✍️ محمدجواد اخوان 🇮🇷
357 subscribers
1.13K photos
89 videos
47 files
1.51K links
تأملاتی در اندیشه، فرهنگ و سیاست

به قلم محمدجواد اخوان
پژوهشگر انقلاب اسلامی، مدرس دانشگاه و روزنامه‌نگار

https://t.me/joinchat/AAAAADwA5MTdqxOTWDdkNg



ارتباط با ادمین:
@raygah

https://twitter.com/mjakhavan
instagram.com/mjakhavan2/
Download Telegram
🔑 چه کسانی از کارنامه روحانی راضی هستند؟

جمعیتی که در خرداد ۱۳۹۲، روحانی را برگزیدند، طیفی وسیع از سلایق مختلف با مطالبات گوناگون را شامل می‌شوند، اما می‌توان آن‌ها را مبتنی‌بر جنس مطالبات در سه بخش عمده تقسیم‌بندی کرد:

1⃣ - جمعیت انبوهی که از اقشار متوسط ، متوسط به پایین و مستضعف بوده و به امید شعار «چرخیدن توأمان #چرخ_اقتصاد با #چرخ هسته‌ای» با محوریت مطالبات معیشتی به روحانی رأی دادند. این جمعیت که اکثریت رأی‌دهندگان روحانی را شامل می‌شوند، خسته از سوءمدیریت و سوءتدبیر سال‌های پایانی دولت دهم، به امید بهبود وضعیت معیشتی به روحانی رأی دادند. این‌ها در صد روز اول روحانی منتظر به ثمر رسیدن وعده روحانی بودند و اکنون ۱۲۰۰ روز گذشته است.

2⃣ - جمعیتی از قشر مرفه و متوسط به بالای جامعه که مطالبات رفاهی از جنس خاص خود را دارند. عبور از #رکود و رسیدن به #رونق_اقتصادی و بازار سرمایه، لغو تحریم‌های اقتصادی، افزایش ارزش پول ملی، تسهیل #سفرهای_خارجی، عزت #پاسپورت_ایرانی و ... بیشتر خواسته‌های این طیف را تشکیل می‌دهد که روحانی وعده تحقق آن‌ها را داد و آرای آنان را به خود جذب کرد.

3⃣ - جمعیت محدودی با مطالبات سیاسی و فرهنگی خاص جذب وعده‌هایی همچون #پلورالیسم_فرهنگی و نیز #رفع_حصر و ... شدند. روشن است که جمعیت این طیف در کل رأی‌دهندگان روحانی قلیل بوده است. این ادعا با تجزیه تحلیل جغرافیایی آرای انتخابات ۹۲ قابل‌اثبات است.

♦️ اکنون باید پرسید کدام‌یک از این سه طیف تحقق وعده‌های خود را در کارنامه روحانی مشاهده می‌کنند؟

🔸آیا از #رکود اقتصادی عبور کرده‌ایم؟
🔸آیا #تحریم‌های_اقتصادی لغو شده است؟
🔸آیا #ارزش_پول_ملی افزایش‌یافته است؟
🔸آیا #عزت_پاسپورت ایرانی ارتقا یافته است؟
🔸آیا #سفره_مردم چرب‌تر و رنگین‌تر شده است؟
🔸آیا مردم احساس #بهبود_معیشت خود را دارند؟
🔸آیا در ۱۰۰ روز ابتدایی و بلکه در ۱۲۰۰ روز کاری دولت یازدهم، وعده‌ها تحقق‌یافته است؟
🔸آیا چرخ‌های اقتصاد و هسته‌ای در حال چرخیدن هستند؟

💡 روشن است که وعده‌های داده‌شده برای قشر اول و دوم به‌هیچ‌روی تحقق‌نیافته است و تا چند ماه مانده تا پایان #دولت_یازدهم نیز امیدی به تحقق آن نیست.

👌نکته جالب ماجرا آن است که وعده‌هایی که طیف سوم را به سمت‌وسوی روحانی جلب و جذب کرد نیز تحقق‌نیافته و این طیف همچنان از تداوم حصر سران فتنه و ... ناراضی هستند. گویا روحانی در عمل به وعده‌هایی که به این طیف نیز داده است، ناکام مانده است.

🔷 اکنون پاسخ به این پرسش آسان است که چه کسانی از #کارنامه_روحانی راضی هستند؟!

yon.ir/kDL7


🔗 @mjakhavan


عضویت در کانال👇
📗 https://telegram.me/joinchat/BKoFLDwA5MRKshRUkaorMQ
نه #رکود داریم و نه #تورم
کسانی هم که چنین چیزهایی را می بینند یا بروند #عینک بزنند یا بروند به #جهنم.

#روحانی_برو

🔗 @mjakhavan

عضویت در کانال 👇
t.me/joinchat/BKoFLDwA5MRKshRUkaorMQ
مسئولان و سپرده‌گذاران بخوانند! (قسمت دوم)

توصیه‌هایی برای پیشگیری از بحران نکول بانکی

سپرده‌گذاران بانکی چه باید بکنند؟

از سویی #مالباختگان این مؤسسات و عموم مردم نیز از وقوع این بحران عبرت‌هایی بگیرند تا در آینده شاهد خسارت سنگین بر اندوخته یک‌عمر هم‌وطنانمان نباشیم:

۱- همه آن‌هایی که به نحوی امکان سرمایه‌گذاری در بخش‌های مولد کشور را دارند، باید بدانند رها کردن تولید به بهانه سود کم و ورود سرمایه به سپرده‌گذاری، در مقابل ریسک‌های متعدد این بخش (که ممکن است اصل سرمایه را نیز در معرض خطر قرار دهد) به‌صرفه نیست.
اگر #سرمایه‌گذار محترمی که #کارخانه خود را فروخت و پول آن را در موسسه‌ای سپرده‌گذاری کرد تا سود بی‌دردسر بیست‌وچند درصدی دریافت کند، می‌دانست که اصل سرمایه میلیاردی خود را در این بحران خواهد باخت، قطعاً به سود 10-15 درصدی تولید قناعت می‌کرد.

۲- آن‌هایی که امکان سرمایه‌گذاری در بخش‌های مولد را ندارند، به‌خصوص سپرده‌گذاران خرد باید در سپرده‌گذاری بانکی به چند نکته توجه کنند:

اولاً به‌هیچ‌عنوان اندوخته یک‌عمر خود را به مؤسسات #غیرمجاز نسپارند.
ثانیاً تجربه اخیر نشان داد سپرده‌گذاری در مؤسسات مجاز نیز ریسک خود را دارد. آنانی که قدرت تحمل چنین ریسک‌هایی را ندارند، در سپرده‌گذاری در #بانک‌های_مجاز اما بی‌پشتوانه و ضعیف نیز تجدیدنظر کنند.
ثالثاً بر اساس مصوبه هیئت‌وزیران، صندوق ضمانت سپرده‌های بانکی سپرده‌های هر نفر در هر بانک را تا سقف یک میلیارد ریال ضمانت می‌کند، ازاین‌رو انباشت کل سرمایه در یک بانک نیز #ریسک‌پذیر است.
رابعاً در شرایطی که #رکود اقتصاد سود چندانی را حتی در مشاغل کاذب تولید نمی‌کند، پرداخت سود بالا در یک بانک یا موسسه نشان از وقوع #ترفند_پانزی (پرداخت سود از محل اصل سپرده‌ها) دارد که باید منتظر پیامدهای آن نیز بود.

بسیاری از صاحب‌نظران بر این باورند که بحران #نکول بانکی که فعلاً در مؤسسات اعتباری رخ نموده است، قابل‌پیشگیری بود و با اندک دقت نظری می‌شد با هزینه کمتری مهار و مدیریت گردد. هرچند باید آرزو کنیم که بحران فعلی، آخرین بحران بخش پولی بانکی کشور باشد، اما مع الاسف بررسی عمیق‌تر وضعیت بانک‌های کشور، خبرهای خوبی به دنبال ندارد.

به‌هرروی مسئولین نهادهای مختلف در قوای سه‌گانه باید با #آسیب‌شناسی بحران از وقوع بحران بعدی پیشگیری کنند و برای حل مساله عنداللزوم تدابیر عالمانه و هوشمندانه‌ای پیش‌بینی نمایند.


@mjakhavan

عضویت در کانال 👇
https://telegram.me/joinchat/BKoFLDwA5MRKshRUkaorMQ
تاملی در نارآرامی های اخیر شهرهای کشور 

🔦 فتنه اجتماعی را فهم کنیم

ناامیدی از میوه‌های برجام و خاتمه فرصت انتظاری برای آن، عدم پاسخ معتبر مسئولان به مشکلات مردم و نگرانی‌های از لایحه بودجه سال 97 برای مردم، فتنه اجتماعی را در کشور به اوج رسانده است.

این روزها یکی از مهم‌ترین پرسش‌ها در خصوص ماهیت ناآرامی‌هایی است که در تعدادی از شهرهای کشور بروز کرده است. برخی تلاش کرده‌اند این‌گونه تجمعات را سیاسی قلمداد نموده و تأویل و تفسیرهای سیاسی از ریشه‌ها و پیام‌های آن ارائه دهند. برخی دولتمردان همچون #معاون_اول رئیس‌جمهور، آن‌را به مخالفان دولت منتسب کرده‌اند و ضدانقلاب خارج نشین و سلطه گران بین‌المللی نیز از فرصت استفاده کرده و این تجمعات اعتراضی را بر ضد جمهوری اسلامی معرفی می‌کنند. در این میان باید گفت درک واقعیت‌های این‌گونه ناآرامی‌ها و فهم صحیح از آن‌یک ضرورت جدی در جهت حل معضل است.

چه کسانی به خیابان آمده‌اند؟

اندکی واکاوی اجمالی از طیف شرکت‌کننده در این‌گونه تجمعات نشان می‌دهد با دو سنخ از افراد با خاستگاه و مطالبات گوناگون مواجهیم. یک بخش اکثریت که عمدتاً از طبقه متوسط به پایین و محروم و مستضعف جامعه با خاستگاه #جغرافیایی عمدتاً حاشیه‌نشین بوده و عمده مطالبات اینان از جنس معیشتی و اقتصادی همچون حل مشکلات #بانکی، #بیکاری، #تورم و ... است.

بخش اقلیتی البته فعال‌تر نیز در این تجمعات حضور دارد که شامل هواداران سیاسی گروه‌های #ضدانقلاب و تعدادی از اراذل‌واوباش نشان‌دار هستند. هرچند طیف اول از بلاتکلیفی اقتصادی و معیشتی به ستوه آمده و لب به اعتراض می‌گشایند، اما حضور طیف دوم بیشتر با مقاصد سیاسی یا ماجراجویی رقم می‌خورد.

متأسفانه در عمل اکثریت با مطالبه اقتصادی به دلیل فقدان تجربه سیاسی لازم یا اعتمادبه‌نفس کافی در این تجمعات در نقش پیرو ظاهرشده و هدایت و شعاردهی‌ها توسط طیف دوم انجام می‌گیرد. نتیجه روشن این نسبت را می‌توان در شعارهای ساختارشکنانه و یا بعضاً بی‌محتوا و کم‌ارزشی که در این تجمعات داده می‌شود مشاهده کرد.

البته خاستگاه اصلی این تجمعات را باید در اعتراضات #مالباختگان مؤسسات اعتباری دانست که در چند صباح اخیر و به‌ویژه یک سال گذشته رخ‌داده است.

متأسفانه هرچند این مؤسسات دارای مجوز از بانک مرکزی و یا وزارت تعاون بوده‌اند، دستگاه‌های اجرایی از قبول مسئولیت در خصوص عدم نظارت کافی بر روند کار آن‌ها که به زیان دیدن هزاران نفر از هم‌وطنانمان انجامیده، سرباز زده و با ادامه این تجمعات و اضافه شدن اقشار دیگر ناراضی معیشتی همچون #بازنشستگان و ... این‌چنین گسترده شده است.

هرچند می‌دانیم که تجمعات مالباختگان و سپرده‌گذاران چیز جدیدی نیست، اما شاید آنچه اقشار ضعیف دیگر جامعه را همراه کرده است، ناامیدی از میوه‌های برجام و خاتمه فرصت انتظاری برای آن از یک‌سو و از سوی دیگر نیز نگرانی‌های جدی‌ای است که لایحه بودجه سال 97 برای مردم ایجاد کرده است.

درحالی‌که چند سال برای حل مشکلات اقتصادی کشور، نشانی برجام داده می‌شد و پیشرفت کشور معطل نتیجه بخشی آن ماند، اکنون دیگر کسی پیدا نمی‌شود که امیدی به گره‌گشایی برجام داشته باشد. اینک در فصل خزان آرزوهای برجام و درست در شرایطی که تنها در ادبیات #رئیس‌جمهور و روی کاغذهای مرکز آمار از #رکود عبور کرده‌ایم(!)، نگرانی از ایجاد تورم ناگهانی و افسارگسیخته، موضوعی است که ذهن طبقات گوناگون جامعه را به خود مشغول نموده است.

ادامه دارد ...


@mjakhavan

عضویت در کانال 👇
https://t.me/joinchat/AAAAADwA5MSVlJsvkaorMQ
سخنان امشب معاون سیاسی وزارت امور خارجه در رسانه ‌ملی مرا به یاد جلسه یک سال پیش استماع سخنان ایشان که در یکی از رسانه‌ها برگزار شد، انداخت. گویی جناب‌شان به‌جز تشریح فوائد برجام رسالتی ندارند!
به آقای عراقچی باید این ضرب‌المثل را یادآور شد که "مُشک آن است که خود ببوید، نه آن‌که عطار بگوید!"
بوی دلاویز برجام همه را مست کرده، حتی کسانی که در خیابان مرگ بر #گرانی سر می‌دادند و از #رکود می‌نالیدند!
@mjakhavan
خدا را سپاس که وزیر ارتباطات کابینه، در مقابل آمار ۲ میلیونی #اظهار_تعجب کرد، وگرنه احتمالا مشابه عبور چندباره از #رکود به عنوان دستاوردهای #تدبیروامید مرتبا باید این عدد بی‌مبنا را می‌شنیدیم!
@mjakhavan
کدام اشتغال؟

قریب به دو هفته پیش بود که آقای حسن روحانی رئیس‌جمهور در نشست موسوم به «ایران هوشمند» با طرح این ادعا که امروز یک استارت­‌آپ قادر است، اشتغال عظیمی برای کشور ایجاد نماید، گفت: «اینکه یک #استارت‌­آپ بتواند یک‌میلیون و ۶۰۰ هزار شغل طی چهار سال ایجاد نماید، افتخار بزرگی برای نسل جوان و تحصیل‌کرده و همچنین رفاه اجتماعی مردم است.»

به نظر می‌رسد هم در این ارزیابی ایشان و هم در پایه‌های تحلیلی آن خطا‌های فاحشی وجود دارد که به‌سادگی نمی‌توان از کنار آن گذشت. 
از قرائن جملات و گزاره‌های این عبارات پیداست که مقصود رئیس دولت از استارت‌آپی که طی چهار سال یک‌میلیون و ۶۰۰ هزار شغل ایجاد کرده، یکی از تاکسی‌های اینترنتی شناخته‌شده است. خوب است که آقای روحانی به اعضای کابینه‌شان دستور دهند جهت روشن‌تر شدن موضوع، مستندات ایجاد این مقدار شغل «جدید» را طی بازه زمانی یادشده منتشر نمایند.

اما برای روشن شدن بحث می‌توان تا حدودی حدس زد که مقصود وی از این حجم از اشتغال چیست؟ عمده کسانی که طی مدت چهار سال اخیر به جرگه رانندگان تاکسی اینترنتی مذکور و یا استارت‌آپ‌های مشابه پیوسته‌اند از سه دسته خارج نیستند. نخست کسانی‌­ا‌ند که پیش‌تر به‌وسیله تاکسی‌های رسمی و یا وسایل نقلیه شخصی به #حمل‌ونقل مسافر و امرارمعاش می‌پرداختند؛ دسته دوم کسانی­‌اند که شغلی دیگر داشته و به دلیل نیاز مالی هم‌زمان به امرارمعاش پاره‌وقت با مسافربری از طریق این کارافزار‌ها اقدام می‌کنند و دسته سوم کسانی‌اند که به‌رغم داشتن #تحصیلات عالیه و بعضاً تخصص‌های گوناگون به دلیل رکود حاکم بر بازار یا شغل مناسب با تخصص‌شان نیافته‌اند و یا شغل پیشین خود را ازدست‌داده‌اند و به‌ناچار به رانندگی در این شبکه می‌پردازند. 

به‌وضوح پیداست که دسته اول و دوم از قبل شاغل بوده‌اند و این شرکت تاکسی اینترنتی آن‌ها را به جرگه شاغلان اضافه نکرده و تنها نقش تسهیل‌گری در بازاریابی و تعامل با مشتری برای‌شان ایجاد کرده است. بنابراین، بخش عمده‌ای از آماری که این‌چنین ارائه می‌شود به‌هیچ‌عنوان ایجاد #شغل نیست، صرفاً نوعی ساماندهی جدید است. در خصوص دسته سوم نیز روشن است که قصور و تقصیر دولت در تداوم #رکود موجب شده این گروه به شغلی غیرمتناسب با تخصص و توانمندی‌های‌شان روی‌آورند و این اولاً موجب می‌شود که نگاه این دسته به این شغل و رسته آن موقتی باشد و ثانیاً به‌احتمال‌زیاد از این وضعیت رضایت چندانی ندارند. 

در نگاهی کلان‌تر اصرار عجیب و بی‌پایه برخی مسئولان اجرایی به افتخار ایجاد شغل در کسب‌وکار‌های مبتنی بر فضای مجازی جای تأمل بسیار دارد. اولاً همگی می‌دانیم که بخشی از این کسب‌وکار‌ها اصطلاحاً #خانگی تلقی شده و فاقد پروانه رسمی و یا ثبت‌شده در مرجعی مشخص است، پس این آمار‌های ادعایی در خصوص این مشاغل بر چه اساسی ادعا می‌گردد؟ ثانیاً همان‌گونه که اشاره شد به نظر می‌رسد در آمار‌هایی که در خصوص این مشاغل ارائه می‌شود، مغالطه بزرگی اتفاق می‌افتد و آن اینکه همه افرادی را که در ذیل این کسب‌وکار‌های مبتنی بر فضای مجازی در حال فعالیت هستند به‌عنوان شاغل جدید محاسبه می‌کنند. ثالثاً حتی اگر آمار‌های ادعایی برای اشتغال مجازی صحت داشته باشد، به‌واقع سهم واقعی حمایت‌های دولتی از این کسب‌وکار‌ها چقدر است؟ اگر از مخالفت با #فیلترینگ که مرتباً به رخ کشیده می‌شود، بگذریم کدام کسب کار خرد مبتنی بر فضای مجازی مورد حمایت‌های معمول دولتی از اشتغال همچون #تسهیلات ارزان‌قیمت بانکی، تسهیل صدور #مجوز و ... قرارگرفته است؟

نکته دیگر آن است که در شرایطی که حجم قابل‌توجهی از #فرار_مالیاتی در کشور وجود دارد، تعطیلی کسب‌وکار‌های سنتی‌ای که فرایند اخذ و اظهار #مالیات روشنی دارند، در مقابل رشد کسب‌وکار‌های بی‌نظارت، بی مجوز و بدون پرداخت مالیات در عمل به کاهش درآمد‌های عمومی می‌انجامد و باید خیلی زود برای #شفافیت کسب‌وکار‌های نوپا تدبیر کرد. 

به‌طورکلی باید گفت تلخ‌ترین قسمت ماجرا آنجاست که به‌رغم آنکه سیاست کلان کشور بر مبنای اشتغال در بخش #تولید بود، عملاً برخی دستگاه‌های اجرایی اولویت را بر پایه تولید شغل در بخش #خدمات قراردادند که می‌دانیم بسیاری از مشاغل موجود در این بخش فاقد جنبه #مولد بودن است و نیز در مسیر اشتغال «پایدار» تعریف نمی‌گردد. همان‌گونه که رهبر معظم انقلاب اسلامی بار‌ها فرمودند، پایه اصلی ایجاد #اشتغال_پایدار در رونق تولید است و اگر دولت برای رونق تولید گام‌های بلندی برمی‌داشت، اثرات مثبت آن در حوزه اشتغال نیز مشاهده می‌شد. بااین‌حال عدم علاج جدی وضع تولید و تداوم و تعمیق تولید، نه‌تنها موجب حل معضل بیکاری نشد، بلکه به جمعیت #بیکاران نیز افزود و کار را پیچیده‌تر کرد.

@mjakhavan