دیپلماسی اقتصادی | IEDS
1.46K subscribers
585 photos
70 videos
21 files
387 links
🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی
دانشگاه امام صادق علیه السلام
Institute for Economic Diplomacy Studies (IEDS)
📌 اولین اندیشکده #تخصصی_دانشگاهی در حوزه دانش و تجربه روابط اقتصادی بین‌الملل

💻 سایت: http://www.eco-dip.ir

🆔 ارتباط با ما: @AHarabpour
Download Telegram
#رصد
#اقتصاد_جهانی

🔴 بازنده نزدیکی ایران و #چین کیست؟

🗞 بلومبرگ

🔰 پایگاه تحلیلی #بلومبرگ در گزارشی با اشاره به توافق #استراتژیک ایران و چین تاکید کرد که خروج یک‌جانبه ترامپ از #برجام و به‌دنبال آن رفتن شرکت‌های #اروپایی از ایران منجر به نزدیکی تهران و پکن به یکدیگر شده است.

🔸 بلومبرگ با پرداختن به قرار گرفتن #تهران و پکن در آستانه نهایی‌سازی #توافق همکاری استراتژیک نوشته است نزدیک شدن به چین در ابتدا اولویت #سیاست_‌خارجی ایران نبوده است؛ اما در عمل با بازگردانده شدن #تحریم‌های_هسته‌ای به‌صورت یک‌جانبه توسط دولت دونالد ترامپ و خروج شرکت‌های اروپایی از #بازار ایران، تهران به پکن نزدیک شده است؛ روندی که می‌تواند به تضعیف بیش از پیش نفوذ #واشنگتن در خاورمیانه و دیگر نقاط جهان منجر شود.

🔸 در این گزارش آمده است: سیاست خارجی ایران از زمان وقوع #انقلاب_اسلامی در سال ۱۹۷۹، براساس شعار «نه‌شرقی، نه غربی» بوده است تا از #وابستگی به شرق و غرب ممانعت شود. اکنون تحت فشارهای ایالات‌متحده برای فلج کردن #اقتصاد ایران، تهران به رقیب اصلی این روزهای آمریکا یعنی #چین نزدیک شده ‌است و چین نیز از این همکاری استقبال ‌می‌کند. گفته می‌شود دو کشور در آستانه توافق برای آغاز یک #همکاری_استراتژیک ۲۵ ساله هستند.

🔸 اما چرا این #همکاری اکنون رخ داده است؟ ریشه‌های تقویت اتحاد با چین در سال ۲۰۱۶ کاشته شد؛ زمانی که حسن #روحانی، رئیس‌جمهور ایران یک سال پس از توافق هسته‌ای با قدرت‌های #جهانی به چین سفر کرد تا با شی جین‌پینگ، همتای چینی خود دیدار کند.

🔸 در سال ۲۰۱۸ دونالد ترامپ #ایالات‌_متحده را از توافق هسته‌ای خارج کرد؛ با این استدلال که باید توافق بهتری با ایران حاصل شود. واشنگتن روند بازگرداندن تحریم‌های هسته‌ای سابق علیه ایران را کلید زد تا #اقتصاد_ایران در مسیر کوچک‌تر شدن قرار بگیرد و امسال براساس پیش‌بینی #صندوق_بین‌المللی پول انتظار می‌رود این روند به منفی ۶ درصد در سال‌جاری برسد.

🔸 مقامات ایران نیز در ابتدا از #اتحادیه_اروپا خواستند وعده‌های خود را برای #سرمایه‌گذاری‌ها در ایران و منتفع ساختن اقتصاد این کشور که در برجام ذکر شده‌ است عملی کنند. اما موسسات اروپایی اغلب عقب کشیدند و از #بازار_ایران خارج شدند تا تحت #‌تحریم‌های_ثانویه واشنگتن قرار نگیرند. از سوی دیگر #چین، اکنون تنها کشوری است که همچنان به خرید #نفت‌_خام ایران ادامه می‌دهد و در حال بررسی چشم‌انداز #سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف اقتصادی ایران است.

🔸 اما پرسشی که مطرح می‌شود سودی است که از این همکاری نصیب #چین خواهد شد. چین با در اختیار داشتن دومین #اقتصاد بزرگ جهان، در تلاش است تا منابع #واردات نفتی خود را تضمین کند. اکنون بزرگ‌ترین تامین‌کننده #نفت چینی‌ها #عربستان سعودی است، اما نفت ایران می‌تواند منابع تامین نفت چین را متنوع کند. با این حال مشخص نیست جزئیات این توافق چه خواهد بود اما اکونومیست در گزارشی مدعی شده است چین براساس توافق مزبور قادر خواهد بود نفت، #گاز و فرآورده‌های #پتروشیمی ایران را با تخفیفات قابل ملاحظه‌ای خریداری کند و بتواند #پرداخت_پول آن را تا دو سال بعد از واردات، انجام دهد.

