دیپلماسی اقتصادی | IEDS
1.46K subscribers
585 photos
70 videos
21 files
387 links
🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی
دانشگاه امام صادق علیه السلام
Institute for Economic Diplomacy Studies (IEDS)
📌 اولین اندیشکده #تخصصی_دانشگاهی در حوزه دانش و تجربه روابط اقتصادی بین‌الملل

💻 سایت: http://www.eco-dip.ir

🆔 ارتباط با ما: @AHarabpour
Download Telegram
#مقاله
#آسیای_میانه

💢 #دیپلماسی_اقتصادی ایران در آسیای میانه 1396-1384

علیرضا #کوهکن؛ عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی
محمدعلی #رحیمی_نژاد؛ دانشجوی دکتری دانشگاه علامه طباطبائی

🔰 با #توسعه ارتباطات و شکل‌گیری جامعه جهانی اصولا نباید ظرفیتی برای کشورها ناشناخته مانده و مورد توجه نباشد. ظرفیت­های #اقتصادی گوناگون در کشورهای مختلف، دلیلی برای همکاری و در پیش گرفتن #دیپلماسی فعال با تکیه بر مزیت‌های #نسبی می‌باشد.

❇️ شناخت ظرفیتهای بالقوه در عرصه دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در قبال کشورهای #آسیای_میانه یکی از فرصت‌های مهم برای #پیشرفت اقتصادی کشور است. در همین راستا در این پژوهش به بررسی دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در آسیای میانه طی سال‌های 1384 تا 1396 پرداخته شده است. سوال اصلی نوشتار چگونگی دیپلماسی اقتصادی ایران با کشورهای آسیای میانه از 1384 تا 1396 بوده است. در مقابل برای پاسخگویی به این سوال فرضیه اصلی عبارت است از اینکه دیپلماسی اقتصادی ایران با کشورهای آسیای میانه آسیای میانه از سال 1396-1384 دارای نگاه مقطعی و کوتاه مدت و فاقد برنامه #بلندمدت، مدون و #راهبردی و متاثر از جهت ­گیری­های سیاسی و غیراقتصادی بوده است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی مبتنی بر داده‌های کمی و مطالعات کتابخانه‌ای بوده است. نتیجه این پژوهش داشتن رویکرد و دیدگاه قطبی دولت‌های جمهوری اسلامی #ایران از سال 1384 تا 1396 بوده است که منجر به داشتن نگاه مقطعی و عدم استفاده مطلوب از ظرفیت‌های دیپلماسی اقتصادی گردیده است.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🔻 متن کامل #مقاله در پیوند زیر:

http://swas.saminatech.ir/WebUsers/swas/UploadFiles/OK/13981218235884-F.pdf

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#یادداشت_تحلیلی
#کشاورزی

💢 کشت #فراسرزمینی؛ تشنگی فرا راهبردی

سید فؤاد علوی
#پژوهشگر کمیته کشاورزی و منابع طبیعی دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع)

🔰 کشت #فراسرزمینی یکی از موضوعات پر چالش در فضای دیپلماسی اقتصادی جهان است که البته در ایران گاه با تندروی و افراط و گاهی بسیار ناشیانه و با تساهل به آن نگریسته شده است. ایمنی و #امنیت_غذایی به مفهوم دسترسی آحاد مردم به غذای سالم و کافی یکی از سرفصل‌های مهمی است که از سوی مسوولان و #سیاستگذاران کشورهای مختلف دنیا از طرق متنوع و متعددی دنبال می‌شود. بعضی کشورها با بالا بردن بهره‌وری #کشاورزی و #سرمایه‌گذاری زیربنایی در این صنعت به این مهم واکنش نشان داده‌اند در حالی که بعضی دیگر ضمن توجه به #بهره‌وری در صنعت داخلی کشاورزی، به کشت‌های فرا‌سرزمینی روی آورده‌اند. کشت فراسرزمینی به معنای کاشت انواع #محصول در دیگر کشورها و #واردات آن به کشور متقاضی است که زمینه رونق تولیدات کشاورزی و ایجاد امنیت غذایی را برای آن کشور فراهم می‌کند.

❇️ آنچه مهم است توجه کافی به #ظرفیت های موجود این این مقوله از #روابط_خارجی اقتصاد پایه است که به واسطه #دیپلماسی کارآمد #اقتصادی قابل استفاده و بهره مندی است. البته کشت فراسرزمینی ظرایفی دارد که باید مد‌نظر مسئولان و #تصمیم‌گیران قرار بگیرد؛ چراکه در غیر این‌صورت، همین مزیت‌ها می‌تواند #تهدیدی برای امنیت غذایی کشور محسوب شود. مثلا سوق به کشت فراسرزمینی نباید تصمیم‌گیران و برنامه‌ریزان را از برنامه‌ریزی #بلندمدت برای تولید محصولات #استراتژیک در داخل کشور غافل کند.

❇️ تردیدی نیست که باید ضریب تولید #محصولات استراتژیک در بلندمدت به بالای یک برسد تا شاهد امنیت غذایی و #خودکفایی باشیم. اما در حال حاضر، ۹۰ درصد از محصولات روغنی و برنج مصرفی کشور #وارداتی است. به همین‌خاطر ایرادی ندارد که #محصولات_راهبردی مثل #گندم، خوراک دام و دانه‌های روغنی توسط #کشاورزان ایرانی در خارج از مرزهای کشور کشت و تولید شده و برای تامین نیازهای داخلی مورد استفاده قرار گیرد.

❇️ از سوی دیگر علاوه بر این، به خاطر مسائل مربوط به تناوب کشت در زمین‌های زراعی، نمی‌توان فقط برای کشت یک نوع محصول در کشت #فراسرزمینی اقدام کرد و باید همزمان حداقل سه محصول مختلف، به صورت متناوب در یک زمین زراعی کشت شود تا شاهد افزایش بهره‌وری در #تولید و مبارزه با آفات و بیماری‌ها باشیم.

❇️ نکته قابل ملاحظه آن است که در این میان دولت فقط نقش #سیاست‌گذار، #قانون‌گذار و تسهیل‌گر را ایفا می کند و سایر امور را به کشت و #صنعت‌های بزرگ داخلی واگذار میشود که البته دایره این بخش از تولیدکنندگان به محصولات کشاورزی و باغی محدود نشده و امروزه همین راهبرد در تولید گوشت قرمز، گوشت سفید و صنایع لبنی نیز قابل اجرا درآمده است.

❇️ ضامن موفقیت در اجرای این #راهبرد توجه به این اصل اساسی است که کشت فراسرزمینی می بایستی در چند کشور اجرا شود؛ چراکه تنوع کشورهای میزبان #قدرت مانور ایران را در شرایط مختلف افزایش می‌دهد. البته اولویت با کشورهایی است که با ما مرز آبی دارند. در واقع، قابلیت حمل و نقل #دریایی به خاطر سرعت بالا در حمل و نقل و توانایی در انتقال حجم بالای #کالا، مزیتی است که باید در انتخاب کشور میزبان مدنظر قرار گیرد. به همین‌خاطر، #پاکستان، هند، همچنین کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز از بهترین گزینه‌ها محسوب می‌شود. هرچند گستردگی و حاصل خیزی #امریکای_لاتین نیز قابل چشم پوشی از بابت هزینه های حمل و نقل و بعد مکانی نیست.

🔻 متن کامل #یادداشت در پیوند زیر:

https://plink.ir/svV29

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#اقتصاد_جهانی

🔴 بازنده نزدیکی ایران و #چین کیست؟

🗞 بلومبرگ

🔰 پایگاه تحلیلی #بلومبرگ در گزارشی با اشاره به توافق #استراتژیک ایران و چین تاکید کرد که خروج یک‌جانبه ترامپ از #برجام و به‌دنبال آن رفتن شرکت‌های #اروپایی از ایران منجر به نزدیکی تهران و پکن به یکدیگر شده است.

🔸 بلومبرگ با پرداختن به قرار گرفتن #تهران و پکن در آستانه نهایی‌سازی #توافق همکاری استراتژیک نوشته است نزدیک شدن به چین در ابتدا اولویت #سیاست_‌خارجی ایران نبوده است؛ اما در عمل با بازگردانده شدن #تحریم‌های_هسته‌ای به‌صورت یک‌جانبه توسط دولت دونالد ترامپ و خروج شرکت‌های اروپایی از #بازار ایران، تهران به پکن نزدیک شده است؛ روندی که می‌تواند به تضعیف بیش از پیش نفوذ #واشنگتن در خاورمیانه و دیگر نقاط جهان منجر شود.

🔸 در این گزارش آمده است: سیاست خارجی ایران از زمان وقوع #انقلاب_اسلامی در سال ۱۹۷۹، براساس شعار «نه‌شرقی، نه غربی» بوده است تا از #وابستگی به شرق و غرب ممانعت شود. اکنون تحت فشارهای ایالات‌متحده برای فلج کردن #اقتصاد ایران، تهران به رقیب اصلی این روزهای آمریکا یعنی #چین نزدیک شده ‌است و چین نیز از این همکاری استقبال ‌می‌کند. گفته می‌شود دو کشور در آستانه توافق برای آغاز یک #همکاری_استراتژیک ۲۵ ساله هستند.

🔸 اما چرا این #همکاری اکنون رخ داده است؟ ریشه‌های تقویت اتحاد با چین در سال ۲۰۱۶ کاشته شد؛ زمانی که حسن #روحانی، رئیس‌جمهور ایران یک سال پس از توافق هسته‌ای با قدرت‌های #جهانی به چین سفر کرد تا با شی جین‌پینگ، همتای چینی خود دیدار کند.

🔸 در سال ۲۰۱۸ دونالد ترامپ #ایالات‌_متحده را از توافق هسته‌ای خارج کرد؛ با این استدلال که باید توافق بهتری با ایران حاصل شود. واشنگتن روند بازگرداندن تحریم‌های هسته‌ای سابق علیه ایران را کلید زد تا #اقتصاد_ایران در مسیر کوچک‌تر شدن قرار بگیرد و امسال براساس پیش‌بینی #صندوق_بین‌المللی پول انتظار می‌رود این روند به منفی ۶ درصد در سال‌جاری برسد.

🔸 مقامات ایران نیز در ابتدا از #اتحادیه_اروپا خواستند وعده‌های خود را برای #سرمایه‌گذاری‌ها در ایران و منتفع ساختن اقتصاد این کشور که در برجام ذکر شده‌ است عملی کنند. اما موسسات اروپایی اغلب عقب کشیدند و از #بازار_ایران خارج شدند تا تحت #‌تحریم‌های_ثانویه واشنگتن قرار نگیرند. از سوی دیگر #چین، اکنون تنها کشوری است که همچنان به خرید #نفت‌_خام ایران ادامه می‌دهد و در حال بررسی چشم‌انداز #سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف اقتصادی ایران است.

🔸 اما پرسشی که مطرح می‌شود سودی است که از این همکاری نصیب #چین خواهد شد. چین با در اختیار داشتن دومین #اقتصاد بزرگ جهان، در تلاش است تا منابع #واردات نفتی خود را تضمین کند. اکنون بزرگ‌ترین تامین‌کننده #نفت چینی‌ها #عربستان سعودی است، اما نفت ایران می‌تواند منابع تامین نفت چین را متنوع کند. با این حال مشخص نیست جزئیات این توافق چه خواهد بود اما اکونومیست در گزارشی مدعی شده است چین براساس توافق مزبور قادر خواهد بود نفت، #گاز و فرآورده‌های #پتروشیمی ایران را با تخفیفات قابل ملاحظه‌ای خریداری کند و بتواند #پرداخت_پول آن را تا دو سال بعد از واردات، انجام دهد.

🔸 همچنین قرار است از ارزهای دیگری به جز #دلار برای پرداخت‌ها استفاده شود تا روند دور زدن تحریم‌های #آمریکا ساده‌تر شود. در ماه ژوئن، خبرگزاری‌های ایران با تایید متن کوتاهی از #توافق دو کشور که در فضای مجازی منتشر شد، نوشتند #ارزش این توافق ۴۰۰ میلیارد دلار خواهد بود.

🔸 همزمان با انتشار گزارش‌های همکاری #بلندمدت دو کشور، این نگرانی در اذهان عمومی ایران ایجاد شد که ممکن است ایران برای سال‌ها از نظر #مالی وابسته به چین باشد. ضربه سنگین پاندمی #کرونا در ایران موجب شد تا روابط با چین حساسیت بیشتری در #ایران ایجاد کند.

🔸 اما این #اتحاد را می‌توان نشانه‌ای از تضعیف #نفوذ ایالات‌متحده در سراسر جهان و به ویژه در #خاورمیانه دانست که می‌تواند بیش از پیش ادامه یابد. از سوی دیگر همکاری استراتژیک با ایران می‌تواند موجب تقویت و حمایت از طرح اقتصادی عظیم چین (#یک_کمربند_یک_راه) شود.

🔸 بر اساس این برنامه قرار است #جاده_ابریشم یک‌بار دیگر از طریق شبکه‌ای از #راه‌آهن، #بنادر، لوله‌های انتقال، شبکه برق و بزرگراه‌ها احیا شود. تقویت حضور چین در ایران می‌تواند کار را برای آن دسته از #شرکت‌های_اروپایی که در آینده تلاش خواهند کرد تا در بازار ایران حضور مجدد یابند، دشوار کند.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
دیپلماسی اقتصادی | IEDS
#کلیپ #سند_راهبردی 🎥 راهبرد‌های اصلی سند جامع همکاری‌های ایران و #چین 📌 امضای #سندجامع_همکاری راهبردی ایران و چین، محور سفر #وزیرخارجه این کشور به تهران است. این سند بازتاب‌های گسترده‌ای در عرصه بین الملل داشته است. 🔸 نقطه آغاز #رایزنی برای امضای این سند…
#تحلیل_روز
#ایران_چین

♨️ این سند شامل چه مواردی است و چه #منافعی برای ایران به همراه دارد؟

🔰 طبق اعلام مقامات تهران و پکن این سند را باید برنامه‌ای #سیاسی_راهبردی، #اقتصادی و فرهنگی دانست که سویه‌های #همه‌جانبه روابط دو کشور در ابعاد مختلف سیاسی، راهبردی، #اقتصادی و فرهنگی را در افقی #بلندمدت دنبال می‌کند.

❇️ یکی از مهم ترین ابعاد این سند، بعد اقتصادی آن و گسترش روابط دو کشور در حوزه های مختلف #تجاری، اقتصادی و #بازرگانی است؛ چرا که دو کشور بر این موضوع تاکید دارند که ظرفیت‌های بالقوه موجود برای #همکاری‌های_اقتصادی بین دو کشور فراتراز وضعیت کنونی است و در این چارچوب در سند مذکور همکاری های دو کشور در حوزه‌های #نفت، #صنعت و معدن و حوزه‌های مرتبط با #انرژی (نیرو، انرژی‌های تجدیدپذیر و ..) مورد تاکید قرار گرفته است.

❇️ از دیگر سو در راستای بهره‌برداری حداکثری از مزایای #ژئوپلیتکی و #ژئواکونومیک کشورمان، در این سند بر مشارکت موثر ایران در ایده "یک کمربند-یک جاده" (#جاده_ابریشم جدید) که چندین سال است، اجرای آن از سوی دولت #پکن پیگیری می شود، مورد تاکید قرار گرفته است. چین برای دستیابی به #بازارهای_اروپای شرقی و روسیه باید از ایران بگذرد. در حقیقت، #ایران مهم‌ترین بخش یک کمربند و یک جاده و دروازه ورود چین به بازارهای اروپای شرقی و #روسیه است.

❇️ یکی دیگر از جنبه‌های مثبت این توافق برای #چین، درگیری مستقیم و نزدیک این کشور در توسعه #زیرساخت‌های_حیاتی ایران است که در راستای ابتکار عمل کمربند یک جاده چین قرار گرفته است.

❇️ در بخش توسعه زیرساخت‌های #حمل‌ونقلی که یکی از بند‌های کلیدی توافق ۲۵ ساله ایران و چین است گفته شده #محصولات_نهایی باید به بازار #غرب سرازیر شوند و مسیر این بازار‌ها از جاده‌هایی می‌گذرد که توسط چین و با دخالت فزاینده این کشور در زیرساخت‌های حمل‌ونقلی #ایران ایجاد شده است.

❇️ بر اساس سند مذکور چین وارد کننده ثابت #نفت از ایران خواهد بود، گرچه در حال حاضر نیز علی رغم #تحریم ها و فشارهای امریکا، پکن همچنان به خرید نفت ایران ادامه می دهد. مزیت دیگر قرارداد ۲۵ ساله با چین برای ایران این است که در نهایت باعث می‌شود تولید نفت و #گاز ایران در سه #میدان_کلیدی کشور افزایش پیدا کند. چین توافق کرده روند توسعه فاز ۱۱ میدان گازی #پارس_جنوبی را سرعت ببخشد. شرکت ملی نفت چین (CNPC)، هنگامی که توتال #فرانسه به دلیل تحریم‌ها ایران را ترک کرد، سهام ۵۰.۱ درصدی #توتال را به سهم ۳۰ درصدی خود در پروژه توسعه پارس جنوبی اضافه کرده است.

❇️ همچنین بر اساس اخبار مذکور ارتقای همکاری های #بانکی، #مالی و بیمه ای و گشایش شعبات بانک های ایران و تاسیس بانک مشترک ایران و چین به ویژه ایجاد #پیام_رسان_ملی میان دو کشور ،کمک به ساخت #خط_آهن در نقاط مختلف کشور، افزایش #صادرات فراورده های نفتی به چین، کمک و #سرمایه_گذاری در حوزه زیرساخت های انرژی فسیلی، سرمایه گذاری در تقویت #کریدورهای_راهبردی که از ایران می گذرند، سرمایه گذاری برای توسعه #تولید و صادرات انرژی از ایران به کشورهای #منطقه، مشارکت در توسعه سواحل #مکران، سرمایه گذاری برای تولید انرژی های پاک در مناطق #کویری ایران و ...از جمله بخش های مهم سند است.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU