیر:

🔗 https://tccim.ir/Images/Docs/fl_1650-1.pdf

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#ایران_چین

🔴 منافع چین از توافق راهبردی با ایران

🗞 اندیشکده کارنگی

🔰 تارنمای اندیشکده #کارنگی در یادداشتی بیان داشته که توافق راهبردی بین ایران و #چین باعث مشارکت استراتژیک می‌شود که فراتر از اهداف اقتصادی است. این توافق جزیی از #برنامه_راهبردی چین برای دستیابی به منافع ژئوپلیتیک خود در غرب آسیا، #اوراسیا و اقیانوس هند است.

🔶 چین قصد دارد که تا اواسط قرن ۲۱، قدرت برتر #اقتصادی_جهان باشد و برای این هدف، بسط نفوذ چین در #خاورمیانه بسیار اهمیت دارد. ایران به عنوان مرکز ثقل این منطقه، مهم‌ترین هدف سیاست‌گذاری‌های اقتصادی پکن است. موقعیت جغرافیایی ایران در مرکز راه‌های #تجاری زمینی و دریایی، آن را به یک بازیگر کلیدی برای اجرای پروژه «#یک_کمربندیک_جاده» تبدیل می‌کند.

🔶 یکی از هدف‌گذاری‌های سیاسی چین در این توافق، رقابت با #آمریکا در منطقه غرب آسیاست. با توجه به کاهش نظامیان آمریکایی در منطقه، پکن قصد دارد با گسترش راهبردی روابطش با بازیگران مؤثر در این محدوده #ژئوپلتیک، از این خلأ قدرت نهایت بهره‌برداری را داشته باشد.

🔶 هدف‌گذاری دیگر پکن، رقابت اقتصادی با #هند و #روسیه در محدوده آسیای مرکزی است. ایجاد دو کریدور، یکی #قرقیزستان، #تاجیکستان، #افغانستان، ایران و دیگری ایران، افغانستان، #ازبکستان از جمله مهم‌ترین پروژه‌های «یک کمربند، یک جاده» در راستای افزایش #قدرت_اقتصادی چین در آسیای میانه است.

🔶 ویژگی دیگر این #شراکت_راهبردی برای چین، آن است که با توجه به روابط مساعد با عموم بازیگران منطقه‌ای می‌تواند به عنوان میانجی ایران و برخی کشورهای حاشیه‌ای #خلیج_فارس ظاهر شده و موقعیت دیپلماتیک خود به عنوان یک قدرت بین‌المللی را نیز ارتقا بخشد.

🔶 از نظر ایران نیز، مشارکت راهبردی پکن و تهران نشان‌دهنده مقاومت #ایران، افول ایالات متحده به عنوان یک قدرت جهانی و توازن‌سازی به وسیله روابط با #شرق پس از عدم رعایت توافقات گذشته توسط قدرت‌های غربی است. علاوه بر اینکه توافق ایران و چین می‌تواند زمینه‌ای برای همکاری‌های آینده ایران، چین و روسیه به ویژه در غرب آسیا فراهم کند/تبیین.

🌐 اندیشکده #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#کلیپ
#پیمان_شانگهای

🎥 آغاز از شانگهای

📌 نگاهی به تاثیرات #اقتصادی عضویت دائم #ایران در سازمان همکاری شانگهای

🔸 9 کشور هم اکنون عضو اصلی این سازمان هستند که روی هم رفته بیش از 3 میلیارد و 275 میلیون نفر #جمعیت دارند.

🔸 یعنی حدود 42 درصد جمعیت جهان در این کشورها ساکن هستند. این در حالی است که #اتحادیه_اروپا که متشکل از 27 کشور است حدود 500 میلیون یعنی 6.4 درصد از جمعیت جهان را دارد.

🔸 با نگاهی به آمار میزان ذخایر #نفت و #گاز کشورهای جهان می بینیم که سهم 9 کشور عضو #اوپک از ذخایر نفت جهان حدود 27.5 درصد است و این کشورها بیش از 52.5 درصد گاز #جهان را هم در خود ذخیره دارند. اما نکته جالب تر این که سازمان همکاری شانگهای، #تولیدکنندگان و مصرف کنندگان را یک جا در خود جای داده  است.

🔸 بدین ترتیب که کشورهای #روسیه، ایران، #قزاقستان و #ازبکستان به عنوان عرضه کنندگان #انرژی و کشورهای #چین، #تاجیکستان، #قرقیزستان، #پاکستان و #هند به عنوان مصرف کنندگان انرژی هستند که میتوانند نقش تکمیل کننده ای را در بخش انرژی برای هم داشته باشند.

🌐 اندیشکده #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#اوراسیا

🔴 هم‌گرایی و واگرایی ایران و روسیه در خزر

🗞 اندیشکده خاورمیانه

🔰 در یادداشتی #اندیشکده_خاورمیانه به ارزیابی نوع تعامل ایران و روسیه در حوزه مسائل #دریای_خزر پرداخته است. منطقه خزر فرصت‌های زیادی را برای تعامل دیپلماتیک، #اقتصادی و نظامی بین ایران و روسیه فراهم می‌کند.