🔸 همچنین قرار است از ارزهای دیگری به جز #دلار برای پرداخت‌ها استفاده شود تا روند دور زدن تحریم‌های #آمریکا ساده‌تر شود. در ماه ژوئن، خبرگزاری‌های ایران با تایید متن کوتاهی از #توافق دو کشور که در فضای مجازی منتشر شد، نوشتند #ارزش این توافق ۴۰۰ میلیارد دلار خواهد بود.

🔸 همزمان با انتشار گزارش‌های همکاری #بلندمدت دو کشور، این نگرانی در اذهان عمومی ایران ایجاد شد که ممکن است ایران برای سال‌ها از نظر #مالی وابسته به چین باشد. ضربه سنگین پاندمی #کرونا در ایران موجب شد تا روابط با چین حساسیت بیشتری در #ایران ایجاد کند.

🔸 اما این #اتحاد را می‌توان نشانه‌ای از تضعیف #نفوذ ایالات‌متحده در سراسر جهان و به ویژه در #خاورمیانه دانست که می‌تواند بیش از پیش ادامه یابد. از سوی دیگر همکاری استراتژیک با ایران می‌تواند موجب تقویت و حمایت از طرح اقتصادی عظیم چین (#یک_کمربند_یک_راه) شود.

🔸 بر اساس این برنامه قرار است #جاده_ابریشم یک‌بار دیگر از طریق شبکه‌ای از #راه‌آهن، #بنادر، لوله‌های انتقال، شبکه برق و بزرگراه‌ها احیا شود. تقویت حضور چین در ایران می‌تواند کار را برای آن دسته از #شرکت‌های_اروپایی که در آینده تلاش خواهند کرد تا در بازار ایران حضور مجدد یابند، دشوار کند.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#آسیای_شرقی

🔴 رقابت آمریکا و چین در #کریدورهای_ژئوپلیتیک آسیای جنوب شرقی

🔰 ایالات‌متحده و #چین در چارچوب رقابت با یکدیگر علاوه بر حوزه‌های سیاسی و امنیتی در حال پیگیری #برنامه‌های_اقتصادی در جنوب شرقی آسیا هستند. چین جهت پیشبرد برنامه‌های «ابتکار کمربند و جاده» به کشورهای درحال‌توسعه #وام می‌دهد.

🔶 این ابتکار در کشورهای #درحال‌توسعه از محبوبیت بالایی برخوردار است. چرا که این کشورها با کمبود #زیرساخت‌ها روبرو هستند. از آوریل ۲۰۱۹، ۱۲۵ کشور جهان ازجمله ۱۰ کشور منطقه آ.سه.آن قرارداد ابتکار #یک_کمربندیک_جاده را امضا کرده‌اند. وامی که کشورهای منطقه آ.سه.آن از چین دریافت می‌کنند، صرف پروژه‌های گوناگونی مانند #راه‌آهن بین‌المللی، #حمل‌ونقل شهری، بزرگراه‌ها و #نیروگاه‌های_برق می‌شود.

🔶 اما به ‌مانند اغلب طرح‌های مهم اقتصادی–صنعتی چین، این طرح نیز با مخالفت #آمریکا مواجه شده است. آمریکا طی سالیان اخیر با افول تدریجی #هژمونی اقتصادی در #جنوب_شرق_آسیا مواجه شده و در مقابل، رقبای این کشور در حال افزودن به مؤلفه‌های توان #اقتصادی خود هستند.

🔶 #آمریکا با این شرایط به دنبال مقابله با برنامه‌های اقتصادی #چین است. این کشور به ‌منظور مقابله با ابتکار کمربند و جاده، اقداماتی را مدنظر دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

1️⃣ بهره‌گیری از منابع مالی و انسانی #صندوق_بین‌المللی_پول

2️⃣ تشویق #بانک_جهانی به توجه بیشتر به زیرساخت‌های کشورهای درحال‌توسعه و کاهش زمان اعطای وام‌های خود

3️⃣ افزایش همکاری با شرکای دیرینه‌ای مانند #ژاپن، استرالیا و #سنگاپور برای حمایت از توسعه زیرساخت‌ها در جنوب شرقی آسیا

🔶 پیگیری طرح‌هایی مانند گسترش اینترنت #نسل_پنجم و ابتکار کمربند و جاده، نه‌تنها به چین اجازه تحکیم #نفوذ خود در مناطق تحت پوشش این طرح‌ها را می‌دهد، بلکه باعث افزایش بیش ‌از پیش توان اقتصادی این کشور و کاهش فاصله آن با آمریکا می‌شود. همچنین ابتکار کمربند و جاده به چین این امکان را می‌دهد که بر کریدورهای #ژئوپلیتیک دنیا تسلط داشته باشد و همین موضوع در تقابل با #هژمونی_آمریکا قرار دارد/تبیین.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU