📚 #معرفی_کتاب: تطورات کلام امامیه در #مدرسه_بغداد

🔻نویسنده: دکتر سید علی #حسینی_زاده

🔻اطلاعات بیش‌تر در پست زیر:

📌 https://t.me/ekalam/134

@ekalam

‍ 📚 #معرفی_کتاب: تطورات کلام امامیه در #مدرسه_بغداد

🔻 نویسنده: دکتر سید علی #حسینی_زاده

🔻 ناشر: مؤسسه علمی فرهنگی #دارالحدیث

📌 کلام امامیه همانند همه گروه‌های فکری از معبر شماری از مدرسه‌های فکری گذر کرده که برای شناخت تاریخ امامیه باید این مدرسه‌ها را بازخوانی کرد. شیعیان با بهره‌گیری از معارف اهل ‌‌بیت و در پرتو خردورزی، حرکت فکری و کلامی خود را از مدینه و بر محور اهل ‌‌بیت آغاز کردند و اصلی‌ترین باورهای شیعه در این مدرسه مطرح شد و کلام شیعه شکل گرفت.

📌 با آغاز سده دوم، معارف اعتقادی در کوفه منتشر و در قالب نظریه‌های علمی تبیین شد. اصحاب امامیه در کوفه با دو رویکرد مختلف به تبیین معارف اعتقادی پرداختند و دو جریان مهم کلامی را پدید آوردند. یک جریان با رویکردی کلامی به‌دنبال تبیین عقلانی معارف اهل ‌‌بیت و دفاع از آن در مقابل جریان‌های فکری رقیب بود؛ اما جریان دیگر با رویکردی حدیثی در ‌‌پی فهم دقیق همان معارف و عرضه آن به جامعه مؤمنان بود.

📌 جریان کلامی که رویکرد عقلانی و نظریه‌پردازانه داشت با افولی زود هنگام روبه‌رو شد. هم‌زمان جریان متن‌گرا که رویکردی حدیثی داشت، با انتقال به شهر قم، امتداد اندیشه کلامی امامیه را در مدرسه‌ای دیگر رقم زد. همزمان با غیبت صغرا و اندک زمانی پس از شکل‌گیری #مدرسه_قم با رویکردی حدیثی، در مرکز سیاسی جهان اسلام یعنی بغداد، جریان عقل‌گرا و نظریه‌پردازِ کلام امامیه با ‌‌‌تطوّراتی نسبت به مدرسه کوفه به آرامی بالندگی خود را باز یافت.

📌 پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد این مدرسه با تلاش‌های متکلمانِ کمتر شناخته‌شده امامیه از جمله ابوسهل و ابومحمد نوبختی و همچنین ورود معتزلیان شیعه شده به عرصه کلام امامی، حدود یک قرن پیش از#شیخ_مفید فعالیت خود را به‌صورت مدرسه‌ای آغاز کرد. در ادامه با راهبری شیخ ‌‌مفید، #سید‌‌_مرتضی و #شیخ_طوسی به اوج بالندگی خود رسید.

📌 کتاب تطورات کلام امامیه در مدرسه بغداد در تلاش برای برطرف ‌‌کردن بخشی از غبار تاریخ کلام امامیه با بررسی جریان‌ها، شخصیت‌ها، تراث و اندیشه‌های مدرسه کلامی امامیه در بغداد، به تحلیل و تبیین ‌‌‌تطوّرات کلام امامیه در فاصله آغاز غیبت صغرا تا برآمدن سلاجقه در محیط جغرافیایی بغداد پرداخته است.

📌 نوشتار حاضر در سه فصل تدوین شده است:
▫️فصل اول: کلیات و مقدمات
▫️فصل دوم: سیر ‌‌‌تطوّر محتوای #کلام_امامیه در مدرسه کلامی بغداد
▫️فصل سوم: تحلیل و تبیین ‌‌‌تطوّر کلام امامیه در بغداد


📌 کتاب تطورات کلام امامیه در مدرسه بغداد، تألیف حجت الاسلام دکتر سیدعلی حسینی زاده از سوی پژوهشکده کلام اهل بیت علیهم السلام، به زبان فارسی، در قطع رقعی، در ۳۴۴ صفحه به نگارش درآمده است و در سال ۱۳۹۶با همکاری انتشارات دارالحدیث منتشر شده است.

📌 مشاهده‌ی مطلب در سایت

👥 عضویت در کانال

📎 متن پنجاه صفحه‌ی ابتدایی این کتاب در پیوست این پست قابل مطالعه است.

#تاریخ_کلام

@ekalam

‍ 📚 #معرفی_کتاب: #معرفت_اضطراری در قرون نخستین اسلامی

🔻 نویسنده: علی #امیرخانی

🔻 ناشر: مؤسسه علمی فرهنگی #دارالحدیث

📌 نظریه‌ی «معرفت اضطراری» ریشه در آیات و روایات نبوی دارد؛ از این‌رو بیشتر اندیشمندانِ نخستین امامی که توجه ویژه‌ای به نصوص اسلامی داشتند، معارف بشری (چه دینی و چه غیردینی) را اضطراری به معنای غیراختیاری، می‌دانستند و بر آن بودند تحقق #معرفت در انسان‌ها فعل خداست نه انسان؛ هرچند اراده انسان در مقدمات تحصیل معرفت (فرآیند معرفت) نقش دارد. این متکلمان علاوه بر پذیرش غیراختیاری بودن معرفت، به لوازم آن از جمله عدم تکلیف به معرفت و عدم تعلق ثواب و عقاب استحقاقی ، پای بند بودند.

📌 کتاب پیش رو به بازخوانی انگاره معرفت اضطراری امامیان نخستین پرداخته و آن را با نظریه های معرفت شناختی رقیب از جمله «اصحاب حدیث» و «معتزله» مقایسه و بررسی کرده است.

📌 پژوهش حاضر در شش گفتار زیر سامان دهی شده است :
▫️مفهوم شناسی
▫️معرفت اضطراری در اندیشه امامیان در #مدرسه_کوفه
▫️معرفت اضطراری در اندیشه امامیان در #مدرسه_قم
▫️معرفت اضطراری در اندیشه های #اصحاب_حدیث
▫️معرفت اضطراری در اندیشه #معتزله
▫️معرفت اضطراری در اندیشه امامیان در #مدرسه_بغداد
▫️پی گفتار: مقایسه دیدگاه ها و جمع بندی نهایی

📌 کتاب معرفت اضطراری در قرون نخستین اسلامی، تألیف علی امیرخانی از سوی پژوهشکده کلام اهل بیت علیهم السلام، به زبان فارسی، در قطع رقعی، در 284 صفحه به نگارش درآمده است و در سال 1396 با همکاری انتشارات دارالحدیث منتشر شده است.

📌 مشاهده‌ی مطلب در سایت

👥 عضویت در کانال

📎 متن پنجاه صفحه‌ی ابتدایی این کتاب در پیوست این پست قابل مطالعه است.

#تاریخ_کلام

@ekalam

‍ 📄 #معرفی_مقاله

▫️نام: کلام شیعی و گفتمان معتزلی

▫️نویسنده: دکتر حمید #عطایی_نظری

▫️مجله: #آیینه_پژوهش

▫️موضوع: ملاحظاتی در باب مسئلۀ تأثیرپذیری کلام امامیّه از کلام #معتزله

▫️چکیده: نسبت بین کلام شیعه و کلام معتزله، و به‌طور خاص مسئله‌ی تأثیرپذیری کلام امامیّه از نظام کلامی معتزله، در زمره‌ی بحث‌برانگیزترین مسائل تاریخ کلام شیعه بوده و هست و آراء مختلف و گاه متضادّی نیز در باب آن ابراز شده است. در این نوشتار، نخست، دیدگاه‌های گوناگونی که در چند دهه‌ی گذشته از سوی محقّقان مختلف در خصوص این مسئله بیان گردیده به طور خلاصه تدوین و گزارش شده است و پس از آن، نویسنده، دیدگاه منتخب خود در این باره را توضیح داده است. به باور نگارنده، متکلّمان رسمی امامیّه بطور خاص از زمان شیخ مفید (د: 413 ه‍.ق.)، به‌تدریج، در مرحله تبیین و تحریر مسائل اعتقادی و پرداخت به مباحث کلامی، تحت‌تأثیر «گفتمان کلامی معتزله» قرار داشته‌اند؛ یعنی در کلام‌ورزی خود، از ذهن و زبان و بیان و نظام کلامی معتزله بهره گرفته‌اند، و به شیوه‌ی نگرش و نگارش خاصّ آن‌ها مسائل و مباحث کلامی را ارائه نموده‌اند، در عین حال که از حیث آموزه‌ها و اصول اعتقادی مستقل بوده‌اند. این اثرپذیری، هم بنا به اقتضای دانش کلام مرسومِ زمانه‌ی آن متکلّمان بوده که ایجاب می‌کرده متکلّمان امامی نیز به همان زبان و بیان و سبک معتزلی، کلام‌ورزی و تکلّم کنند، و هم به سبب انتخاب آگاهانه‌ی روش کلامی اعتزالی به عنوان برترین روش رایجِ عصر در پرداخت به علم کلام.

#تاریخ_کلام #مدرسه_بغداد

📌 لینک در سایت

👥 عضویت در کانال

@ekalam

‍ 📄 #معرفی_مقاله

▫️نام: چیستی «#لطیف_الکلام» و جایگاه آن در دانش کلام

▫️نویسندگان: دکتر رضا #برنجکار، دکتر محمدتقی #سبحانی، دکتر محمدحسین #منتظری

▫️مجله: #تحقیقات_کلامی

▫️چکیده:
🔸 با مطالعه آثار کلامی دوران متقدم در می‌یابیم «لطیف الکلام» عنوانی است که در مقابل «جلیل الکلام» به کار می‌رود و گویای طبقه‌بندی خاصی در مباحث دانش کلام است؛ اما چیستی مباحث لطیف، ویژگی‌ها و جایگاه آن در دانش کلام، پرسش‌های در خور توجهی است که کم‌تر بدان پرداخته شده است.
🔸 مطالعات تاریخی - کلامی نشان می‌دهد در ادوار نخستین تمدن اسلامی، متکلمان علاوه بر آن که عهده‌دار پاسخ درباره‌ی مسائل اعتقادی و الهیاتی مذهب خود بودند، پیش از سایر اندیشمندان مسلمان، خود را متکفل تحقیق و پاسخ‌دهی به پرسش‌های عام و بنیادین معرفتی می‌دانستند.
🔸 بعدها در دانش کلام برای پاسخ به این مسائل، حوزه خاصی در نظر گرفته شد که در آن به مسائل عام، بنیادین و غیرالهیاتی می‌پرداختند و در مقدمه دانش کلام از آن بحث کرده، از آن برای تبیین و مدلل ساختن مسائل مختلف دانش کلام بهره می‌بردند.
🔸 از این مسائل به «لطیف الکلام» یاد می‌شود که در برابر مسائل اعتقادی دینی قرار داشت و در دسته بندی فراگیر، به «جلیل الکلام» نام‌گذاری می‌گردد. مسائل کلام الطیف در سه بخش مسائل جهان‌شناختی، فعل‌شناختی و معرفت‌شناختی قابل طبقه‌بندی است.

#تاریخ_کلام #مدرسه_بغداد #مدرسه_حله

📌 لینک در سایت

👥 عضویت در کانال

@ekalam

💥 #نشست_علمی: تطورات کلام امامیه در #مدرسه_بغداد

▫️سخنران: دکتر #حسینی_زاده
▫️ناقد: دکتر #جاودان
▫️دبیر علمی: دکتر #اقوام_کرباسی

📌دریافت صوت:
https://goo.gl/k9eyS6

#تاریخ_کلام
@ekalam

‍ 📄 #معرفی_مقاله

▫️نام: الکلام عند الإمامیّة؛ نشأته، تطوّره وموقع الشیخ المفید منه (شماره 1 و 2)

▫️نویسنده: مرحوم آیت‌الله شیخ محمدرضا #جعفری

▫️مجله: #تراثنا

▫️معرفی:
🔸 مرحوم آیت‌الله شیخ محمدرضا جعفری اشکوری یکی از دانش آموختگان برجسته‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی نجف بود که پژوهش‌های تاریخی و کلامی وی بسیار دقیق و عمیق و قابل ملاحظه است.

🔸 این دو مقاله در حقیقت به عنوان مدخلی بر ترجمه‌ی انگلیسی #تصحیح_الاعتقاد #شیخ_مفید و کتاب التوحید از #کافی شیخ #کلینی نگاشته شده است و در آن تاریخچه‌ای مختصر از شکل‌گیری کلام امامیه و تطورات آن تا عصر شیخ مفید مورد بررسی قرار گرفته است و اعلام متکلمین امامیه، در کوفه و بغداد به اجمال معرفی شده اند.

🔸 بنا بر دیدگاه آیت‌الله جعفری در این مقاله، کلام امامیه اساساً با کلام پایه ریزی شده توسط عامه متفاوت است و اختلافاتی همچون اختلاف اهل حدیث و عقل گرایان معتزلی که اهمیت بسیاری در میان عامه دارد، اساسا در میان امامیه وجود نداشته و امامیه به دلیل مراجعه به کلام اهل بیت علیهم السلام، گرفتار بسیاری از مشکلات پدید آمده برای کلام عامه نشده است.

🔸 وی همچنین از قائلین به اصالت کلام امامیه در برابر #کلام_معتزلی است و حتی بر خلاف نظر رایج میان محققین عامه و #مستشرقین، کلام معتزلی را متاثر از کلام امامیه و تطورات کلام معتزلی از بصره تا بغداد را اثر تلاش های متکلمان امامیه همچون شیخ مفید می داند.

#تاریخ_کلام #مدرسه_بغداد #مدرسه_کوفه

📌 لینک در سایت

👥 عضویت در کانال

@ekalam

‍ 📄 #معرفی_مقاله

▫️نام: مدرسه کلامی ری

▫️نویسنده: سید جمال الدین #موسوی

▫️مجله: #نقد_و_نظر

▫️معرفی:
🔸 کلام امامیه به لحاظ تاریخی در مدرسه های مختلف قابل بررسی است. تا سده‌ی پنجم هجری دو مدرسه‌ی کلامی قم و بغداد در جامعه‌ی شیعی مطرح بودند که به مرور زمان #مدرسه_بغداد به قرائت رسمی تشیع در محافل علمی بدل شد.
🔸 پس از درگذشت #شیخ_طوسی، بسیاری از شاگردان وی و #سید_مرتضی به منطقه‌ی ری مهاجرت کردند و زمینه را برای پیدایش یک مدرسه کلامی جدید فراهم ساختند.
🔸 متکلمان ری را در سه طبقه می توان بررسی کرد که تفاوت آرای کلامی آنان با مدرسه‌ی بغداد در نسل اخیر آنان کاملاً محسوس است. تأكيد بر مسئله‌ی امامت همانند مدرسه‌ی بغداد و تعامل فکری با اندیشمندان متأخر معتزلی از شاخصه های این مدرسه‌ی کلامی است.

#تاریخ_کلام #مدرسه_ری

📌 لینک در سایت

👥 عضویت در کانال

@ekalam

📚#معرفی_کتاب: موسوعة تراث السید المرتضی فی علم الکلام و رد الشبهات

👈🏻 این اثر سه جلدی به تلاش مرکز دراسات استراتژیک وابسته به عتبه عباسیه علیه السلام و به مناسبت هزاره سید مرتضی منتشر شده است.
در این کتاب، مجموعه آراء #سید_مرتضی، متکلم امامی #مدرسه_بغداد از آثارش جمع آوری شده و با دسته‌بندی موضوعی ارائه شده است.

▫️دریافت جلد اول
t.me/ekalam/473
▫️دریافت جلد دوم
t.me/ekalam/474
▫️دریافت جلد سوم
t.me/ekalam/475
▫️دریافت از سایت
goo.gl/D3mJYX

👥 عضویت در کانال

@ekalam

📚#معرفی_کتاب: موسوعة تراث السید المرتضی فی علم الکلام و رد الشبهات

🔸 جلد 1

👈🏻 این اثر سه جلدی به تلاش مرکز دراسات استراتژیک وابسته به عتبه عباسیه علیه السلام و به مناسبت هزاره سید مرتضی منتشر شده است.
در این کتاب، مجموعه آراء #سید_مرتضی، متکلم امامی #مدرسه_بغداد از آثارش جمع آوری شده و با دسته‌بندی موضوعی ارائه شده است.

▫️دریافت جلد دوم

▫️دریافت جلد سوم

▫️دریافت از سایت

👥 عضویت در کانال

@ekalam

📚#معرفی_کتاب: موسوعة تراث السید المرتضی فی علم الکلام و رد الشبهات

🔸 جلد 2

👈🏻 این اثر سه جلدی به تلاش مرکز دراسات استراتژیک وابسته به عتبه عباسیه علیه السلام و به مناسبت هزاره سید مرتضی منتشر شده است.
در این کتاب، مجموعه آراء #سید_مرتضی، متکلم امامی #مدرسه_بغداد از آثارش جمع آوری شده و با دسته‌بندی موضوعی ارائه شده است.

▫️دریافت جلد اول

▫️دریافت جلد سوم

▫️دریافت از سایت

👥 عضویت در کانال

@ekalam

📚#معرفی_کتاب: موسوعة تراث السید المرتضی فی علم الکلام و رد الشبهات

🔸 جلد 3

👈🏻 این اثر سه جلدی به تلاش مرکز دراسات استراتژیک وابسته به عتبه عباسیه علیه السلام و به مناسبت هزاره سید مرتضی منتشر شده است.
در این کتاب، مجموعه آراء #سید_مرتضی، متکلم امامی #مدرسه_بغداد از آثارش جمع آوری شده و با دسته‌بندی موضوعی ارائه شده است.

▫️دریافت جلد اول

▫️دریافت جلد دوم

▫️دریافت از سایت

👥 عضویت در کانال

@ekalam

📚 #معرفی_کتاب: جریان شناسی فکری امامیه در دوران فترت (میانه مدرسه کوفه و بغداد)
📝 نویسنده: سید اکبر #موسوی_تنیانی
🔹 ناشر: #دار_الحدیث

▫️یکی از مهم ترین دوران های تاریخ تفکر امامیه بازه زمانی میانه مدرسه فکری فکری کوفه و مدرسه فکری بغداد است.
▫️پس از آنکه مدرسه فکری کوفه بر اثر فشارهای سیاسی و نیز برخی عوامل درونی ، به افول گرایید.
▫️میراث فکری آن مدرسه به مراکز امامی نشینی چون بغداد، بصره، خراسان و ماورء النهرانتقال یافت.
▫️از این رو جریان های فکری موجود در کوفه نیز با فراز و نشیب های در آن نواحی ادامه حیات دادند.
▫️در کنار این جریان های اصیل کوفی، از اواسط سده سوم هجری جریان های جدیدی نیز در امامیه پدیدار شدند.
▫️این جریان های نوظهور با بهره گیری از میراث کلامی پیشین و نیز تعامل با سایر گروه های فکری به ارائه نظام های جدید کلامی پرداختند.
▫️این کتاب مشتمل بر سه فصل است: فصل اول، جریان شناسی فکری امامیه در بغداد، فصل دوم، جریان شناسی فکری امامیه در بصره، فصل سوم، جریان شناسی فکری امامیه در خراسان و ماورء النهر.
▫️چاپ اول کتاب «جریان شناسی فکری امامیه در دوران فترت(میانه مدرسه کوفه و بغداد)» نوشته سید اکبر موسوی تنیانی، 477 صفحه تابستان 98 از سوی انتشارات مؤسسه علمی ـ فرهنگی دارالحدیث چاپ و منتشر شد.

🔅 خرید آنلاین

🌐 dinook.ir/products/438/

#کلام #تاریخ_کلام #مدرسه_کوفه #مدرسه_بغداد

👥 عضویت در کانال

@ekalam

💥 تازه‌های نشر

📚 #معرفی_کتاب: خلقت نوری پیامبر و اهل بیت در اندیشه امامیه نخستین
📝 نویسنده: امداد #توران
🔹 ناشر: #دار_الحدیث

▫️بحث خلقت نوری پیامبر و اهل بیت در زمره مهمترین مباحث پیامبر شناسانه و امام شناسانه است که نتایج آن از سویی مرز بین غلو، تقصیر و اعتدال را رسم می کند و از سویی دیگر بر سایر مباحث کلامی از توحید گرفته تا معاد پرتو می کند.

▫️کتاب حاضر بحث خلقت نوری را در دو گام پی می گیرد. نخست آنکه مجموع روایات خلقت نوری را از منابع روایی شش قرن نخست گردآوری و درباره آنها از جهات مختلف داوری می کند و دوم آنکه تلاش می کند سیر تطور دیدگاه های محدثان و متکلمان را طی این قرون درباره آموزه خلقت نوری گزارش و تحلیل کند.

▫️پژوهش حاضر در پنج فصل سامان یافته است:

1️⃣ فصل اول: اعتبار سنجی احادیث خلقت نوری
2️⃣ فصل دوم: مضمون شناسی احادیث خلقت نوری اهل بیت
3️⃣ فصل سوم: جریان شناسی راویان احادیث خلقت نوری اهل بیت در مدارس کوفه و قم
4️⃣ فصل چهارم: عوالم پیشین در مدرسه کلامی بغداد
5️⃣ فصل پنجم: عوالم پیشین در مدرسه کلامی ری
6️⃣ فصل ششم: سیر تطور آموزه خلقت نوری در تاریخ عقاید امامیه

▫️کتاب «خلقت نوری و اهل بیت در اندیشه امامیه نخستین» تألیف دکتر امداد توران، از سوی پژوهشکده کلام اهل بیت، به زبان فارسی، در قطع رقعی، در 320 صفحه به نگارش درآمده است و در سال 1398 با همکاری انتشارات دارالحدیث منتشر شده است.

🔅 مشاهده متن کامل خبر
🌐 eklm.ir/OAqrZ

🔅 خرید آنلاین
🌐 dinook.ir/products/452/

#کلام #تاریخ_کلام #مدرسه_کوفه #مدرسه_بغداد #مدرسه_قم #مدرسه_ری #راهنماشناسی

👥 عضویت در کانال

@ekalam