🔶 نویسنده معتقد است مخالفت هر دو کشور با حضور نظامیان غربی و #ناتو در اطراف این حوزه #ژئوپلیتیک از اهداف مشترک است. طبق توافق‌نامه آکتائو در آگوست 2018، حضور ناوگان کشورهای #غیرساحلی در این منطقه ممنوع اعلام شده است.

🔶 همکاری هر دو کشور در پروژه «#یک_کمربندیک_جاده» چین در مسیر راهبردی آسیای مرکزی از دیگر نقاط مشترک است. روسیه، #چین و ایران ممکن است همکاری سه‌جانبه خود را در خزر اولویت دهند تا ضمن مقابله با سیاست‌های غرب در منطقه، به دستاوردهای مشترک اقتصادی و #امنیتی دست یابند.

🔶 طرح برخی کارشناسان روسی مبنی بر ایجاد خطوط لوله انتقال #انرژی از خزر به #دریای_عمان از مسیر ایران، از دیگر مواردی است که می‌تواند همکاری #تجاری و اقتصادی دو کشور را در پی داشته باشد ولی با موانع زیست‌محیطی و مالی روبروست.

🔶 از موارد اختلافی اینکه #روسیه بر تقسیم سهم دریای خزر بر مبنای خط ساحلی تأکید دارد ولی #ایران معتقد است تمامی کشورها باید سهم مساوی از #منابع_زیرزمینی دریای خزر داشته و مساحت واحدی را در اختیار بگیرند و در این خصوص به معاهداتش با شوروی استناد می‌کند.

🔶 از دیگر عوامل مؤثر بر هم‌گرایی یا واگرایی ایران و روسیه در حوزه خزر می‌توان به عضویت کامل ایران در سازمان #همکاری_شانگهای، عضویت احتمالی ایران در اتحادیه اقتصادی #اوراسیا به رهبری مسکو، تقویت بالقوه همسویی #آذربایجان، #ترکمنستان و #ترکیه به عنوان رقیبی برای ایران و روسیه در خزر و تأثیر تغییرات آب‌و هوایی اشاره کرد/تبیین.

🌐 اندیشکده #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#انرژی

🔴 خط لوله نفت اسرائیل و روابط با امارات

🗞 موسسه واشنگتن

🔰 در تحلیلی «موسسه #واشنگتن» با پرداختن به موضوع استفاده #امارات از خط لوله نفت اسرائیل می نویسد کشمکش اداری در دولت ائتلافی بنت می‌تواند پیوندهای فزاینده اسرائیل (رژیم صهیونیستی) با ابوظبی را تضعیف کند.

🔶 اخیراً وزارت حفاظت زیست‌محیطی #اسرائیل اعلام کرد اجرای یکی از بندهای مهم توافق عادی‌سازی روابط با #امارات را به تاخیر انداخته است: بندی که به امارات اجازه می‌دهد از خط لوله #نفت ایلات-عسقلان (از دریای سرخ به ساحل مدیترانه) استفاده کند. طبق اعلام این وزراتخانه شرکت اسرائیلی بهره‌بردار از #خط_لوله یک «ارزیابی خطر» ناکافی ارائه کرده است.

🔶 فعالیت‌های این خط لوله که در دهه 1960 برای #واردات نفت از ایران ساخته شد در حالت محرمانه باقی مانده اما نزدیکی این مسیر به مناطق حساس زیست‌محیطی و #راهبردی واضح است. پایانه ایلات بین سواحل توریستی و مناطق حفاظت‌شده صخره‌های مرجانی قرار دارد؛ بخش بیابانی آن از یک منطقه حفاظت‌شده عبور می‌کند و پایانه عسقلان هم فقط حدود یک مایل با مرز #غزه فاصله دارد که آن را نسبت به حملات راکتی آسیب‌پذیر می‌سازد.

🔶 منطق امارات برای استفاده از این خط لوله هم #دیپلماتیک است و هم #تجاری. غالب نفت تولید امارات به کشورهای آسیایی فروخته می‌شود. خرید نفت اسرائیل نیز از #روسیه و #آذربایجان است. گزارش‌ها نشان می‌دهد امارت از این خط لوله برای فروش‌های موردی به #اروپا استفاده خواهد کرد؛ اگر چه ممکن است انجام چنین انتقالاتی از طرق دیگر مانند ارسال نفتکش از #کانال_سوئز یا استفاده از خط لوله مصری «سومد» سریع‌تر باشد.

🔶 علاوه بر خط لوله، امارات تلاش می‌کند با خرید 22 درصد از سهام یک شرکت حفاری، در #میدان_گازی تامار اسرائیل #سرمایه‌گذاری کند اما روند انجام این معامله کند بوده است. اگر چه مقامات اسرائیلی این تاخیر را به اقدامات احتیاطیِ مقرر نسبت می‌دهند یک رسانه منطقه‌ای این گمانه را مطرح کرده که امارات بعد از جنگ اخیر غزه در این خصوص مردد شده است.

🌐 اندیشکده #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU