#راه_آهن_ایران و منافع رضا شاه مقدم بر منافع ملی - قسمت اول

به عقیده شاپور رواسانی ، خطوط ریلی در ایران باید در همان بستر جاده باستانی ابریشم و حول محور شرق به غرب ایجاد می‌شد چرا که مشهد و #تبریز پرجمعیت ترین و همچنین مولد ترین مناطق اقتصادی کشور بودند؛ و لذا این راه آهن منطقا می بایست ایران را از یکسو به بازارهای اروپایی و از سویی دیگر به کشورهای شرقی متصل می نمود. مصدق نیز در این باره گفته بود:«این راهی که فعلاً دولت در نظر گرفته بر خلاف مصالح اقتصادی است.» زمانی که طرح استفاده از راه آهن سراسری ایران، برای نخستین بار در جلسات متخصصان سیاسی و نظامی متفقین مطرح گشت، هایلتون دیپلمات کهنه کار آمریکایی که در ایران خدمت کرده بود، اظهار می کند که در سال‌های نخستین سلطنت رضاشاه، و بدنبال به مناقصه گذاشتن خط #راه_آهن ایران، همراه اللهیار صالح، مترجم سفارت ایالت متحده، به حضور شاه رفته بود. دیپلمات آمریکایی، پس از اعلام آمادگی شرکت های آمریکایی برای شرکت در طرح ساختمان راه آهن ایران، اظهار داشته بود که بر اساس بررسی‌های متخصصان، مسیر شرق به غرب، برای راه آهن ایران مناسب تر از مسیر شمال به جنوب است. آن روز، رضا شاه با عصبانیت به صالح گفته بود: «به این مردتیکه بگو من راه آهن را از اینجا (اشاره به شمال نقشه ی ایران) تا اینجا ( اشاره به کرانه ی خلیج فارس) می خواهم. دیگه فضولیش به تو نیامده.

جستاری در باب اقتصاد و جامعه #آذربایجان در عصر #رضاشاه پهلوی- آروین قائمیان، نشر اینترنتی، تابستان ۱۴۰۰. صفحه ۱۴۹