🔺کرونا ویروس و کارزار مدیریت بحران؛ بخش اول

🖊 نویسندگان: عمادالدین پاینده/ حسن نیک‌آئین/ عرفان مهربان

✅ نرخ مرگ و میر ویروس COVID-19

نرخ مرگ و میر ویروس کووید 19 در ابتدای کار حدود 50 درصد بود که به مرور زمان و تشخیص زود هنگام‌تر ویروس، در چین این مقدار به 6.7 درصد رسیده است البته با توجه به تعداد مرگ و میر‌ها تاکنون و تعداد مبتلایان حداقل نرخ مرگ و میر برای این ویروس حدود 3.5 درصد خواهد بود و کمتر از این مقدار در بهترین شرایط خدمات بهداشتی و درمانی نیز متصور نیست. این در حالی است که ویروس آنفولانزا نرخ مرگ و میر 0.1 درصد دارد که بسیار کمتر از ویروس کووید 19 است.

✅ الگوی فراگیری ویروس در چین

نرخ فراگیری ویروس کووید 19 به دلیل امکان سرایت غیرقابل­ تصور این ویروس بسیار بالاست؛ بدین معنی که در چین در دو هفته‌ی اول تعداد افراد مبتلا روزانه 1.5 برابر می‌شدند. با این وجود، بعد از حدود دو هفته تعداد افراد جدید مبتلا به ویروس کووید 19 روند نزولی به خود گرفت (از 28 ژانویه) و از 50 درصد به 0.3 درصد رسیده است

💠 جهت مشاهده محتوا در وبسایت #آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی روی لینک کلیک کنید.

🆔 @D4GLab

🔺کرونا ویروس و کارزار مدیریت بحران؛ بخش دوم

🖊 نویسندگان: عمادالدین پاینده/ حسن نیک‌آئین/ عرفان مهربان

✅ نگاهی به شیوع کرونا در ایران

در ایران آمار رسمی اعلامی از سوی وزارت بهداشت با آمار اعلامی از سوی مقامات محلی تفاوت قابل­توجهی نشان می­دهد. شاهد این امر آن است که اگر چه طبق اعلام قائم مقام دانشگاه علوم پزشکی قم در 6 اسفندماه، بیمارستان کامکار و بیمارستان فرقانی با مجموع 600 تختخواب در حال پر شدن بوده‌اند، در تاریخ 15 اسفندماه، وزارت بهداشت اعلام می‌کند که فقط 386 نفر در قم به کرونا مبتلا شده‌اند!

⚠️ نقشه شیوع کرونا در ایران:👇

🌐 https://b2n.ir/010362

✅ تغافل عامدانه یا فقدان امکانات؟

آنچه در فرایند اطلاع‌­رسانی و انتشار آمار مبتلایان توسط مسئولین امر مشاهده می­شود بیش از آنکه پنهان­کاری یا عدم شفافیت و صداقت باشد، نوعی تغافل و فرار رو به جلو است. اگر کشوری بخواهد در مواجهه با اپیدمی کرونا ویروس استراتژی تعطیلی حداکثری فعالیت­های حیاتی را در پیش نگیرد راهی جز هوشمندسازی فرایند شناسایی برایش باقی نمی‌ماند.

💠 جهت مشاهده محتوا در وبسایت #آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی روی لینک کلیک کنید.

🆔 @D4GLab

🔺کرونا ویروس و کارزار مدیریت بحران؛ بخش سوم

🖊 نویسندگان: عمادالدین پاینده/ حسن نیک‌آئین/ عرفان مهربان

✅ تجربه کره­‌جنوبی در کنترل بحران کرونا؛ «داده در خدمت منفعت عمومی»

کره ­جنوبی برخلاف چین با اتخاذ سیاستی مبتنی بر مدل اطلاعات باز، مشارکت عمومی و انجام تست فراگیر را در پیش گرفت و جریان باز داده­ های سودمند برای مدیریت بحران در واقع با مشارکت حداکثری شهروندان تبدیل به استراتژی قدرتمند در برابر شیوع کرونا ویروس گردید.

✅ معجزه تکنولوژی در تایوان؛ «کرونا از نزدیک­ترین کشور به چین، تنها یک قربانی گرفته است!»

تایوان با 23 میلیون جمعیت که طبق آمار رسمی حدود 2 میلیون آن­ها در چین به کار و زندگی مشغول­ اند تا امروز مجموعا 60 مبتلا و یک کشته ناشی از کرونا ویروس گزارش کرده است. نظام سلامت تایوان با به کارگیری پایگاه داده ملی بیمه سلامت و یکپارچه­ کردن آن با پایگاه داده اداره مهاجرت و گمرکات شروع به تحلیل کلان­ داده ­ها کرده است تا از این طریق شناسایی و محدودکردن مبتلایان کرونا به صورت هوشمند و سریع انجام شود.

💠 جهت مشاهده محتوا در وبسایت #آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی روی لینک کلیک کنید.

🆔 @D4GLab

🔺کرونا ویروس و کارزار مدیریت بحران؛ بخش چهارم

🖊 نویسندگان: عمادالدین پاینده/ حسن نیک‌آئین/ عرفان مهربان

✅ داده در برابر کرونا؛ برگ برنده در مدیریت «شرایط بحران»

پس از اولین گزارش از ویروس #کرونا (کووید۱۹) در ووهان چین، این بیماری در بیش از صد کشور گسترش پیدا کرده است. کشورهای متعددی در جهان از جمله چین تکیه‌ی زیادی به دانش تکنولوژی خود به طور خاص #علم_داده زده‌اند. شرکت‌های بزرگی همچون فیسبوک، گوگل، علی‌بابا، بایدو، هووآوی و حتی شرکت‌های کوچک‌تر و اشخاص حقیقی خصوصا دانشمندان داده و مهندسین کامپیوتر تلاش بسیار زیادی برای مقابله با این ویروس کرده‌اند.

✅ به اشتراک‌گذاری داده و مبارزه با اطلاعات غلط

با #آنالیز_داده‌های شبکه‌های اجتماعی می‌توان روند شیوع ویروس در جامعه و حتی جهان را پیدا کرد. در همین راستا شرکت‌های گرداننده‌ی #شبکه‌های_اجتماعی مانند توییتر و فیسبوک با آنالیز پست‌های خبری و تبلیغات در رابطه با ویروس کرونا سعی در پاک‌سازی و ترویج خبر درست و معتبر در این شبکه‌ها دارند.

💠 جهت مشاهده محتوا در وبسایت #آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی روی لینک کلیک کنید.

🆔 @D4GLab

🔺حاکمیت و انقلاب فناورانه

🖊 نویسنده: زهرا مجدی‌زاده

✅ بندیکت مکون کوونی، اقتصاددان سابق خزانه­داری انگلستان و مشاور نخست وزیر تونی بلر است. وی در حال حاضر در انستیتوی تغییر جهانی تونی بلر، ریاست بخش آینده #فناوری را بر عهده دارد. در دسامبر 2019، گزارشی از مکون کوونی تحت عنوان «حکومت و انقلاب فناورانه» منتشر شد که در آن وی دیدگاهش در خصوص نحوه رویارویی و مواجه #سیاستمداران با #فناوری‌های_نوین را شرح داده است.

✅ وی معتقد است که اگرچه ممکن است فناوری جدید با برخی تبعات منفی همراه شود، اما لازم است که قدرت فناوری به سمت اهداف سازنده هدایت شود. در این شرایط، لازم است که حکومت­ها ماهیت تغییر و تحولات را درک کنند؛ بر پویایی­های #انقلاب کنونی تسلط داشته باشند و الگوی جدیدی از #حاکمیت را ارائه دهند. چنین حکومت­هایی که از ابتدا با فناوری جدید‌ سازگار شوند، در #اقتصاد آینده پیشرفت خواهند کرد؛ به نیروی بزرگی در سیاست تبدیل می­شوند و در بهترین موقعیت برای شکل دادن به آینده قرار می­گیرند.

💠 جهت مشاهده محتوا در وبسایت #آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی روی لینک کلیک کنید.

🆔 @D4GLab

🔺نظام مسائل و چالش‌های کودک و نوجوان در فضای مجازی

🖊 نویسنده: زهرا مجدی‌زاده

✅ #کودکان_و_نوجوان، گروه عمده ای از استفاده کنندگان #فضای_مجازی را تشکیل می دهند و این در حالی است که از بسیاری از مخاطرات آن آگاه نیستند. از همین رو، تلاش های بسیاری در سراسر جهان به منظور شناسایی مسائل این قشر در فضای مجازی و یافتن راه حل ها و سیاست هایی برای آن انجام شده است. در گفتمان جهانی #اینترنت امن و امن تر، مساله اصلی در درجه اول کودک و نوجوان است و اینکه لازم است زیست بوم‌های امنی برای این گروه آسیب پذیر ایجاد شود.

✅ مرکز رسانه های دیجیتال کودکان در کالیفرنیا، در سال 2009 یک مطالعه مروری بر روی 62 منبع آکادمیک مرتبط با #مسائل کودک و نوجوان در فضای مجازی، انجام داده است و از جمع بندی این منابع، سه مساله را به عنوان اصلی ترین #چالش‌های فضای مجازی برای کودک و نوجوانان، عنوان کرده است:
1) اعتیاد به اینترنت
2) خطر قرار گرفتن در معرض محتوای نامناسب به ویژه محتوای جنسی
3) قربانی شدن آنلاین به ویژه آزار و اذیت و قلدری سایبری.

💠 جهت مشاهده محتوا در وبسایت #آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی روی لینک کلیک کنید.

🆔 @D4GLab

🔺رسانه و حاکمیت در عصر جهانی شدن

🖊 نویسنده: زهرا مجدی‌زاده

✅ امروزه شاهد بازگشت گسترده­ قوانین و مقررات مرتبط با #رسانه‌ها هستیم که البته این امر موضوع جدیدی نیست؛ هر محیط و فضای جدیدی که برای انتقال اطلاعات ایجاد می­شود، موجب واکنش­هایی از سوی کسانی خواهد شد که در برابر آن احساس خطر می­کنند. به همان اندازه که اکنون #اینترنت به عنوان یک رسانه­ تاثیرگذار و فراگیر، تهدیدی برای #حاکمیت_ملی تلقی می­شود، رادیو نیز از همان ابتدای معرفی، چنین تلقی می­شد.

✅ چرایی چنین واکنش­هایی در برابر #فناوری‌های_نوین_اطلاعاتی در هر دوره را می­توان با رویکرد #بازار_وفاداری شرح داد. از #تنظیم_مقررات_ارتباطات، برای ساماندهی یک مجموعه در حوزه­ تصورات و هویت استفاده می­شود. بدین ترتیب، بازاری شکل می­گیرد که #هویت_ملی یا #اجتماع را تولید می‌کند و مدیریت این بازار، موجب گردهم­آمدن مجموعه­ای از ایده­ها و روایاتی می­شود که توسط یک گروه یا ائتلاف غالب، برای حفظ قدرت مورد استفاده قرار می­گیرد.

💠 جهت مشاهده محتوا در وبسایت #آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی روی لینک کلیک کنید.

🆔 @D4GLab

🔺جمع سپاری و پایداری شهری؛ بخش اول

🖊 نویسنده: باران باقری

✅ در چند دهه اخیر دانشمندان توجه ویژه ای به بررسی ابتکارات خلاقانه مرتبط با #پایداری_شهری کرده اند. در همین زمان ورود #تکنولوژی‌های وب 2.0 و ابزارهایی مانند تلفن های هوشمند و اینترنت به نوبه خود منجر به تشدید جریانات #حکمروایی پایین به بالا و #دموکراتیک شده و بدین ترتیب رویه‌های #جمع‌_سپاری به عنوان پاسخی مبتکرانه به برخی از مسائل موجود در حوزه پایداری شهری، وارد عرصه #مدیریت_شهرها گردید.

✅ رویه های جمع سپاری با بهره گیری از ابزارهایی مانند تلفن‌های هوشمند، ویکی ها، #رسانه_های_اجتماعی، وبلاگ ها و … انجام اموری مانند جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها، طراحی مشارکتی، برنامه ریزی و تصمیم سازی مشارکتی و … را از طریق تشکیل گروه گسترده ای از افراد و تقسیم امور در میان آنها به انجام می رساند.

✅ جمع سپاری در اشکال مختلفی از جمله مدل های مصرف مشارکتی غیر انتفاعی (مانند Uber, Airbnb)، مدل های مالی (به منظور جذب اسپانسرهای مالی) و ... مورد استفاده قرار می‌گیرد.

💠 جهت مشاهده محتوا در وبسایت #آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی روی لینک کلیک کنید.

🆔 @D4GLab

🔺جمع سپاری و پایداری شهری؛ بخش دوم

🖊 نویسنده: باران باقری

✅ جمع سپاری

جمع سپاری “نوعی مشارکت آنلاین است که در آن یک فرد، یک موسسه و یا یک سازمان غیرانتفاعی از طریق یک راه ارتباطی باز و منعطف در قالب گروهی از افراد با دانش و مهارت های متفاوت، ناهمگونی بالا و تعداد گسترده، به انجام داوطلبانه یک امر می پردازند”. این کار می تواند در سطوح مختلفی از پیچیدگی قرار داشته و افراد با اشتراک گذاری مهارت، پول، دانش، داده و غیره در این امر نقش ایفا کنند.

✅ حکمرانی پایدار شهری

تعریف حکمرانی پایدار شهری ریشه در مفهوم توسعه شهری پایدار دارد و عبارت است از: "ارتباط متقابل و دو طرفه میان زیر سیستم های اقتصادی، اجتماعی، فیزیکی و زیست محیطی؛ که بر یکدیگر تاثیر گذاشته و از یکدیگر تاثیر می پذیرند و در حالت کلی سیستمی به نام شهر را ایجاد می کنند” تقابل این زیرسیستم ها تاجایی کارآمد خواهد بود که منجر به کاهش کیفیت زندگی در محلات و مناطق شهری در دوره های زمانی بلند مدت نگردند.


💠 جهت مشاهده محتوا در وبسایت #آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی روی لینک کلیک کنید.

🆔 @D4GLab

🔺کووید-19 و بازخوانی چارچوب‌های ارتباطات بحران

🖊 نویسنده: عمادالدین پاینده

✅ در زمان بحران، رسانه‌ها نقش مضاعفی در شکل‌دهی به افکار عمومی دارند؛ به طوری که، تاریخچه و شهرت و تعداد بالای مخاطبان یک رسانه می‌تواند عاملی در راستای افزایش حمایت مردمی از حاکمیت و اعتماد سازی گردد و برعکس با عدم کنترل و نظارت بر آن وسیله‌ای برای ایجاد واهمه، ترس، تشویش اذهان عمومی و نتیجتا بر هم زدن نظم و امنیت عمومی شود.

✅ همچنین، رسانه می‌تواند نقش مهمی در اطلاع‌رسانی و بیان ضروریات در هنگام بحران داشته باشند. به این دلیل، بسیاری از کشورها در نظام قانون­گذاری رسانه‌ای خود در حوزه ارتباطات بحران تمهیداتی اندیشیده‌اند تا در صورت وقوع بحران کمترین آسیب به منافع عموم وارد آید و نظام حکمرانی برای انجام وظایف خود در پیشگاه مردم به خوبی حاضر گردد.

💠 جهت مشاهده محتوا در وبسایت #آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی روی لینک کلیک کنید.

🆔 @D4GLab

🔺جمع سپاری و پایداری شهری؛ بخش سوم

🖊 نویسنده: باران باقری

✅ نوع ارتباط جاری میان دو حوزه جمع سپاری و پایداری شهری

تجزیه و تحلیل های صورت گرفته میان مفاهیم جمع سپاری و ادبیات علمی حاکی از آن است که:

🔸برخی از ویژگی های جمع سپاری (مانند باز بودن، همه شمولی و دسترسی پذیری) با الزامات پایداری شهری در زمینه های تولید دانش مشارکتی و فرآیندهای تصمیم سازی به خوبی مطابقت دارد.

🔸حاکمیت پایداری شهری می تواند از رویکردهای مختلف جمع سپاری و یا توانمندی های علوم مشارکتی بهره ببرد. آنها می توانند با توجه به شرایط خاص با نیازهای مختلف در زمینه های محیطی، اجتماعی، سیاسی و نیازهای اقتصادی؛ و تا زمانی که در پیشبرد اهداف حاکمیت مشارکتی و اهداف مرتبط با شناخت، مشارکت و توزیع مجدد مفید باشند، مورد استفاده قرار گیرند.

🔸حكومت پایداری شهری می تواند میزان انطباق جمع سپاری را به عنوان روشی برای افزایش شفافیت و کارآمدی، با تغییر شکل رابطه بین دسترسی / مدیریت داده‌ها، توانمند سازی عمومی و دستیابی به پایداری تغییر دهد.

💠 جهت مشاهده محتوا در وبسایت #آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی روی لینک کلیک کنید.

🆔 @D4GLab

🔺حاکمیت و رسانه‌های نوین

🖊 نویسنده: باران باقری

✅ گسترش انقلابی تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در زندگی روزمره مردم و افزایش ضریب نفوذ آن در بین خانوارها در دهه‌های گذشته، منجر به تولید حجم عظیمی از اطلاعات در ارتباط با اشخاص، گروه‌ها و جوامع گردیده است. بدین منظور، برگ برنده دولت برای ارتقاء شاخص‌های حکمروایی خود، دسترسی، پردازش و استفاده از این اطلاعات در مدیریت جوامع می‌باشد. این در حالی است که در حال حاضر خلاء و شکاف محسوسی میان دنیای دیجیتال دولت و شهروندان دیده می‌شود.


✅ مدل EDGE تنها مدلی است که تکنولوژی‌های دیجیتال را به عنوان حلقه مرکزی سازمان‌های دولتی، در حکمروایی و مدیریت شهری در نظر می‌گیرد. هدف این مدل ارائه دستورکارهای منسجم به منظور طراحی ساختار سازمان‌های دولتی در تمامی محیط‌های دیجیتال از جمله رسانه‌های اجتماعی، ابرداده‌ها، پردازشگرهای ابری و … و همچنین ارائه راه‌حل‌های عملیاتی در مواجهه با مسائل مربوط به سیاستگذاری‌های عمومی در دنیای دیجیتال می­باشد.

💠 جهت مشاهده محتوا در وبسایت #آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی روی لینک کلیک کنید.

🆔 @D4GLab

🔺الهیات بلاک چین؛ فناوری‌های تحول‌آفرین و مواجه‌ی دین با آن‌ها

🖊 نویسنده: محمد خلیلی

✅ همواره ظهور فناوری‌های جدید این سوال را برای افرادی که به دین یا آیینی خاص معتقد هستند پیش کشیده که «نظر و مواجهه‌ی دین من با فناوری چه خواهد بود؟». کارشناسان ادیان نیز عموماً یا دیدگاهی منفعل، یا دیدگاهی سلبی و یا دیدگاهی باملاحظه البته با دلایل نسبت به این پدیدارها از خود نشان داده‌اند. یکی از فناوری‌های تحول‌آفرینی که در چند سال گذشته به طور خاص در ایران پررنگ شده است، بلاک‌چین و پدیدارهای مربوط به آن است.


✅ در این نوشتار بحث در باب بلاک‌چین، امتیازات و آثار منفی آن چندان مطرح نیست. موضوع مورد بحث ما مواجه‌ی یک ساختار ریشه‌دار یعنی دین با یک پدیدار نوین است. عموماً ادیان نسبت به این فناوری‌ها به‌ صورتی پویا به کنش می‌پردازند و در بسیاری موارد تلاش می‌کنند تا آن‌ها را در جهت اجرای مناسک و اعمال خود به‌کار گیرند.

💠 جهت مشاهده محتوا در وبسایت #آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی روی لینک کلیک کنید.

🆔 @D4GLab

🔺هنگامی که قوانین، هوش مصنوعی را کنترل می‌کند!

🖊 نویسنده: زهرا مجدی‌زاده

✅ تفسیرپذیری الگوریتم‌های هوش مصنوعی، به یکی از نگرانی‌های اصلی جامعه تبدیل شده است و سیاست‌گذاران در سراسر جهان شروع به پاسخگویی به چنین نگرانی‌هایی کرده‌اند.

✅ در اروپا، یک گروه متخصص در زمینه هوش مصنوعی، هفت مورد را برای یک هوش مصنوعی قابل اعتماد پیشنهاد داده‌اند که عبارتند از: مداخله‌­ی انسانی و نظارت، استحکام فنی و ایمنی، حفظ حریم خصوصی و حکمرانی داده، شفافیت، تنوع / عدم تبعیض / انصاف، سامان‌­یابی اجتماعی و محیط زیستی و نهایتا مسئولیت‌پذیری.

✅ بر همین اساس، کمیسیون اروپا در گزارش خود در مورد هوش مصنوعی، شش نوع الزام را برای کاربردهای پرخطر هوش مصنوعی ارائه داده است که از میان آن‌ها دو عامل #شفافیت و #تفسیرپذیری، به عنوان عوامل کلیدی در نظر گرفته شده اند.

✅ به همین دلیل در اروپا و به منظور ارتقاء تفسیرپذیری در تصمیمات الگوریتمی، چندین تعهد جدید برای سیستم‌های خودکار، به ویژه در خصوص قوانین حمایت از داده­ و قوانین حمایت از مصرف‌کننده، اتخاذ شده است.

💠 جهت مشاهده محتوا در وبسایت #آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی روی لینک کلیک کنید.

🔷چرا سرعت اینترنت اخیرا اومده پایین؟


🔸چرا کیفیت اینترنت در ایران اینقدر ضعیفه؟!

🔹مخابرات چه تاثیری در پایین بودن کیفیت اینترنت داره؟

🔸چرا ایرانسل و همراه اول کیفیت و سرعت اینترنت رو ارتقا نمیدن؟

💡این ویدئو حاصل همکاری آزمایشگاه داده و حکمرانی و چراز می‌باشد.
@choraz
Instagram: Chorazmedia

@d4glab


#آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی
#وزارت_فاوا
#اینترنت
#اقتصاد_اینترنت
#اینترنت_پرسرعت

📢 آزمایشگاه داده و حکمرانی با همکاری باشگاه سیاست پژوهی برگزار میکند:


 🖊سلسله نشست های «مشق حکمرانی»

🔻برنامه دوازدهم
 کاربرد داده در سیاست‌گذاری اجتماعی

 🔸ارائه دهنده: کوثر کریمی‌پور ؛ پژوهشگر ارشد مرکز توانمند سازی حاکمیت و جامعه


🕰️ دوشنبه ۱۶ خرداد ساعت ۱۸ الی ۲۰


📌مکان جلسه: خیابان حبیب الله، ایستگاه نوآوری شریف، ساختمان آومیک، طبقه دوم، تنظیم‌یار



🔹لینک شرکت در جلسه مجازی:
https://vc.sharif.edu/ch/governance


#هسته_طراحی_درس_بازی_برای_علم_داده
#آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی
#طرح_شهیداحمدی_روشن
#مشق_حکمرانی

@D4GLab

‍ صندوقی برای آرزوهای چندین و چند ساله؛
وزارت ارتباطات و پدیده توسعه اینترنت ثابت

🖋️نسیم سلطان‌بیگی

🔹هفته گذشته، رئیس فراکسیون راهبردی مجلس اعلام کرد طرحی با هدف تاسیس صندوق توسعه شبکه اینترنت ثابت مبتنی بر فیبرنوری در مجلس تدوین شده است. خبری که هنوز ابعاد اجرایی آن چندان مشخص نیست. اما بد نیست، پیش از بررسی اشکالات احتمالی این طرح نگاهی به آمارهای مربوط به توسعه اینترنت در کشور بیاندازیم.

🔸معاونت پژوهشی مرکز مطالعات راهبردی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرده هزینه‌های نهایی برای کاربر در حوزه اینترنت موبایل بالاتر از اینترنت ثابت است. اما پوشش کمتر اینترنت ثابت و کیفیت نامناسب به نسبت قیمت به طور خاص، محروم ماندن کاربران ایرانی از آخرین فناوری‌های اینترنت ثابت همچون FTTX و 5G FWA، سبب شده رغبت کاربران به سمت اینترنت موبایل بیشتر باشد.

🔹براساس اطلاعات منتشر شده از سوی مرکز مطالعات راهبردی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، در حوزه پهن‌باند ثابت، ما به صورت بالقوه می‌توانیم حدود ۳۰ میلیون مشترک داشته باشیم. اما سرعت دسترسی اینترنت ثابت در کشور ما ۵۵ درصد نسبت به میانگین جهانی (۵۵ مگابیت بر ثانیه) پایین‌تر است در حالی که این نسبت در حوزه اینترنت موبایل کمتر از ۲۰ درصد است.

🔸پیش‌تر قائم مقام شرکت عصر دانش افزار اعلام کرده بود در بازه زمانی ۱۸ سال گذشته، جمع پورت‌هایی که ۱۱ شرکت ارائه‌دهنده خدمات اینترنت ثابت (FCP) توانستند تامین کنند، نزدیک به ۳ میلیون پورت بود و سرعت متوسط در حدود ۵-۴ مگابیت بر ثانیه گزارش شده و اگر این شرکت ها تصمیم بگیرند امکانات و فرصت‌های جدیدی در حوزه فیبر تامین شود، حدود ۳-۲ سال زمان خواهد برد. در حال حاضر برخی از شرکت‌های FCP تا آستانه سرعت ۱۶ مگابیت بر ثانیه را در قالب سرویس‌های VDSL به کاربران خود عرضه می‌کنند.

🔹پس از بررسی طرح تاسیس صندوق توسعه شبکه اینترنت ثابت خانگی مشخص نیست که این صندوق قصد دارد روی کدام بخش از مشکلات مرتبط با حوزه فیبر در کشور سرمایه گذاری کند؟ قرار است سرمایه‌گذاری برای فیبرکشی در کل کشور باشد (افزایش دسترس‌پذیری) یا روی فاز دوم که رساندنِ مقرون به صرفه سیم به داخل خانه‌ها و ایجاد دسترسی به مودم‌ها (Last mile) است سرمایه‌گذاری می‌شود؟ در شرایط کنونی کشور، چالش‌های متمایزی در هر دو سطح وجود دارد و سیاست‌گذار ناچار به تمرکز بر سرمایه‌گذاری بیشتر بر یکی از این دو است.

🔸با توجه به عقب‌ماندگی ما در توسعه فیبرنوری، به نظر می‌رسد قرار است سرمایه‌گذای‌ها در این بخش انجام شود. چنین تصمیمی نیاز به شکستن انحصار موجود در بازار دارد. این در حالی است که زیرساخت‌های پیشین در فرآیند خصوصی‌سازی غیرحرفه‌ای و غیراصولی به صورت رایگان به شرکت مخابرات ایران سپرده شده و توسعه اینترنت ثابت در کشور به شکل قانونی در انحصار شرکت مخابرات است و محدودیت قدرت ریسک‌پذیری و شکنندگی مالی شرکت‌های FCP به نسبت اپراتورهای موبایل، تا حدی محصول این سیاست نادرست بوده که تبعات آن تا به امروز دامن‌گیر هر مداخله‌ای در زمینه توسعه اینترنت ثابت باکیفیت برای کاربران شده است.

🔹کنسرسیوم سازی می‌تواند یک راهکار برای شکستن این انحصار باشد. پیش‌تر رئیس کمیته ارتباطات و فناوری اطلاعات فراکسیون راهبردی مجلس منابع مورد نیاز برای صندوق را سالانه ۶ هزار میلیارد تومان اعلام کرده بود. در حال حاضر تنها شرکت‌هایی که توان رقابت با شرکت مخابرات ایران را دارند، اپراتورهای تلفن همراه مانند ایرانسل‌اند. اما حضور اپراتورها به معنای انحصار زدایی نیست. زیرا در کشور تعداد زیادی اپراتور وجود ندارد که بتوانند ساختار هزینه‌ای چنین زیرساختی را متحمل شوند.

🔸ترکیه یکی از نمونه‌های موفق توسعه اینترنت ثابت در خاورمیانه در سال‌های اخیر است. توسعه اینترنت در ترکیه حدود ۱۰ سال دیرتر از کشور ما آغاز شد و با برنامه مشخص، رقابتی و بازار محور که دوستدار بخش خصوصی بود، در سال ۲۰۱۱ انحصار شرکت مخابرات خودشان را شکست و از شرکت‌های مختلف داخلی و خارجی برای به اشتراک‌گذاری زیرساخت به شرط توسعه دسترسی و تحقق شاخص‌های کلیدی عملکرد استفاده کرد. براساس پیش‌بینی‌ها تا سال ۲۰۲۴ کل کابل‌های اینترنت در سراسر ترکیه، به فیبرنوری تبدیل خواهد شد. این همان راهکاری است که در کشور ما نیز می‌تواند موتور توسعه اینترنت ثابت را روشن کند.

#فاوانوشت #آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی #اینترنت_ثابت

‍ سطح‌بندی اینترنت؛ آزموده را آزمودن؟

🖋️نسیم سلطان‌بیگی

🔹وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در یک گفت‌وگوی تلوزیونی در ششم تیرماه از سطح‌بندی اینترنت برای مشاغل و سنین مختلف خبر داده و اعلام کرده بر اساس همین طرح، قرار است دسترسی به برخی پلتفرم‌های فیلتر شده برای برخی مشاغل خاص امکان‌پذیر شود. موضوع اینترنت طبقاتی و دسترسی به برخی پلتفرم‌های فیلترشده برای اقشار مختلف، پیش از این تحت عنوان VPN قانونی مطرح شده بود. در ادامه به بررسی ابعاد متفاوت اجرایی شدن این طرح و بررسی نمونه‌های مشابه در دیگر کشورها پرداختیم.

🔸بهمن ماه سال گذشته، رئیس مرکز ملی فضای مجازی درباره طرح VPN قانونی اعلام کرده بود که این طرح از ابتدای سال ۱۴۰۱ پیگیری خواهد شد. پیش‌تر نیز، معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور اعلام کرده بود تصویب ضوابط قانونی این طرح در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه خاتمه یافته و منتظرند وزارت ارتباطات طرح فنی اجرای آن را به کارگروه ارائه دهد. براساس این طرح رسته‌های شغلی خاص، تشکیلات قضایی و امنیتی، دانشجویان، اساتید، پزشکان و خبرنگاران از جمله افرادیند که VPN قانونی دریافت می‌کنند و به نوعی مشمول اینترنت طبقاتی خواهند شد.

🔹اجرا شدن طرح‌هایی که در نهایت منجر تمایز سطح دسترسی اقشار مختلف جامعه به اینترنت در لایه زیرساخت می‌شود، یکی از اصلی‌ترین عوامل بروز شکاف دیجیتالی است. ایجاد محدودیت برای دسترسی کودکان به اینترنت که از سوی وزیر ارتباطات به عنوان عامل اجرایی شدن چنین طرح‌هایی در کشور عنوان می‌شود مساله‌ای است که در سطح جهانی راهکارهای بسیار متفاوت‌تری برای آن اندیشیده و اجرا شده است. استرالیا با ایجاد پایگاه دولتی ایمنی الکترونیکی در این زمینه در دنیا پیشگام است. انگلستان و اتحادیه اروپا نیز با تصویب لایحه ایمنی آنلاین و قانون خدمات و بازارهای دیجیتال از کودکان محافظت می‌کنند. قانون حفاظت از حریم خصوصی کودکان در آمریکا زمان ریاست جمهوری بیل کلینتون به تصویب رسید، فرانسه نیز به تازگی پروتکلی را برای محافظت از کودکان در برابر قرارگرفتن در معرض محتوای مستهجن تصویب کرده است. تمام دولت‌های یاد شده در عرصه سیاست‌گذاری ورود کردند و با تصویب قوانین و مجازات‌های مالی و حتی زندان برای مدیران پلتفرم‌های متخلف از حریم خصوصی کودکان کشور خود حفاظت می‌کنند.

🔸در کنار سیاست‌گذاری برای حفاظت از کودکان در بخش دولتی، استفاده از ابزارهای کنترل والدینی که مبتنی بر پلتفرم است و از سوی بخش خصوصی به والدین ارائه می‌شود راهکاری برای ایجاد محدودیت در استفاده از اینترنت برای کودکان است که در سطح جهانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور مثال پلتفرم Pixalate در آمریکا یک پلتفرم متعلق به بخش خصوصی است که برای حفاظت از حریم خصوصی کودکان به تازگی در دسترس عموم قرار گرفته است. این پلتفرم با استفاده از فناوری هوش مصنوعی به طور خودکار تمام اپلکیشن‌های موجود در اپل استور و گوگل پلی را سنجش و رصد می‌کند تا آنها مطابق با قانون حفاظت از حریم خصوصی کودکان در آمریکا باشند. این پلتفرم با به کارگیری یک هیات امن و قابل اعتماد از مربیان و مشاوران کودک به طور مدام برنامه‌ها و اپلیکیشن‌ها را ارزیابی می‌کنند تا آنها همواره مطابق با استانداردها و سیاست‌های اعلام شده از سوی دولت حرکت کنند.

🔹از سوی دیگر ایجاد دسترسی به بخشی از محتواهای اینترنتی برای مشاغلی خاص، نیازمند رسیدن به یک اجماع حاکمیتی درباره دستبه‌بندی‌های شغلی مجاز و رصد مداوم افراد شاغل در این دسته‌هاست. فرآیندی که امکان عملیاتی شدن آن ساده نیست و می‌تواند سرآغاز چالش جدیدی پیش روی بخش‌های مختلف حاکمیت باشد. زیرا می‌تواند منجر به بروز سیاست‌گذاری پیشنی در حوزه فضای مجازی شود که به دلیل ماهیت در حال حرکت و تغییر فضای مجازی کاربردی نیست. به نظر می‌رسد توجه به همین مساله یکی از دلایلی است که سیاستگذاران دیگر کشورها را به سمت استفاده از فناوری‌های تنظیمی مانند هوش مصنوعی و اینترنت اشیا سوق داده است.

🔸ترکیه نمونه مشابه نوعی از سیاست‌گذاری است که امروز سیاستگذاران کشور ما قصد اجرای آن را دارند. در سال ۲۰۱۱ ترکیه برنامه‌ای را تحت عنوان «استفاده ایمن از اینترنت» آغاز کرد که تمام کاربران را موظف می‌کرد تا سیستم فیلترینگی روی کامپیوترهایشان نصب کرده و از چهار دسته کودک، خانواده، داخلی و استاندارد یکی را انتخاب کنند. این برنامه آغاز فیلترینگ در ترکیه به شکل نظام‌مند بود. برنامه‌ای که سه بار اصلاح شده و در نهایت شکست خورد. بررسی تجارت ایمن‌سازی اینترنت برای کاربران در کشورهای مختلف نشان می‌دهد در جهانی واحد، آزمودن راهی آزموده شده نتیجه چندان متفاوتی در پی نخواهد داشت.

#فاوانوشت #آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی #اینترنت_طبقاتی

‍ اینترنت رایگان؛ به نام مردم، به کام اپراتورها

🖋️نسیم سلطان‌بیگی

🔸وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در حاشیه نشست هیات دولت د ر جمع خبرنگاران از اختصاص بسته‌های اینترنتی رایگان برای سه دهک پایین جامعه خبر داد. به گفته او افرادی که یارانه ۴۰۰ هزار تومانی دریافت می‌کنند مشمول این طرح می‌شوند. در این فاوانوشت به بررسی این طرح می‌پردازیم.

🔹اولین سوالی که در صحبت‌های عیسی زارع‌پور پاسخی برای آن نمی‌توان یافت این است که اساسا آیا دهک‌های مصرفی اینترنت در کشور با دهک‌های درآمدی (که یارانه‌ معیشتی بر اساس آن تخصیص یافته است) همخوان‌ و منطبق‌اند؟ داده‌های آخرین طرح آمارگیری هزینه درآمد خانوار مرکز آمار در سال ۱۳۹۹ به ما می گوید خانوارهایی با هزینه کرد ماهانه بیش از ۷۵ هزار تومان برای بسته های اینترنت در دهک ۹مصرف اینترنت در کشور قرار می‌گیرند(دهک ۹ و ۱۰ برخوردارترین دهک‌ها هستند). عددی که محاسبه مجدد آن با توجه به افزایش قیمت‌ها در دو سال اخیر به حدود ۱۰۰ هزار تومان در ماه می‌رسد. این داده‌ها از یک سو نشان‌دهنده پایین بودن سطح کلی تعرفه بسته‌های اینترنت در کشور است و از سوی دیگر نشان از فقدان ارزیابی دقیق نسبت به توزیع دهک‌های مصرفی اینترنت مردم در وزارت ارتباطات دارد.

🔸چنین طرح‌هایی معمولا با هدف تحقق عدالت دیجیتال در دستور کار قرار می‌گیرند و این در حالی است که اجرای آنها به توسعه هیچ زیرساختی کمک نمی‌کند و بیش از آنکه کاربران از آن سود ببرند، اپراتورها را به سود می‌رساند. زیرا هزینه اجرای این طرح‌ها که به گفته پژوهشگران این حوزه حدود ۲ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان هزینه در بر خواهد داشت، می‌تواند به روش‌های مختلفی از جمله به عنوان یارانه واردات گوشی‌های هوشمند مقرون به صرفه برای اقشار کم درآمد سرمایه‌گذاری شود یا به عنوان یارانه پلتفرم‌های داخلی مانند فیلیمو و نماوا و... برای اعمال تخفیف حق اشتراک برای اقشار کم برخوردار در نظر گرفته شود که هر یک از این تصمیم‌های جایگزین احتمالا اثربخشی بیشتر و پایدارتری در مسیر تحقق عدالت دیجیتال بجای می گذارند. زیرا با اجرای چنین طرح‌هایی در حقیقت اقشار کم مصرف به عنوان هدف در نظر گرفته می شوند و این هدف‌گذاری برخاسته از تحلیل دقیق و تخصصی اکوسیستم اقتصاد دیجیتال کشور است که لزوما با دهک بندی ‌ اقتصادی مرسوم برای تخصیص سیاست های حمایتی و معیشتی همخوانی ندارد.

🔹دولت گذشته تلاش کرد با تدوین طرح نظام تعرفه و مدل اقتصادی خدمات ارتباطی و پایه شبکه ملی اطلاعات و تعیین تعرفه نیم‌بها و یک سوم بها برای استفاده از پلتفرم‌های داخلی، کسب سهم ۱۰ درصدی اقتصاد دیجیتال از کل اقتصاد کشور را محقق کند. در سند «طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات» که مصوب 1399، سهم ترافیک خدمات پایه کاربردی داخلی نسبت به خدمات پایه کاربردی خارجی، ۷۰ به ۳۰ در نظر گرفته شده و نرخ رشد سالیانه ۱۵ درصدی برای این بخش در نظر گرفته شد. اما آنچه در نهایت رخ داد اعتراض مکرر کاربران پلتفرم‌ها و پیام‌رسان‌های داخلی درباره نحوه محاسبه تعرفه ترافیک داخلی و بین‌الملل بود. در آن زمان، بسیاری از کاربران روبیکا اعلام کردند نه تنها تعرفه استفاده از این پیام‌رسان، یک سوم نیست که حتی نیم‌بها نیز محاسبه نمی‌شود.

🔸برخی مدیران ارشد وزارت ارتباطات دولت یازدهم و دوازدهم نیز پس از واگذاری مسئولیت خود از این مصوبه انتقاد کردند و آن را ناقض بی‌طرفی شبکه، تصمیمی اشتباه و به ضرر تولیدکنندگان محتوا دانستند. نتیجه اجرای آن طرح‌ افزایش ترافیک اینترنت، افت سرعت و افزایش درآمد اپراتورها بود، نه افزایش سهم مصرف و توسعه اکوسیستم داخلی؛ به نظر می‌رسد در دستور کار قرار گرفتن طرح‌هایی مانند اینترنت رایگان بازپیمودن همان مسیر باشد.
#فاوانوشت #آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی #اینترنت_رایگان #وزارت_ارتباطات

"گزارش عملکرد آزمایشگاه داده و حکمرانی در سال 1401
(سالنامه ــ نسخه دیجیتال)

«توسعه ظرفیت حکمرانی در عصر دیجیتال»

#سالنامه_1401
#آزمایشگاه_داده_و_حکمرانی