دیپلماسی اقتصادی | IEDS
1.46K subscribers
585 photos
70 videos
21 files
387 links
🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی
دانشگاه امام صادق علیه السلام
Institute for Economic Diplomacy Studies (IEDS)
📌 اولین اندیشکده #تخصصی_دانشگاهی در حوزه دانش و تجربه روابط اقتصادی بین‌الملل

💻 سایت: http://www.eco-dip.ir

🆔 ارتباط با ما: @AHarabpour
Download Telegram
#یادداشت_تحلیلی
#همسایگان

♨️ روزنه ای جدید علیه #تحریم

دکتر سهراب بختیار

🔰 ۲۷ اُکتبر برابر با ۵ آبان ماه سال جاری جمهوری اسلامی ایران وارد اتحادیه اقتصادی #اوراسیا میشود.
این اِلحاق که مصوبه مجلس شورای اسلامی و تائیدیه شورای نگهبان را به همراه دارد به ایران اجازه میدهد وارد تعاملات #تجاری و اقتصادی با ۵ کشور بلاروس، روسیه، #قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان، گردد.
❇️ همسایگان شمالی که جمعیتی بالغ بر ۱۸۳ میلیون نفر دارند و #تولید ناخالص داخلی ۲/۷ تریلیون دلاری این حوزه نوید بخش گُشایش #اقتصادی تنگناهای تحریم های ناعادلانه ایالات متحده میباشد.

از مزایای پیوستن به این #معاهده، حرکت آزاد کالاها، #سرمایه، خدمات و نیروی کار در این حوزه و همچنین کاهش و لغو #تعرفه های گمرکی در تجارت خارجی بین ایران و کشورهای عضو #اتحادیه اقتصادی اوراسیا را در پی دارد.
❇️ قابل ذکر است اِبراز تمایل دیگر کشورهای حوزه #cis برای عضویت در این پیمان و ایجاد توافقنامه های #آزاد با کشورهایی همچون کره، ژاپن، #سنگاپور، صربستان و ...نیز از عواملی است که اثرات #فشارهای حداکثری تحریم اقتصادی ایران را کاهش داده و در توسعه جایگاه #ژئوپلیتیکی ایران در منطقه بسیار تاثیر گذار میباشد.

با انجام توافقنامه آزاد تجاری بین #ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، کشورمان ۵۰۰ تعرفه #ترجیحی را گرفته و ۳۰۰تعرفه را واگذار نموده که این تعداد تعرفه ها رو به افزایش میباشد. ضمن اینکه با امضای موافقت نامه تعرفه های تجاری بین ایران و این اتحادیه در مسیر ایجاد یک #منطقه تجاری آزاد گام برداشته و امر مبادله #کالاهای تجاری را در این چرخه بشدّت تسریع میبخشد.

با گُشایش کانال #مالی بین بانک مرکزی ایران (سپام) و پیام رسان #روسی بانک مرکزی روسیه با حجم گردش مالی ۴۰۰میلیارد دلاری میتوان #تعاملات مالی با این اتحادیه را مرتفع ساخت. خبر مسرّت بخش دیگر اِبراز علاقمندی #چین به پیوستن در این کانال مالی است، اتفاقی که در صورت تحقّق آن، مسائل #بانکی و مالی ما را با چین بعنوان شریک اول تجاری کاملاً حل ساخته و حجم #مبادلات با چین را هم به میزان قابل توجهی افزایش میدهد

موقعیت #ژئواستراتژیک ایران در منطقه و دستیابی به آبهای آزاد، اشتیاق اعضای این اتحادیه برای پیوستن ایران به #اوراسیا را دو چندان کرده است و قدرتهای #نوظهوری چون چین و #هند را نیز متقاعد میسازد که هر چه سریعتر و از طریق #جاده_ابریشم و بنادر جنوبی همکاری با این اتحادیه را آغاز نمایند.

مهم ترین #مزیّت این پیمان نامه در شرایط فعلی برای کشورمان، فروش #نفت ایران از طریق روسیه است.

به دلیل شباهت نفت ایران با نفت شمال روسیه و با طراحی مسیر حمل نفت از دریای #خزر به کانال ولگا و دن و دریای سیاه و از آنجا به دریای #مدیترانه میتوانیم بخشی از محدودیت فروش نفت را جبران نماییم ضمن اینکه شرکای بزرگ نفتی همچون هند و چین نیز با این ترفند میتوانند در طرح دور زدن تحریم نفتی سهیم باشند.

توصیه بنده به دولتمردان محترم به ویژه وزارت اقتصاد و بانک #مرکزی این است که اکنون و با سپری شدن بیش از ۴۰ سال از انقلاب شکوهمند اسلامی و بعد از تجربه نه چندان موفّق ِکو، برای پیوستن اوّلین توافقنامه اقتصادی و تجاری، با تقویت سیستم #سپام بانک مرکزی شرایط جدیدی در روابط بانکی کشورهای عضو برقرار نموده و با همکاری در سازوکار جدید غیر #سوئیفت، به تدریج گام در حذف #دلار از مبادلات منطقه ای برداشته و توسعه روابط بانکی بر مبنای واحد #پول ملّی را ارتقاء بخشیم و مسیر را برای عضویت دائم در پیمان نامه های عظیم تر همچون #شانگهای هموار ساخته تا هَجمه تحریم های ناعادلانه را تا حدودی بی اثر سازیم.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#اینفوگرافی
#دیپلماسی_انرژی

♨️ صادرات #نفت ایران و تغییرات قیمت نفت

☑️ بر اساس تحلیل های پلاتس #صادرات نفت ایران در ماه سپتامبر۲۰۱۹ در حدود ۴۰۰ هزار بشکه در روز بوده که در مقایسه با ۱.۹۵ میلیون بشکه در روز در ماه سپتامبر ۲۰۱۸، کاهش یافته است/پترول نیوز

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#آمار
#صادرات

⭕️ کاهش ۸۰ درصدی صادرات #نفت ایران

🔰 آمار صادرات ماهانه «نفت، گاز و مشتقات» ایران به اتحادیه #اروپا، چین، #هند، ژاپن، کره جنوبی و ترکیه

🌀 ارزش و میزان کاهش #صادرات «نفت، گاز و مشتقات» در ۸ ماهه اول سال ۱۳۹۸ نسبت به سال ۱۳۹۷:

🔸️️️ مجموع اتحادیه اروپا، چین، هند، ژاپن، کره جنوبی و ترکیه: ۱۳ میلیارد دلار (۶۸ درصد)

🔸 اتحادیه #اروپا: صفر (۱۰۰ درصد)

🔸 #چین: ۸.۷ میلیارد دلار (۳۸ درصد)

🔸 #هند: ۱.۸ میلیارد دلار (۸۳ درصد)

🔸 #ژاپن: ۴۰۰ میلیون دلار (۸۱ درصد)

🔸 #کره_جنوبی: ۸۰۰ میلیون دلار (۶۲ درصد)

🔸 #ترکیه: ۹۰۰ میلیون دلار (۷۸ درصد)

🔴 صادرات «نفت، #گاز و مشتقات» ایران به اتحادیه اروپا، چین، هند، ژاپن، کره جنوبی و ترکیه در چهار ماهه مرداد تا آبان سال ۱۳۹۸:
۴.۱ میلیارد دلار با کاهش ۸۰ درصدی نسبت به مدت مشابه در سال قبل

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#یادداشت_تحلیلی
#تحریم

💢 تحریم‌های جدید آمریکا علیه صادرات #پتروشیمی ایران

🔶 27 اسفند 1398 و در شرایطی که جهان در تب‌وتاب مقابله با ویروس #کرونا بود، وزیر خارجه آمریکا از اِعمال #تحریم‌های جدید در راستای مقابله با ایران خبر داد. لیست تحریم‌ها شامل 9 شرکت در #چین، هنک‌کنگ و آفریقای جنوبی و 3 نفر در ایران است که «معاملات قابل توجهی» در زمینه صدور صنایع #پتروشیمی ایران داشته‌اند.

🔶 وزارت خزانه‌داری آمریکا 17 خرداد 1398 نیز «پتروشیمی خلیج فارس» و 39 شرکت دیگر را به بهانه تأمین #مالی سپاه مشمول تحریم‌ها نمود. 4 بهمن نیز یک فرد ایرانی، یک فرد چینی و 6 شرکت اماراتی و چینی مرتبط با صنایع پتروشیمی ایران را به بهانه تأمین مالی #تروریسم تحریم کرد.

🔶 آمریکا پس از لغو معافیت‌های فروش #نفت ایران، تمرکز بیشتری بر صنایع پتروشیمی داشته است. زیرا در شرایط تحریم کامل نفت ایران، #صادرات پتروشیمی هم به دلیل احتمال ردیابی کمتر و هم مشتریان بالفعل در غرب آسیا، از مهم‌ترین منابع #درآمدزایی ایران محسوب می‌شوند.

🔶 همچنین بنیاد ضدایرانی «دفاع از دموکراسی‌ها» طی یادداشتی در اوایل اسفند 5 پیشنهاد در ارتباط با افزایش فشار بر صنایع #نفت‌وگاز ایران ارائه کرد. یکی از این پیشنهادات تمرکز بر #تحریم_هوشمند صادرکنندگان پتروشیمی بود که در تحریم‌های اخیر محقق شد.

🔷 اعمال این تحریم‌ها و تلاش برای کاهش #درآمدهای ایران در زمانی که به شدت درگیر مقابله با کروناست، فرصت مناسبی برای تبیین رویکرد غیرانسانی آمریکا در #رسانه‌های جهانی و افکار عمومی غرب است.

🔷 اجرای سریع توصیه‌های بنیاد «دفاع از دموکراسی‌ها» توسط دولت آمریکا، عمق تأثیر این اندیشکده بر کمپین «#فشار_حداکثری» را نشان داده که لزوم توجه بیشتر به ارزیابی‌های این مؤسسه را یادآور می‌شود.

🔷 ایران می‌تواند با افزایش سطح و میزان #اورانیوم غنی‌شده در کمترین زمان و هم‌چنین تحدید نسبی نظارت‌های مبتنی بر #برجام، پاسخ سریع و قاطعی به تحریم‌های اخیر بدهد و علاوه بر این لازم است حساسیت نسبت به محرمانگی و عدم افشای داده‌های مرتبط با خنثی‌سازی #تحریم‌ها را نیز افزایش دهد/ تبیین.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#همسایگان

🔴 موافقت‌نامه تجارت ترجیحی ایران و #هند

🔰 رئیس سازمان توسعه #تجارت ایران و سفیر هند در تهران، اخیراً طی نشستی به صورت ویدئوکنفرانس بر تسریع مذاکرات در خصوص موافقت‌نامه #تجارت_ترجیحی ایران و هند تأکید کردند. سابقه گفت‌وگوی دو کشور در این خصوص به حدود یک دهه پیش بازمی‌گردد.

🔸 تجارت ترجیحی شکلی از مبادله تجاری است که دو کشور به منظور تسهیل مراودات تجاری در #صادرات و #واردات، تعرفه برخی از کالاها را کاهش می‌دهند. توافق‌نامه‌های تجارت ترجیحی در صورت رعایت شرایط برد-برد و انتخاب صحیح فهرست کالاهای مشمول #تعرفه، به توسعه مبادلات تجاری طرفین می‌انجامد.

🔸 #توافقنامه‌های تجارت ترجیحی به طور خاص برای #مبادلات_پایاپای، کاربرد ویژه‌ای می‌یابد. زیرا با کاهش متوازن حق #گمرک کالاهای دارای مزیت نسبی برای صادرات طرفین، این دو کشور بر مبنای سود برابر به کالاهای اساسی مورد نیاز خود دست می‌یابند. بنابراین تهیه فهرست کالاهای مشمول این توافق، بخش مهمی از #مذاکرات این قراردادهاست.

🔸 انعقاد این قرارداد برای #ایران با دیگر کشورها در شرایط #تحریمی، اهمیت بیشتری می‌یابد. زیرا علاوه بر خنثی‌سازی تحریم‌های بانکی و #ارزی، کالاهای مورد نیازش را از مبادی آسان‌تری کسب می‌کند. به نظر می‌رسد با توجه به اختلافات هند با #چین، ایران می‌تواند از گفت‌وگوهای قرارداد راهبردی 25 ساله با چین نیز به عنوان برگ برنده‌ای برای ترغیب #هند برای دادن امتیازهای تجاری به ایران استفاده کند.

🔸 با ملاحظه موقعیت هند به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مشتریان #نفت ایران، انعقاد این قرارداد در بلندمدت می‌تواند سهم گسترده‌تری از #بازار هند را در اختیار تجار ایرانی قرار داده و قدرت رقابت #کالای_ایرانی با دیگر کشورها در بازار هند را نیز افزایش دهد که امید است سفر امروز #وزیرخارجه هند به ایران باعث تسریع در اجرای این قرارداد شود/تبیین.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#تحلیل_آماری
#تجارت_خارجی

📊 توافق ۲۵ ساله ایران و #چین

🔰 نشریه هفتگی #اکونومیست در مطلبی به #توافق ۲۵ ساله میان ایران و چین پرداخته و بیان داشته است:

🔸 دو کشور ماه‌هاست در حال بررسی برنامه‌های خود برای «مشارکت #استراتژیک ۲۵ ساله» بوده‌اند.

🔸 پیش نویس‌هایی که به بیرون درز کرده، حاکی از #سرمایه‌گذاری کلان چین در زمینه‌های مختلف از جاده‌ها و بنادر گرفته تا مخابرات و #انرژی هسته‌ای است.

🔸 این توافق‌نامه احتمالاً سهمی از صنعت #نفت ایران را به چین خواهد داد و بازار #محصولات_خام و تصفیه شده چینی‌ها را تضمین می‌کند.

🔸 تقاضای نفت در چین به دلیل شیوع #کرونا کاهش یافته است. با این حال نمودار بالا نشان می‌دهد که #تجارت چین با دیگر تولیدکنندگان نفت در #خاورمیانه به اندازه ایران تحت تأثیر قرار نگرفته است.

🔸 #واردات از عربستان که عمدتا مواد نفتی و #پتروشیمی است با ۲۸ درصد کاهش روبرو شده که در مقایسه با کاهش ۶۲ درصدی واردات از #ایران، بسیار کمتر است.

🔸 همین‌طور واردات چین از #امارات نه تنها با کاهش روبرو نشده، بلکه ۱۱ درصد افزایش یافته است.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#انرژی

🔴 ایران به دنبال مشتریان قدیمی نفت خود رفته است

🗞 بلومبرگ

🔰 #بلومبرگ به نقل از منابع آگاه خبر داد ایران با #مشتریان قدیمی خود در #آسیا برای بررسی تمایل آنها به خرید نفت در صورت رفع تحریم های #آمریکا تماس گرفته است.

🔶 منابع آگاه به بلومبرگ گفتند شرکت ملی #نفت ایران حداقل با پنج #پالایشگاه آسیایی برای مذاکره درباره قراردادهای عرضه نفت در صورت رفع #تحریم ها گفت و گو کرده است. این #مذاکرات مقدماتی بوده اند و هیچ صحبتی درباره حجم عرضه یا قیمت نشده است.

🔶 #صادرات نفت ایران در پی بازگشت تحریمهای آمریکا در اواسط سال ۲۰۱۸ و پایان معافیت های واشنگتن برای برخی از مشتریان #نفت_ایران در سال ۲۰۱۹، متاثر شد. شماری از پالایشگاه های #چینی همچنان به خرید نفت ایران ادامه می دهد. پیش از این تحریم ها، چین، #هند، کره جنوبی و #ژاپن بزرگترین مشتریان نفت ایران در آسیا بودند.

🔶 صادرات نفت ایران در اوایل سال ۲۰۱۸ حدود ۲.۵ میلیون بشکه در روز بود.
جو #بایدن، رییس جمهور آمریکا پیشنهاد حضور در مذاکرات برای احیای #برجام را مطرح کرده اما تهران خواستار آن است که ابتدا تحریمها برداشته شوند.
.
🔶 بر اساس گزارش بلومبرگ، هند که سومین #واردکننده بزرگ نفت در جهان است، امیدوار است بایدن رویکرد ملایم تری در خصوص ایران اتخاذ کند و هند بتواند #واردات نفت از ایران را ازسربگیرد. #چین با تحریم ها مخالف بوده و آمریکا را متهم کرده فراتر از حوزه قضایی خود عمل کرده است.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#تحریم

🔴 کدام تحریم‌ها؟؛ مساله این است

🗞 شورای آتلانتیک

🔰 اندیشکده «#شورای_آتلانتیک» در یادداشتی به ارزیابی این مسأله پرداخته که سخت‌ترین بخش #مذاکرات_وین در این است که کدام #تحریم‌ها برداشته شوند. زیرا ایران تأکید کرده علاوه بر تحریم‌های مصرح در #برجام، باید تمامی تحریم‌های پس از انعقاد برجام نیز لغو شوند.

🔶 در این بین، دولت #آمریکا معتقد است تحریم‌هایی که «ناسازگار با برجام تشخیص دهد» را برطرف خواهد کرد. نویسنده معتقد است #ناسازگار بدان معناست که شاید با برچسبی جز مرتبط با #برنامه_هسته‌ای اِعمال شده باشد، ولی #منافع_اقتصادی ایران از برجام را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.

🔶 تحریم #بانک_مرکزی، شرکت ملی #نفت ایران و شرکت ملی نفت‌کش از این جمله هستند. در عین حال مشخص نیست دولت #بایدن حاضر باشد تحریم‌هایی که علیه نهادهایی در لایه‌های پایین‌تر مانند برخی #بانک‌ها و ارگان‌های اقتصادی وضع شده را نیز در این شمول بگنجاند.

🔶 تیم‌ها از طرف ایرانی و آمریکایی باید صدها عنوان جدیدی را که تیم #ترامپ اعمال کرده است بررسی کنند تا بفهمند لیست نهایی #تخفیف_تحریم‌ها چیست. این یک کار وقت‌گیر است و نیاز به توجه جدی به جزئیات و پیشینه هر یک از این مجازات‌ها دارد.

🔶 اما مسأله مهم‌تر نحوه رفع تحریم‌هاست. ایران بر #لغو تحریم‌ها تأکید دارد ولی آمریکا بر #تعلیق آن‌ها. و لغو تحریم‌هایی با برچسب‌های «#ضدتروریسم» یا «#حقوق_بشر» را به دلیل حضور #جمهوری‌خواهان و نومحافظه‌کاران در کنگره، دشوار و دارای هزینه سیاسی می‌داند.

🔶 به نظر می‌رسد دولت بایدن قصد داشته باشد از طریق اعطای برخی مجوزها ذیل قوانین وزارت خارجه و #وزارت_خزانه‌داری، معافیت‌هایی به ایران اعطا کند و برخی فرامین اجرایی دولت ترامپ را لغو نماید/تبیین.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#تحریم

🔴 نفت ایران را حین مذاکره تحریم کنید

🗞 شورای آتلانتیک

🔰 اندیشکده #شورای_آتلانتیک در یادداشتی به دولت #بایدن توصیه کرده به تحریم نفت ایران برای افزایش فشارها ادامه دهد. در این یادداشت بیان شده که کاهش #صادرات نفت ایران بدون آسیب به رویکرد دیپلماتیک امکان‌پذیر است.

🔶 نویسنده مدعی است تأثیر تحریم‌های ثانویه #آمریکا در کاهش درآمدهای ایران در دوره #ترامپ، انعطاف‌پذیری بالایی به سیاست‌های تحریمی کاخ سفید داده است. این انعطاف‌پذیری از #قدرت فرامین اجرایی رییس‌جمهور برمی‌خیزد.

🔶 طبق این یادداشت، دلیل شکست #تحریم‌های_ایسا در دولت کلینتون، فقدان اجماع میان آمریکا و #اروپا درباره تحریم ایران بود. ولی اکنون موقعیت دولت بایدن برای اِعمال #تحریم با حمایت اتحادیه اروپا بهتر است. چنان‌که #اوباما نیز از صدور قطعنامه در #شورای_امنیت برای ایجاد اجماع علیه ایران بهره برد.

🔶 نویسنده ادعا کرده که بایدن پس از استقرار، نسبت به خرید #نفت ایران از سوی #چین سخت‌گیری کمتری نشان داده تا حُسن نیت خود را نشان دهد. ولی #ایران اقدام متقابلی در راستای کاهش تنش‌های منطقه‌ای یا تعدیل #برنامه_هسته‌ای انجام نداد.

🔶 با این حال به نظر نویسنده، زمان هنوز به نفع آمریکاست. زیرا به‌زعم او ایران برای رفع #فشارهای_اقتصادی نیازمند مذاکره است. پس بایدن تا پیش از احیای #توافق، لازم است به تحریم‌ها بیفزاید و مانع افزایش صادرات نفت ایران شود. در عین حال که به گفتگوهای #سیاسی نیز ادامه می‌دهد تا مانع مطالبه‌گری ایران شود.

🔶 این یادداشت نشان می‌دهد برخی دولت‌مردان #کاخ_سفید گمان دارند که می‌توانند از نیازمندی اقتصادی ایران برای افزایش فشارها به #مذاکره مطلوب‌شان سوءاستفاده کنند. حال آن‌که تجربه دولت ترامپ نشان داده افزایش فشارها، تمایل ایران به مذاکره و توافق را کاهش خواهد داد/تبیین.

🌐 اندیشکده #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU